Nagórna (Koło)
| dawna wieś w granicach miasta Koła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| W granicach Koła |
1 stycznia 1925[1] |
| Strefa numeracyjna |
63 |
| Kod pocztowy |
62-600 |
| Tablice rejestracyjne |
PKL |
Położenie na mapie Koła  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego  | |
 52°12′18″N 18°39′05″E/52,205028 18,651500
| |
Nagórna – historyczna część miasta Koła położona na północny wschód od centrum, wzdłuż ulicy Nagórnej. Do 1924 odrębna miejscowość.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nagórna to dawna wieś. Podobnie jak sąsiednia Blizna, graniczyła od południa z Przedmieściem Warszawskim. Miała powierzchnię ok. 1624 morgi. Corocznie płaciła czynsz miastu. W 1362 roku Jan Henryk z Warty wykupił wieś. 14 lutego 1563 roku prawo magdeburskie pozwoliło urządzać coroczny targ. 19 czerwca 1566 roku przywilej króla Zygmunta Augusta wytoczył granice wsi. W XVI wieku wieś liczyła ok. 31 mieszkańców. W 1616 roku władze miejskie wydzierżawiły wieś na 3 lata mieszczanom kolskim.
W 1808 r. z pieniędzy z podatków wsi powołano szkołę elementarną w Kole, a w 1817 roku - były tutaj folwarki – posiadały budynki gospodarcze, ale w 1818 roku zostały wydzierżawione – historia wskazuje na ścisłe związku z wsią Blizna.
Do 1924 należała do gminy Czołowo w powiecie kolskim[2], początkowo w guberni kaliskiej, a od 1919 w woj. łódzkim[3].
1 stycznia 1925 Nagórną włączono do Koła[1]. Po włączeniu Nagórnej w granice administracyjne miasta w 1924 roku zachowała ona swój wiejski charakter. Do dziś gospodarze posiadają swoje grunty orne przy granicy miejskiej, a także prowadzą hodowlę zwierząt gospodarczych. W styczniu 1945 roku na terenie dawnej wsi toczyły się główne walki o wyzwolenie miasta z rąk niemieckich. Zginęło wówczas 132 żołnierzy radzieckich, których pochowano na cmentarzu wojennym przy ul. Poległych.
W połowie lat 90. XX wieku rozpoczęto budowę osiedla bloków wielorodzinnych. Obecnie mieszka w nich około 2500 kolan. Osiedle to popularnie nazywane jest „kwiatowym” – od nazwy lokalnych uliczek: Tulipanowa, Konwaliowa, Narcyzowa i Różana.
1 listopada 2005 biskup włocławski Wiesław Mering erygował na osiedlu Płaszczyzna nową parafię katolicką, pod wezwaniem Świętego Bogumiła, która swoim obszarem objęła tereny dawnej wsi Nagórna.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Dz.U. z 1924 r. nr 97, poz. 899
- ↑ Postanowienie z 20 kwietnia (2 maja) 1867, ogłoszone 8 (20) lipca 1867 (Dziennik Praw, rok 1867, tom 67 nr 1, str. 47)
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. Województwo Łódzkie
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Burszta, 600 lat miasta Koła, Poznań 1963
- Paweł Łączkowski, Mieczysław Pochwicki, Koło. Rozwój miasta 1948-1978, Poznań-Koło 1978
- Józef Stanisław Mujta: 635 lat miasta Koła. Koło: Muzeum Technik Ceramicznych : Kolskie Towarzystwo Kulturalne, 1997. ISBN 83-86139-34-X.
- Józef Stanisław Mujta, Koło w dokumentach, Konin-Koło 1998
- Józef Stanisław Mujta: Parafia Rzymskokatolicka pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża w Kole : zarys dziejów. Koło: Muzeum Technik Ceramicznych, 2003. ISBN 83-919609-0-0.
- Krzysztof Gorczyca, Krzysztof (historia) Witkowski: Najdawniejsze dzieje Koła : (do lat 20. XVI stulecia). Koło: Muzeum Technik Ceramicznych, 2007. ISBN 978-83-919609-2-9.
| Osiedla | |
|---|---|
| części miasta wg TERYT |
|
| Historyczne części miasta |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
