For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Podskarbi nadworny koronny.

Podskarbi nadworny koronny

Podskarbi nadworny koronny (łac. vicethesaurarius) – urząd centralny I Rzeczypospolitej.

Historia urzędu

[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy pojawił się w 1368. Formalnie jednak jego kompetencje określił dopiero statut króla Aleksandra Jagiellończyka z 1504. Według tych postanowień urząd podskarbiego nadwornego był równoważny podskarbiemu wielkiemu koronnemu i obaj podskarbiowie mieli przebywać przy królu. W rzeczywistości był uważany za zastępcę wielkiego. W 1590, gdy sejm oddzielił skarb państwowy od królewskiego podskarbi nadworny objął pieczę nad skarbem monarchy. W czasach saskich stanął na czele kamery, będącej izbą skarbową, która przejęła jego obowiązki. Dopiero w 1775 wszedł w skład senatu.

Zakres kompetencji

[edytuj | edytuj kod]
  • Zarządzał dobrami stołowymi i dochodami króla, od połowy XVI w. dysponował także przychodami państwa.
  • Miał pieczę nad prywatną szkatułą królewską. Kontrolował wydatki i przychody dworu królewskiego, wystawiając asygnaty.
  • Dbał o inwentarz dworu. W jego rękach były m.in. serwisy stołowe i przedmioty, będące ozdobą komnat.
  • Był obecny w czasie zdawania przez podskarbiego wielkiego sprawozdania ze swojej działalności przed sejmem.
  • Przechowywał rejestry rachunków podskarbiego wielkiego.
  • Wypłacał pensje dworzanom na podstawie list przekazywanych podskarbiemu wielkiemu.

W celu sprostania tak wielu zadaniom miał własną kancelarię z notariuszami.

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Podskarbi nadworny koronny
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?