Okrężnica bagienna
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
okrężnica bagienna |
| Nazwa systematyczna | |
| Hottonia palustris L. Sp. pl. 145. 1753[3] | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
 | |
Okrężnica bagienna (Hottonia palustris L.) – gatunek roślin wodnych z rodziny pierwiosnkowatych. Występuje w Europie z wyjątkiem jej południowych i północnych krańców oraz na izolowanych stanowiskach w Azji Mniejszej i na Syberii[3]. W Polsce gatunek rodzimy, pospolity na niżu, rzadszy na pogórzu i w niżej położonych obszarach górskich, wyżej w górach brak[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Bylina wodna z czołgającymi się, zakorzenionym w dnie wód kłączem i wzniesionej łodydze wysokości do 80 cm.
- Łodyga
- Prosto wzniesiona, wysokości 15-50 (80) cm.
- Liście
- Liście łodygowe w okółkach, u nasady kwiatostanu zebrane w różyczkę. Liście podwodne grzebieniastosieczne, o odcinkach nitkowatych, połyskujące, nagie, długości 2-8(13) cm, szerokości 2,5-5,9 cm.
- Kwiat
- Kwiaty obupłciowe, zebrane w grona, długie do 30 cm, po 3-6 w okółkach, w kątach wąskich przysadek, białe, różowawe do liliowych, w gardzili żółte, różnosłupkowe. Kielich 5-krotny, o łatkach równowąskich, zrośniętych u nasady, długości 4-6 mm. Korona średnicy do 2 cm, lejkowata, o pięciu jajowatych płatkach, na szczycie słabo wyciętych, dołem zrośniętych w rurkę. Pręcików pięć, słupek jeden, zalążnia górna.
- Owoc
- Torebka długości 3-6 mm.
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]
Bylina, hydrofit. Kwitnie w Polsce od maja do lipca. Liczba chromosomów 2n = 20[6]. Występuje w żyznych wodach stojących, tworząc zwarte fitocenozy, głównie w starorzeczach, rowach, stawach i zbiornikach astatycznych. Zasiedla miejsca dość płytkie, do głębokości kilkunastu centymetrów. Preferuje podłoża muliste i torfowe. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Hottonion[7].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Jest uprawiana jako roślina ozdobna, w oczkach wodnych oraz akwariach zimnowodnych. Może być uprawiana w wodzie stojącej lub lekko płynącej. Rozmnaża się łatwo przez oddzielanie ukorzenionych fragmentów.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-12] (ang.).
- ↑ a b Hottonia palustris L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-08-29].
- ↑ Hottonia palustris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 298, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007. ISBN 978-83-7073-248-6.
- Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983. ISBN 83-01-00129-1.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- BioLib: 39288
- EoL: 5507535
- EUNIS: 178918
- FloraWeb: 2994
- GBIF: 4006551
- identyfikator iNaturalist: 320809
- IPNI: 701007-1
- NCBI: 175037
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2853838
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:701007-1
- Tela Botanica: 34951
- identyfikator Tropicos: 26400295
- CoL: 3MQYX
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
