For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Moksza (hinduizm).

Moksza (hinduizm)

Gajendra Moksha

Moksza (dewanagari मोक्ष) – w hinduizmie, jodze i dźinizmie – ostateczne wyjście poza krąg samsary i tym samym zaprzestanie przyjmowania kolejnych wcieleń po śmierci (reinkarnacji). Jest to doświadczenie za życia, jakie towarzyszy całkowitemu rozpadowi identyfikacji z ego. W tym sensie moksza może być rozumiana jako stan jedności z Bogiem.

Jeden z terminów na określenie religijnego celu w hinduizmie.

Możliwy do osiągnięcia różnymi sposobami, m.in. przez praktykę medytacji lub bhakti (akt całkowitego oddania się Bogu). Odpowiednik oświecenia znanego w buddyzmie.

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Najczęściej wskazywanym znaczeniem sanskryckiego słowa moksza jest wyzwolenie[1]. Paramahansa Pradźnanananda naucza, iż termin moksza wywieść można od moha kszaja, złożenia dwóch słów:

  1. moha
  2. ksza

Otrzymana tą drogą definicja mokszy to: eliminacja złudzeń, iluzji i błędów[2]. W filozofii hinduistycznej moksza rozumiana jest jako wyzwolenie od iluzji (maja) wywołanej pełną identyfikacją umysłu z myślami oraz percepcjami zmysłowymi, uwięzionymi w świecie form: energii, materii, czasu, przestrzeni oraz zależności przyczynowo-skutkowych (karma), a przez to niepozwalającymi na doświadczenie własnej prawdziwej natury – czystej świadomości, która nie ma żadnej formy.

Zaniechanie wyzwolenia

[edytuj | edytuj kod]

W Dziewiątym Canto Bhagawatapurany, w 67 wersecie czwartego rozdziału, Narajana odpowiada na pytanie Durwasy Muniego w następujący sposób:

Będąc zaangażowanymi w służbę oddania, Moi czyści bhaktowie są zawsze usatysfakcjonowani, i dlatego nawet nie dążą do pięciu rodzajów wyzwolenia, jak:

  • stanie się jednym ze Mną,
  • osiągnięcie rezydencji na Mojej planecie,
  • posiadanie Moich bogactw,
  • posiadanie cech cielesnych podobnych do Moich,
  • osiągnięcie Mojego osobistego towarzystwa[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Leszek Karczewski: Wolność, odpowiedzialność, bogactwo i ubóstwo w perspektywie filozofii Indii I. Wolność (moksza) w hinduizmie. W: Etyka gospodarcza Orientu. Leszek Karczewski (red.nauk.). Wyd. 1. Opole: Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2009, s. 25, seria: Studia i Monografie z.251, ISSN 1429-6063.
  2. Verse 54. W: Paramahansa Pradźnanananda: Jnana Sankalini Tantra. Wyd. 1. Delhi: Motilal Banarasidass, 2006, s. 152. ISBN 978-81-208-3142-X. (ang.).
  3. Nektar Oddania, Rozdział Czwarty: Służba oddania przewyższa wszelkie wyzwolenie, Śri Śrimad A.C. Bhaktivedanta Swami, Wydawnictwo BBT.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Moksza (hinduizm)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?