Politruk (skrót od ros. политический руководитель, politíczeskij rukowodítiel – kierownik polityczny) – oficer polityczny, pierwotnie (1919–1942, z przerwami) funkcja osoby kierującej pracą polityczno-wychowawczą w pododdziałach Armii Czerwonej i Floty. W siłach zbrojnych ZSRR w latach 1935–1942 także stopień wojskowy w korpusie oficerów politycznych wszystkich rodzajów wojsk, bezpośrednio wyższy od stopnia młodszy politruk, bezpośrednio niższy od stopnia starszy politruk (ros. старший политрук)^[1].

Po ataku Niemiec na ZSRR wzięci do niewoli radzieccy politrucy byli masowo mordowani przez reżim III Rzeszy. Według danych radzieckich Armia Czerwona w latach 1941–1945 straciła ponad 100 tys. tychże oficerów. Aż 47 126 z nich zaginęło, co oznacza, że znaczna większość nieodnalezionych została zabita na podstawie „Kommissarbefehl”^[2].

W znaczeniu potocznym oznacza osobę dbającą (często z nadania rządzącej partii) o sprawy polityczne w instytucji.

• Wyższa Szkoła Oficerów Polityczno-Wychowawczych
• Wojskowa Akademia Polityczna im. Feliksa Dzierżyńskiego

• Waitman Wade Beorn: Polowanie na Żydów. Zbrodnie Wehrmachtu. Warszawa: 2017. ISBN 978-83-7773-537-4.