Palusznik krwawy

Palusznik krwawy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	palusznik
Gatunek	palusznik krwawy
	Nazwa systematyczna
	Digitaria sanguinalis (L.) Scop.; Fl. carniol. ed. 2, 1:52. 1771
Synonimy
	Panicum sanguinale L.; Digitaria ciliaris (Retz.) Koeler var. intercedens G. Beck; Digitaria ischaemum (Schreber) Muhlenberg var. praecox (T. Walter) Heynh.; Digitaria sanguinea Weber in Wiggers 1780;
	Panicum sanguinale L.; Digitaria ciliaris (Retz.) Koeler var. intercedens G. Beck; Digitaria ischaemum (Schreber) Muhlenberg var. praecox (T. Walter) Heynh.; Digitaria sanguinea Weber in Wiggers 1780;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Palusznik krwawy (Digitaria sanguinalis) – gatunek rośliny jednorocznej, należący do rodziny wiechlinowatych. Zwyczajowe nazwy: proso krwawe, proso krwiste, seroczeń. Zasięg naturalny obejmuje Europę Południową, Azję i Afrykę Północną. Zawleczony został do Ameryki Północnej, Australii i Afryki Południowej. We florze Polski jest archeofitem – występuje na całym niżu, ale niezbyt pospolicie^[4].

Morfologia

Pokrój: Rośnie w luźnych kępach. Cała roślina jest zwykle czerwonawo przebarwiona.
Łodyga: Źdźbło o długości 15-50 (70) cm, podzielone na 4-9 międzywęźli, pokładające się lub łukowato wznoszące.

Liście: Pochwy liściowe owłosione miękko lub przynajmniej z owłosionymi kolankami, zamknięte. Języczek błoniasty, krótki (do 2 mm długości) i tępy. Blaszki liściowe w pączku zwinięte, do 10 (rzadko 20 cm) długości i 3-8 mm szerokości. Na spodniej stronie owłosione. Środkowy nerw i dwa brzeżne białawe, brzegi liścia faliste.

Kwiaty: Zebrane w 5-10 kłosów palczasto wyrastających na szczycie źdźbła, każdy o długości 3-15 cm i trójkątnej na przekroju osi. Zwykle fioletowo nabiegłe, podłużnie lancetowate i ostre kłoski wyrastają parami (rzadziej do 5 na krótkiej gałązce). Mają 3-3,5 mm długości i 1 mm szerokości. Każdy z nich ma 3 plewy, przy czym druga, o połowę krótsza od trzeciej ma owłosiony szczyt, a trzecia brzegi.

Owoc: Podłużne, szkliste i żółtawe ziarniaki o długości do 2 mm i szerokości do 1 mm. Zamknięte w twardych plewkach.

Biologia i ekologia

Siedlisko: pola uprawne i ogrody (chwast), piaski. Kwitnie od lipca do października. Gatunek w wysokim stopniu samopylny. Źdźbła w dolnych węzłach zakorzeniają się. Unika gleb wapiennych, gleb zwięzłych i miejsc suchych. Na roślinie żerują gąsienice motyla górówka boruta^[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Eragrostion i Ass. Panico-Eragrostietum^[6].

Zmienność

Występuje u nas w dwu podgatunkach^[4]:

Digitaria sanguinalis subsp. sanguinalis – górne plewy są nagie lub tylko nieco owłosione na nerwach.
Digitaria sanguinalis subsp. pectiniformis Henrard – wewnętrzne plewy mają sztywno, szczeciniasto owłosione brzegi. Jest rzadki.

Zastosowanie

Nasiona tej rośliny od bardzo dawna były zbierane przez ludzi jako pokarm. W okresie średniowiecza była nawet uprawiana jako roślina zbożowa, wyrabiano z niej kaszę.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
↑ J.-P. Lonchamp: Index Synonymique de la Flore de France. 1999. [dostęp 2007-12-09]. (fr.).
↑ ^a ^b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Warmia i Mazury. Informator turystyczno=przyrodniczy. [dostęp 2009-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-09-21)].
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

Marian (red.) Falkowski: Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982. ISBN 83-09-00593-8.
Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Kategorie

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).

[3] J.-P. Lonchamp: Index Synonymique de la Flore de France. 1999. [dostęp 2007-12-09]. (fr.).

[A-4] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[5] Warmia i Mazury. Informator turystyczno=przyrodniczy. [dostęp 2009-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-09-21)].

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Palusznik krwawy

Morfologia

Biologia i ekologia

Zmienność

Zastosowanie

Przypisy

Bibliografia

Suggest as cover photo

Thank you for helping!

Install Wikiwand

Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:

Your preferred languages

All languages

Follow Us

Don't forget to rate us

Our magic isn't perfect

Thank you for helping!

Oh no, there's been an error