Mirsk

Przystanek Mirsk w lutym 2024 roku
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Mirsk
Zarządca	DSDiK
Data otwarcia	1 listopada 1884
Poprzednie nazwy	Friedeberg (Queis) * (1884–1935), Friedeberg (Isergebirge) * (1936–1945)[1]
Rodzaj	przystanek osobowy
Dane techniczne
Liczba peronów	1
Liczba krawędzi peronowych	1
Kasy
Linie kolejowe
284 Legnica – Pobiedna 317 Gryfów Śląski – Świeradów-Zdrój 336 Mirsk – Świeradów Nadleśnictwo
Położenie na mapie Mirska Mirsk
Położenie na mapie Polski Mirsk
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Mirsk
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego Mirsk
Położenie na mapie gminy Mirsk Mirsk
50°58′23,2″N 15°22′48,8″E/50,973111 15,380222
Multimedia w Wikimedia Commons

Mirsk – przystanek osobowy w Mirsku, w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego. Pierwotnie była to stacja kolejowa oddana do użytku 1 listopada 1884 roku razem z linią kolejową z Gryfowa Śląskiego.

Mirsk miał charakter stacji węzłowej, z której to jeździły pociągi w trzech kierunkach, do Świeradowa-Zdroju, Gryfowa Śląskiego i do granicy z Czechami. 10 grudnia 2023 roku po rewitalizacji linii Gryfów Śląski – Świeradów-Zdrój powróciły regularne połączenia pasażerskie, a w Mirsku otwarto peron przystankowy.

Przystanek położony jest w północno-zachodniej części Mirska, przy placu Dworcowym, w odległości około 500 m od placu Wolności w Mirsku. Administracyjnie leży w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Mirsk^[2].

Przystanek jest położony na wysokości 352 m n.p.m.^[3]

Stacji kolejowa w Mirsku powstała wraz z doprowadzeniem państwowej linii kolejowej z Gryfowa Śląskiego. O połączeniu obydwu miast zdecydowano w 1882 roku. Wtedy to Landtag Prus podjął decyzję o budowie linii kolejowej do Mirska w celu ożywienia lokalnej gospodarki. Dla potrzeb nowej stacji miasto Mirsk wydzieliło 1 ha terenu, powstałego z zasypania Lnianego Stawu. Otwarcie linii, a wraz z nią stacji odbyło się 1 listopada 1884 roku. Pierwszy uroczysty pociąg na stację przyjechał o 12:30^[4][5].

Dalsze plany związane ze stacją miały związek z budową przedłużenia linii do późniejszej granicy z Czechami, do Jindřichovic pod Smrkem. Linię tą otwarto 1 listopada 1904 roku, dzięki czemu Mirsk stał się stacją przelotową^[4][5]. Do 1907 roku powstał na stacji dworzec kolejowy^[4].

Pierwszą koncepcję przedłużenia linii ze stacji Mirsk do Świeradowa-Zdroju zaproponowano w 1901 roku, jednakże w ostateczności budowę linii rozpoczęto z inicjatywy prywatnej w marcu 1908 roku. Linię Kolei Gór Izerskich ukończono 1 października 1909 roku, a uroczyste otwarcie odbyło się 31 października tego samego roku^[5]. Od tego momentu Mirsk stał się stacją węzłową, skąd pasażerowie przesiadywali się do państwowych pociągów, a większość z nich była skomunikowana z pociągami Kolei Gór Izerskich^[6]. Sama stacja miała z założenia być użytkowana wspólnie z kolejami państwowymi. Planowano wówczas także rozbudowę pomieszczeń magazynowych, ramp załadowczych i placu składowego^[7].

Zimą 1941 roku w Świeradowie-Zdroju odczepiony od składu wagon z węglem staczał się w kierunku Mirska i tam uderzył w skład osobowy. Wcześniej ewakuowano wszystkich ludzi ze stacji, natomiast uszkodzeniu uległy wagony^[8].

Po II wojnie światowej cała infrastruktura przeszła w zarząd Polskich Kolei Państwowych. Zmalała również ranga stacji, gdyż przedłużono relacje pociągów lokalnych, które jeździły ze Świeradowa Zdroju, do Legnicy przez Gryfów Śląski i Lwówek Śląski, a także do Jeleniej Góry, ale przez Lwówek Śląski^[9].

Połączenie w stronę Pobiednej zostało na mocy zarządzenia z 30 kwietnia 1987 roku zawieszone 1 lipca tegoż roku^[10]. Ostatni pociąg pasażerski ze stacji Mirsk odjechał 11 lutego 1996 roku. Przez następne dwa lata kursowały dalej pociągi towarowe. Ruch pociągów zawieszono całkowicie po wypadku, w którym pociąg towarowy od strony Świeradowa Zdroju nie zdołał wyhamować i wpadł na wagon z węglem na tej stacji. Pociąg ratunkowy wykoleił się potem na wykolejnicy przy wjeździe na stację^[11].

Od zawieszenia ruchu kolejowego pojawiło się kilka inicjatyw dotyczących reaktywacji linii kolejowej przez Mirsk. 8 czerwca 2020 roku spisano akt notarialny, na mocy którego województwo dolnośląskie przejęło linie kolejowe nr 317 i 336 Gryfów Śląski – Mirsk – Świeradów Zdrój od Polskich Kolei Państwowych^[12]. Pod koniec maja 2021 roku rozpoczęły się pierwsze prace przy rewitalizacji obydwu linii kolejowych^[13][14].

