Montpellier

miasto i gmina
Herb flaga gminy Montpellier↗
Państwo	Francja
Region	Oksytania
Departament	Hérault
Okręg	Montpellier
Kod INSEE	34172
Powierzchnia	56,88 km²
Wysokość	56 m n.p.m.[1]
Populacja (2020) • liczba ludności	299 096[2]
• gęstość	5300 os./km²
Kod pocztowy	34000
Położenie na mapie Francji Montpellier
Położenie na mapie Europy Montpellier
Położenie na mapie Oksytanii Montpellier
43°36′N 3°53′E/43,600000 3,883333
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Montpellier (wymowa^ⓘ, oksyt. Montpelhièr) – miasto w południowej Francji, w regionie Oksytania, stolica departamentu Hérault. Jest siódmym co do wielkości miastem w kraju, w granicach administracyjnych gminy liczy 302 454 mieszkańców, natomiast okręg Montpellier liczy łącznie 723 978 mieszkańców^[3]. Położone jest nad rzeką Lez(inne języki), kilka kilometrów od Morza Śródziemnego, jest trzecim co do wielkości francuskim miastem na wybrzeżu, po Marsylii i Nicei. Leży 50 km na południowy zachód od Nîmes, z którym jest połączony koleją dużych prędkości TGV oraz autostradą A9.

Uniwersytet w Montpellier jest jednym z najstarszych na świecie, został założony w 1220 roku.

Montpellier powstało w 737 r. po połączeniu dwóch wiosek i nosiło wówczas nazwę Mons pessulanus albo Pessulus. W XI wieku rozwinęło się dzięki handlowi ze Wschodem i stało się ważnym punktem etapowym na szlaku pielgrzymkowym do Santiago de Compostela. W 1141 r. uzyskało prawa miejskie.

We wczesnym średniowieczu pobliskie miasto, Maguelone, siedziba biskupstwa, było największą osadą w tym rejonie. Napady piratów prawdopodobnie zmusiły mieszkańców do przeniesienia się w głąb lądu, na miejsce obecnego Montpellier. Miasto nie ma więc, jako jedno z niewielu francuskich miast, korzeni sięgających czasów Rzymian. Montpellier stało się własnością królów Aragonii w wyniku małżeństwa Piotra II Aragońskiego z Marią z Montpellier. Po śmierci Jakuba I Zdobywcy w 1276 r. Montpellier przypadło w udziale jego młodszemu synowi Jakubowi jako część Królestwa Majorki. W 1349 r. Jakub III z Majorki sprzedał miasto królowi Francji Filipowi VI, za 120 tys. dukatów, aby pozyskać fundusze do walki z Piotrem IV Aragońskim. W XVI wieku miasto było silnym ośrodkiem protestantyzmu.

Montpellier, miasto o tradycjach uniwersyteckich (wydział medycyny, pierwszy we Francji, założono tu w 1221 r.), w ciągu ostatnich 60 lat przekształciło się w wielki ośrodek gospodarczy. Aglomeracja rozszerza się bardzo szybko: zespoły uniwersyteckie i instytuty badawcze mieszczą się na północy; na południu skupione są zakłady przemysłowe. Na zachodzie ulokowały się dzielnice rezydencjalne. Na wschodzie nowa dzielnica Polygone jest ośrodkiem administracyjnym i handlowym (postmodernistyczne założenie urbanistyczno-architektoniczne Antigone).

Według danych na rok 2002 gminę zamieszkiwało 230 000 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 3 657 osób/km² (wśród 1545 gmin Langwedocji-Roussillon Montpellier plasuje się na 1. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 41.).

Jednostka miejska Montpellier(inne języki) jak i metropolia Montpellier(inne języki) liczy 0,5 mln mieszkańców^[6][7]

Na obrzeżach miasta położony jest port lotniczy Montpellier, który w 2019 roku obsłużył prawie 2 mln pasażerów. Lotnisko nie obsługuje połączeń do Polski. 110 km na wschód od miasta funkcjonuje międzynarodowy port lotniczy Marsylia (10,8 mln pasażerów w 2023 roku, z połączeniami do Krakowa i Wrocławia). 200 km na zachód od miasta funkcjonuje międzynarodowy port lotniczy Tuluza (9,6 mln pasażerów w 2019 roku, z połączeniami do Krakowa).

Miasto jest obsługiwane przez kolej regionalną TER Occitanie(inne języki) oraz kolej dużych prędkości TGV, głównie poprzez linię kolejową Nîmes–Montpellier(inne języki) i połączeniem do LGV Méditerranée. W planach jest połączenie do Perpignan (linia kolejowa Montpellier–Perpignan(inne języki)), dzięki czemu miasto uzyska dostęp do linii wysokich prędkości łączących Francję i Hiszpanię. Głównym dworcem kolejowym w mieście jest Gare de Montpellier-Saint-Roch.

Komunikacja miejska obejmuje tramwaje w Montpellier i autobusy miejskie, oba obsługiwane przez operatora TaM(inne języki).

• gotycka katedra pw. św. Piotra

Od 1160 r. działa w Montpellier wyższa szkoła prawnicza, a w 1180 r. powołano do życia uniwersytet. W latach 30. XVI wieku ukończył tu studia astrolog, lekarz powołany później na dwór Katarzyny Medycejskiej – Nostradamus (właściwie Michel de Nostre-Dame, 1503–1566), a także pisarz, lekarz i humanista François Rabelais (1484–1553).

• École nationale de l’aviation civile
• École pour l’informatique et les nouvelles technologies
• Montpellier Business School

• Montpellier Hérault Rugby – klub rugby
• Montpellier HSC – klub piłkarski
• Montpellier Agglomération Handball – klub piłki ręcznej mężczyzn

• Stany Zjednoczone: Louisville
• Niemcy: Heidelberg
• Hiszpania: Barcelona
• Chiny: Chengdu
• Izrael: Tyberiada
• Maroko: Fez

• Pomnik Włodzimierza Lenina w Montpellier

• Oficjalna strona miasta
• Źródło danych: Francuski urząd statystyczny. (fr.).