For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Muzahim al-Badżahdżi.

Muzahim al-Badżahdżi

Muzahim al-Badżahdżi (ur. 1890, zm. 1982) – iracki polityk, premier Iraku w latach 1948-1949.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia prawnicze w Bagdadzie[1]. W 1912 zorganizował w tym mieście arabską organizację narodową o nazwie Narodowy Klub Naukowy. Zajmowała się ona upowszechnianiem wiedzy o kulturze i literaturze arabskiej, jej członkami byli młodzi intelektualiści arabscy, zarówno sunnici, jak i szyici. W klubie dyskutowano również o bieżących problemach politycznych, a jego członkowie krytycznie oceniali działalność władz Imperium Osmańskiego po rewolucji młodotureckiej. W 1913 władze zdecydowały o likwidacji legalnej dotąd organizacji. Klubowa gazeta została zamknięta, a al-Badżahdżi zbiegł przed aresztowaniem do Basry, gdzie opieką otoczył go szarif Talib[2].

Po wkroczeniu Brytyjczyków do Bagdadu w 1917 podjął pracę na ich rzecz jako tłumacz, następnie prowadził praktykę prawniczą. W 1924 został wybrany do irackiej Konstytuanty[1]. W tym samym roku został pierwszy raz powołany do rządu irackiego i był przez rok ministrem komunikacji w gabinecie Jasina al-Haszimiego[1]. W latach 1925–1927 ponownie był deputowanym do niższej izby irackiego parlamentu[1]. Od 1927 do 1928 był ambasadorem Iraku w Wielkiej Brytanii[1]. W 1930 wrócił do kraju, by objąć stanowisko ministra spraw wewnętrznych w rządzie Nuriego as-Sa’ida[1]. Krytykował postanowienia traktatu brytyjsko-irackiego, zawartego w tym samym roku[1]. W latach 30. XX wieku zaczął działać w organizacjach nagłaśniających sytuację Arabów palestyńskich i domagających się utworzenia niepodległej Palestyny[1].

W latach 1933–1935 al-Badżahdżi był ambasadorem Iraku przy Lidze Narodów, następnie przez cztery lata we Włoszech i od 1939 do 1942 we Francji, skąd zbiegł do Szwajcarii i tam pozostał do końca II wojny światowej. Kontynuował swoją działalność w organizacjach wspierających Arabów palestyńskich. W 1948 publicznie krytykował postanowienia ONZ w sprawie podziału Palestyny na państwa żydowskie i arabskie[1].

W czerwcu 1948, po wyborach parlamentarnych i dymisji premiera Muhammada as-Sadra, regent Iraku Abd al-Ilah powierzył al-Badżahdżiemu misję utworzenia nowego gabinetu. Rząd al-Badżahdżiego zachował linię polityczną poprzedników, jednak często dochodziło w nim do sporów, co prowadziło do jego osłabienia[3]. Na okres sprawowania przez al-Badżahdżiego urzędu premiera przypadła klęska koalicji państw arabskich w wojnie z Izraelem. Irak skierował na front największy liczebnie kontyngent ze wszystkich państw arabskich. Po klęskach Arabów minister obrony w rządzie al-Badżahdżiego, Sadik Bassam, zaczął represjonować żyjących w Iraku Żydów; po międzynarodowych protestach w tej sprawie al-Badżahdżi usunął go ze stanowiska[3]. Rząd przetrwał do stycznia 1949, gdy upadł po manifestacjach niezadowolenia z powodu przebiegu wojny z Izraelem. Regent wskazał na kolejnego premiera Nuriego as-Sa’ida[3].

Al-Badżahdżi był w latach 1949-1950 wicepremierem Iraku, zaś w 1951 wyjechał z kraju. Wrócił do Iraku po przewrocie Wolnych Oficerów i obaleniu monarchii w 1958[1].

Jego syn Adnan al-Badżahdżi był irackim dyplomatą[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004, s. 470. ISBN 978-0-8108-6568-6.
  2. Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 53. ISBN 978-83-05-13567-2.
  3. a b c Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 156-158. ISBN 978-83-05-13567-2.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Muzahim al-Badżahdżi
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?