For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Podkomorzy.

Podkomorzy

Podkomorzy (łac. subcamerarius, lit. Pakamaris) – urząd w przedrozbiorowej Polsce. Jego zachodnimi odpowiednikami są: szambelan, kamerling itp.

Komorą nazywano w dawnej polszczyźnie dwór książęcy, mieszkanie panującego z jego skarbcem, wreszcie komnatę sypialną. Komorzym zwano zarządzającego tą komorą urzędnika dworskiego. Zastępca i pomocnik komorzego zwał się podkomorzym – subcamerarius. Gdy z czasem podkomorzy stał się wyższym urzędem niż komorzy, zwano go archicamerarius, podkomorzym wielkim lub koronnym. Przywilej Bolesława Wstydliwego wspomina o podkomorzym krakowskim. Od 1203 napotykają się już dość często wzmianki o podkomorzych[1].

Urząd ziemski

[edytuj | edytuj kod]

Podkomorzy jako urzędnik ziemski pojawił się w XIV w. Przewodził sądowi podkomorskiemu, był zastępcą procesowym ubogich wdów i sierot ze stanu szlacheckiego oraz (tylko w Wielkopolsce i tylko do przełomu XV/XVI w.) uczestniczył w sądzie ziemskim.

Urząd dworski

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: podkomorzy nadworny koronny.

Podkomorzy nadworny był urzędnikiem dworskim odpowiedzialnym za siedzibę monarchy. Posiadał zwierzchnictwo nad służbą pokojową i dworzanami przydzielonymi do obsługi króla. W hierarchii dworskiej był lokowany zaraz za marszałkiem dworu. Obowiązkiem osoby piastującej to stanowisko było stale przebywanie przy władcy. Asystował królowi podczas obrad sejmu, sądu w podróżach i podczas wypraw wojennych.

Austro-Węgry

[edytuj | edytuj kod]

Tytuł c. k. podkomorzego (szambelana) był także nadawany w państwie Austro-Węgier Polakom w zaborze austriackim[2].

 Z tym tematem związana jest kategoria: Szambelanowie austriaccy.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
Zobacz w Wikiźródłach tekst hasło Podkomorzy w Encyklopedii staropolskiej

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Podkomorzy
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?