For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Produkt przejściowy.

Produkt przejściowy

Produkt przejściowy (produkt pośredni) – w złożonych reakcjach chemicznych każde indywiduum chemiczne, które powstaje z substratów (lub wcześniejszych produktów przejściowych) i ulega kolejnej reakcji. Złożone reakcje chemiczne składają z kilku etapów nazywanych reakcjami elementarnymi. Każdy produkt reakcji elementarnej oprócz ostatniego, nazywany jest produktem przejściowym[1].

Np. reakcja wymiany typu:

A + B → C + D

może przebiegać w dwóch etapach:

A + B → X
X → C + D

W takim przypadku X nazywany jest właśnie produktem przejściowym.

Zgodnie z definicją IUPAC produkt przejściowy musi wykazywać pewną minimalną trwałość – jego czas istnienia w warunkach reakcji musi być dłuższy od częstości drgań wiązań chemicznych zaangażowanych w postulowane reakcje elementarne, która doprowadziły do jego powstania i dalszej przemiany[2]. Jest to kluczowa różnica między produktem przejściowym a kompleksem aktywnym i stanem przejściowym.

Wszystkie te trzy pojęcia są stosowane przy opisie mechanizmów reakcji chemicznych. O ile kompleksów aktywnych i stanów przejściowych nie ma nawet teoretycznej możliwości wyodrębnienia ze środowiska reakcji, o tyle produkt przejściowy jest teoretycznie możliwy do wyodrębnienia o ile uda się zatrzymać reakcję na odpowiednim etapie. W praktyce jednak wiele produktów przejściowych (rodniki, nietrwałe jony) jest niemożliwe do wyodrębnienia i ich istnienia dowodzi się przez dedukcję lub specjalnymi technikami analitycznymi.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Mark G. Moloney: Mechanizmy reakcji związków organicznych. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2007, s. 15. ISBN 978-83-235-0226-5.
  2. intermediate, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.I03096, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Produkt przejściowy
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?