7 grudnia 2023 roku odbyła się uroczystość otwarcia linii kolejowej przez Mirsk^[15], a pierwsze regularne połączenia pasażerskie na linii ruszyły trzy dni później^[16]. W ten sposób po 27 latach Mirsk odzyskał pasażerskie połączenia kolejowe^[17].

Przystanek osobowy Mirsk był pierwotnie stacją kolejową^[18] na linii kolejowej nr 284 Legnica – Pobiedna (23. posterunek ruchu; 80,244 km), która od 1999 roku odcinku Gryfów Śląski – Mirsk^[19][20], a od 2023 roku na odcinku Gryfów Śląski – Mirsk – Świeradów-Zdrój jest oznaczona pod numerem 317 (3. posterunek ruchu; 8,772 km)^[21]. Linia ta wraz z przystankiem Mirsk jest pod zarządem Dolnośląskiej Służby Dróg i Kolei^[22]. Kontynuacją linii w kierunku Świeradowa Nadleśnictwo była pierwotnie linia kolejowa nr 336 – przed 1945 rokiem linia Kolei Gór Izerskich (1. posterunek ruchu; −0,182)^[6][20][5].

Pierwotny układ torowy przystanku to 2 tory główne zasadnicze i 6-7 torów bocznych, w tym ładunkowych. Po zlikwidowaniu odcinka do Pobiednej układ torowy uległ przebudowie^[23].

Pierwotna stacja Mirsk połączona była 3-kilometrową, wybudowaną w 1923 roku wąskotorową linią towarową do kopalni kaolinu w Kamieniu, która została rozebrana przed II wojną światową. W 2008 roku jedynym śladem po niej był dawny most kolejowy w Mroczkowicach oraz wykop na polach pomiędzy Kwisą a lasem^[24].

Przystanek osobowy Mirsk wyposażony jest w peron z zadaszeniem, ławkami, koszami na śmieci, oświetleniem, tablicami informacyjnymi i monitoringiem, a przy nim znajdują się zadaszone miejsce ze stojakami rowerowymi oraz parking samochodowy^[25]. Pierwotnie znajdowały się tutaj dwa perony, w tym drugi dwukrawędziowy^[23].

Położony w sąsiedztwie peronu przystankowego dwukondygnacyjny dworzec kolejowy został oddany do użytku 1 kwietnia 1906 roku, a rok później dobudowano jeszcze mniejsze pomieszczenia i budynki^[4]. Na dworcu mieściła się nastawnia Mk^[23]. W 2013 roku budynek był wykorzystywany pod funkcje handlowe (centralna część dworca) oraz mieszkaniowa (wschodnia część)^[26]. Do dworca przylega magazyn towarowy o powierzchni 80 m² z rampą załadowczo-wyładowczą. Magazyn ten wybudowano dla obsługi ruchu towarowego w ramach budowy linii do Świeradowa-Zdroju^[27].

Po południowej stronie przystanku, około 150 m na południowy wschód od wejścia do budynku dworca znajduje się nieużywana wieża wodna^[23][26][5]. Ponadto infrastruktura dawnej stacji Mirsk obejmowały następujące obiekty: parowozownia (wyburzona a początku lat 80. XX wieku^[28]), nastawnia wykonawcza Mk1, dwa place ładunkowe po dwóch stronach torów kolejowych, waga wagonowa i WC^[23].

Połączenia pasażerskie realizowane z Mirska miały charakter regionalny, ale przez stację kursowały przed 1945 rokiem dodatkowo dalekobieżne wagony w relacji między Berlinem i Wrocławiem a stacją Świeradów Zdrój. Okazjonalnie kursowały tu pociągi specjalne (w tym kolonijne), które dowoziły turystów i kuracjuszy do Świeradowa-Zdroju^[29]. Od 10 grudnia 2023 roku, w okresie 2023/2024 z przystanku Mirsk odbywa się ruch pasażerski na odcinku Świeradów-Zdrój – Gryfów Śląski wraz z przedłużeniem części kursów do Jeleniej Góry, Węglińca i Görlitz. Połączenia obsługiwane są przez Koleje Dolnośląskie^[30].

Przed budynkiem dworca zlokalizowany jest przystanek autobusowy (Mirsk D.K. oraz Mirsk Pl. Dworcowy). W listopadzie 2013 roku głównymi kierunkami autobusów były: Świeradów-Zdrój (30 kursów), Jelenia Góra (15), Lubań (11), Gryfów Śląski (10), oraz Lwówek Śląski (10)^[37][38].

• Mirsk w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
• Mirsk w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
• Mirsk (przystanek kolejowy) w internetowym rozkładzie jazdy PKP – rozklad-pkp.pl (odjazdy)

Mirsk
Linia 284 Legnica – Pobiedna (80,244 km)
Brzeziniec odległość: 2,846 km		Wolimierz odległość: 4,890 km
Linia 317 Gryfów Śląski – Świeradów-Zdrój (8,772 km)
Proszówka odległość: 5,640 km		Mroczkowice odległość: 3,262 km
Linia 336 Mirsk – Świeradów Nadleśnictwo (−0,182 km)
		Mroczkowice odległość: 3,510 km