Neurony lustrzane
Neurony lustrzane – grupy komórek nerwowych (neuronów), które uaktywniają się podczas wykonywania pewnej czynności lub obserwowania jej u innych osobników. Neurony lustrzane odkryto w mózgu małp i człowieka. Podejrzewa się, że dzięki nim osobnik na widok pewnej czynności jest w stanie niemal natychmiast odgadnąć intencje innego osobnika nie tylko tego samego gatunku (zob. teoria umysłu)[1]. U człowieka odpowiadają prawdopodobnie również za zdolność do rozpoznawania cudzych emocji i intencji wyrażanych niewerbalnie, czyli empatię oraz współczucie.
Neurony lustrzane zostały odkryte na początku lat 90. XX w. na Uniwersytecie w Parmie we Włoszech przez zespół w składzie: Giacomo Rizzolatti, Leonardo Fogassi i Vittorio Gallese. Podczas prac nad korą ruchową mózgu makaków zauważyli, że niektóre obszary mózgu reagują niemal identycznie, gdy któryś z badaczy sięga po jedzenie, jak w sytuacji, gdy małpy robią to same. W dalszych badaniach ustalili, że wzór aktywności jest reprezentacją danej czynności, niezależnie od tego, kto ją wykonuje[2].
Sądzono, że nieprawidłowe funkcjonowanie ośrodków mózgu, w których występują neurony lustrzane, może być jedną z przyczyn zaburzeń w spektrum autyzmu[3], schizofrenii[4], dyspraksji[5], jednak zaprzeczyły temu późniejsze badania w których stwierdzono, że osoby autystyczne nie wykazują dysfunkcji neuronów lustrzanych[6][7], a wraz ze sformułowaniem problemu podwójnej empatii błędna okazała się interpretacja, jakoby osoby autystyczne cechowało upośledzenie teorii umysłu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael Siegal, Rosemary Varley. Neural systems involved in 'theory of mind'. „Nature Reviews Neuroscience (June 2002)”, s. 463-471, June 2002. DOI: 10.1038/nrn844. ISSN 1471-003X. (ang.).
- ↑ Giacomo Rizzolatti, Leonardo Fogassi, Vittorio Gallese. Mirrors In The Mind. „Scientific American”, s. 54-61, 2006. DOI: 10.1038/scientificamerican1106-54. ISSN 0036-8733. (ang.). pdf
- ↑ Giacomo Rizzolatti, Maddalena Fabbri-Destro, Luigi Cattaneo. Mirror neurons and their clinical relevance. „Nature Clinical Practice Neurology”. 5 (1), s. 24-34, 2009. DOI: 10.1038/ncpneuro0990. ISSN 1745-834X. (ang.).
- ↑ Amedeo Minichino, Kristin Cadenhead. Mirror Neurons in Psychiatric Disorders: from Neuroception to Bio-behavioral System Dysregulation. „Neuropsychopharmacology Reviews”. 42, s. 366, 2017. DOI: 10.1038/nrn844. PMID: 27909332. (ang.).
- ↑ Reynolds JE, Thornton AL, Elliott C et al.. A systematic review of mirror neuron system function in developmental coordination disorder: Imitation, motor imagery, and neuroimaging evidence. „Res Dev Disabil.”. 47, s. 234-83, 2015 Dec. DOI: 10.1016/j.ridd.2015.09.015. PMID: 26458259. (ang.).
- ↑ Ewen Callaway: Mirror neurons seen behaving normally in autism. 2010-05-12. [dostęp 2022-08-06]. (ang.).
- ↑ Ilan Dinstein i inni, Normal movement selectivity in autism, „Neuron”, 66 (3), 2010, s. 451-469, DOI: 10.1016/j.neuron.2010.03.034.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Neurony Lustrzane. fizyka.umk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-18)]. na www.fizyka.umk.pl
- Neurobiologia empatii. [dostęp 2014-01-23].
- Gregory Hickok, Mit neuronów lustrzanych, 2016. pl.ccpress.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]., rec. Patricia Churchland; e-book ISBN 978-83-7886-259-8
- Vilayanur S. Ramachandran, , The neurons that shaped civilization; TED (konferencja), November 2009
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
