Prawa kobiet w Afganistanie
Afganistan jest krajem, w którym prawa kobiet są przestrzegane w bardzo nikłym stopniu, a sytuacja kobiet należy do najgorszych w świecie. Po roku 2001 nastąpiła w tym względzie niewielka poprawa.
W XIX i XX wieku szereg rządów usiłowało poprawić sytuację kobiet poprzez zmniejszenie ograniczeń ich praw. Większość owych wysiłków była nieskuteczna ze względu na silną tradycję patriarchalną w afgańskich społecznościach. Do wyjątków należał Amanullah, który rządził od 1919 do 1929 i wprowadził pewne reformy zmierzające do ujednolicenia oraz zmodernizowania kraju[1].
Talibowie podczas swoich rządów w latach 1996-2001 odebrali kobietom większość praw, którymi cieszyły się wcześniej. Kobietom zabroniono pracować, kształcić się, wychodzić poza dom bez męża lub krewnego, korzystać z usług lekarza, korzystać z rozrywek. Wojna rozpoczęta przez Amerykanów jesienią 2001 roku pozbawiła talibów władzy, a także przyczyniła się do wyzwolenia afgańskich kobiet. Podczas prezydentury Hamida Karzaja (2001-2015) kobiety uzyskały więcej praw. Uchwalona w 2004 roku konstytucja zagwarantowała równouprawnienie, kobiety uczęszczają odtąd do szkół i zasiadają w parlamencie[2].
Nie wszystkie jednak decyzje prezydenta Karzaja zmierzały do poprawienia doli afgańskich kobiet. Pod naciskiem konserwatywnych środowisk podpisał on w 2009 roku prawo legalizujące gwałt w małżeństwie. Wycofał się z tego dopiero pod naciskiem opinii światowej[3].
Według raportu organizacji Human Rights Watch z 2006 roku 85% Afganek zaznaje przemocy fizycznej, psychicznej albo jest przymuszana do małżeństwa. Każdego roku około 2 tysięcy Afganek usiłuje popełnić samobójstwo[4][5].
Problemem są mordy honorowe na kobietach. Z tej przyczyny w czerwcu 2014 roku zgłoszono projekt ustawy, która miała zakazać osądzania kobiet za tzw. „moralne przestępstwa”, jednak rząd odrzucił ten projekt[6].
Działaczki zwracające uwagę na dyskryminację kobiet narażone są na brutalne ataki. W 2012 roku zastrzelono Nadię Sedikki[6].
Reformy lat 2001-2014 były wprowadzane w sytuacji, gdy w kraju stacjonowały obce wojska. W 2014 roku organizacje światowe obserwujące sytuację w Afganistanie wyraziły obawę, że po wycofaniu obcych wojsk sytuacja kobiet ponownie uległa pogorszeniu[7][8].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nikki R. Keddie: Women in the Middle East. Princeton University Press, 2007. ISBN 978-0-691-12863-4.
- ↑ Rosemarie Skaine: Women of Afghanistan In The Post-Taliban Era: How Lives Have Changed and Where They Stand Today. Jefferson, NC: McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3792-4.
- ↑ Robert Stefanicki. Afganistan - najgorszy kraj dla kobiet. „Gazeta Wyborcza”, 29.03.2012.
- ↑ Afghanistan: Child Marriage, Domestic Violence Harm Progress. Human Rights Watch, 4 września 2013.
- ↑ Escaping Child Marriage in Afghanistan. UNFPA, 4 października 2012.
- ↑ a b Rewolucja w prawach kobiet w Afganistanie? Powstają pierwsze studia o kobietach i gender. kobieta.wp.pl.
- ↑ World Report 2014: Afghanistan. Human Rights Watch.
- ↑ USCIRF Annual Report 2014 – Tier 2: Afghanistan. United States Commission on International Religious Freedom, 30 kwietnia 2014.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Elizabeth Rubin, Afghan Women, „National Geographic”
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
