Dallas–Fort Worth–Arlington

Metroplex

Centrum Dallas w 2015 roku.
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Teksas
Powierzchnia	22 469 km²
Wysokość	417 m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	8 100 037 360,5 os./km²
Położenie na mapie Teksasu Dallas–Fort Worth
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Dallas–Fort Worth
32°45′47″N 97°01′57″W/32,763056 -97,032500

Metroplex Dallas–Fort Worth (nazywany także Dallas–Fort Worth–Arlington, DFW) – konurbacja obszarów metropolitalnych w północnej części amerykańskiego stanu Teksas. Według spisu z 2020 roku liczy 7,6 mln mieszkańców, co czyni obszar metropolitalny Dallas najbardziej zaludnioną aglomeracją w stanie, oraz czwartą co do wielkości w całych Stanach Zjednoczonych^[1].

W latach 2010–2020 był to obszar o najwyższym wskaźniku wzrostu liczby ludności w USA^[2].

Metropolitalny obszar statystyczny (MSA) Dallas–Fort Worth–Arlington składa się z połączenia dwóch oddzielnych obszarów statystycznych(inne języki): Dallas–Plano–Irving i Fort Worth–Arlington–Grapevine łącząc się, tworzą jeden pełny obszar metropolitalny lub konurbację. Obejmują one następujące hrabstwa^[3]:

• Dallas MD: Collin, Dallas, Denton, Ellis, Hunt, Kaufman i Rockwall
• Fort Worth MD: Hood, Johnson, Parker, Somervell, Tarrant i Wise.

• Dallas (1,304 mln^[5])
• Fort Worth (918,9 tys.)
• Arlington (394,3 tys.)
• Plano (285,5 tys.)
• Irving (256,7 tys.)
• Garland (246,0 tys.)
• Frisco (200,5 tys.)
• Grand Prairie (196,1 tys.)
• McKinney (195,3 tys.)
• Mesquite (150,1 tys.)
• Denton (139,9 tys.)
• Carrollton (133,4 tys.)
• Richardson (119,5 tys.)
• Lewisville (111,8 tys.)
• Allen (104,6 tys.)

Aglomeracja jest czołowym światowym rynkiem hurtowym i siedzibą Dallas Market Center (1957), jednego z największych na świecie kompleksów handlowych. Ponadto znajduje się w niej siedziba US Army and Air Force Exchange Service, która dostarcza towary i usługi personelowi wojskowemu. Handel hurtowy i detaliczny łączy się z usługami (zwłaszcza biznesowymi, finansowymi i medycznymi), tworząc kręgosłup gospodarki. Jest także ruchliwym centrum konferencyjnym i usług lotniczych^[1].

Metroplex Dallas–Fort Worth ma długą historię innowacji technologicznych, ma dużą koncentrację firm zajmujących się produkcją półprzewodników, telekomunikacją i innymi technologiami informatycznymi, przez co czasami jest określane jako „Silicon Prairie”^[6]. W 2020 roku aglomeracja zajęła drugie miejsce na liście najlepszych miast technologicznych w USA, wyprzedzając Dolinę Krzemową^[7].

DFW ugruntowało także swoją pozycję jako trzeciego co do wielkości centrum finansowego w Stanach Zjednoczonych. Swoje siedziby przenieśli tutaj Comerica Bank (w 2007 z Detroit) i Charles Schwab Corporation (w 2021 z Kalifornii)^[8]. Bank of America jest piątym co do wielkości pracodawcą w DFW^[9].

Począwszy od roku 2021 obszar metropolitalny Dallas jest domem dla 22 firm z listy Fortune 500. Trzy z nich znajdują się w pierwszej dziesiątce tej listy i są to: Exxon Mobil (spółka paliwowa z siedzibą w Irving), McKesson (dystrybutor farmaceutyków z siedzibą w Irving) i AT&T (największa na świecie firma telekomunikacyjna)^[10].

Największym pracodawcą jest Texas Health Resources, która prowadzi 26 szpitali i zatrudnia 26 tys. pracowników na obszarze aglomeracji^[11].

Port lotniczy Dallas-Fort Worth na początku 2023 roku otrzymał wyróżnienie od Międzynarodowej Rady Portów Lotniczych jako najlepsze lotnisko w Ameryce Północnej^[12].

Obszar metropolitalny Dallas obejmuje największe skupisko kolegiów i uniwersytetów w Teksasie. University of Texas Southwestern Medical Center(inne języki) jest miejscem pracy laureatów Nagrody Nobla i znalazł się na pierwszym miejscu na świecie w dziedzinie nauk biomedycznych, w rankingu zakładów opieki zdrowotnej za lata 2015–2018^[13][14]. Do innych ważniejszych uczelni należą: Texas A&M University College of Dentistry(inne języki) (1905), Dallas Baptist University(inne języki) (1898), Southern Methodist University (1911), University of Dallas(inne języki) (1956) i University of Texas at Dallas(inne języki) (1961)^[1].

W latach 2010–2020 odnotowano ponad 500 tys. napływających netto z innych części Stanów Zjednoczonych – więcej niż w jakiejkolwiek innej amerykańskiej metropolii – a napływ młodych rodzin sprawił, że DFW ma młodszą populację niż większość miast^[8].

Według danych z 2019 roku metropolię zamieszkiwało 7 573 136 mieszkańców, w tym 67,3% mieszkańców stanowiła ludność biała (44,9% nie licząc Latynosów), 16,1% to byli czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 7,3% to Azjaci, 2,9% osób rasy mieszanej, 0,5% to rdzenna ludność Ameryki i 0,12% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 29,3% ludności aglomeracji^[15].

Wśród osób deklarujących swoje pochodzenie do najliczniejszych grup należą osoby pochodzenia meksykańskiego (24,0%), niemieckiego (7,5%), angielskiego (6,6%), amerykańskiego (6,4%) i irlandzkiego (6,1%). Wśród Azjatów najliczniejsi byli Hindusi (2,9%). Dallas-Ft. Worth jest piątym co do wielkości miejscem docelowym dla afrykańskich imigrantów w USA (175 tys. w 2022^[15]). Obszar DFW gości największą społeczność Igbo (z Nigerii) w Ameryce Północnej, a także migrantów z Sudanu, Erytrei, czy Etiopii^[16].

W centralnych hrabstwach Dallas i Tarrant znajdują się najliczniejsze społeczności Latynosów i Afroamerykanów, podczas gdy północne hrabstwa Collin i Denton mają liczne społeczności azjatyckie. Mimo migracji na oddalonych przedmieściach wciąż przeważają białe społeczności nielatynoskie^[15][17]. Wzrost liczby Latynosów sprawił, że DFW stało się 6. co do wielkości skupiskiem ludności latynoskiej w Stanach Zjednoczonych (2,3 mln w 2021 r.)^[18]. Populacja Latynosów wzrosła z zaledwie 7% w 1970 r.^[8].

Obszar ten jest także zróżnicowany pod względem językowym, 67,8% populacji w wieku powyżej 5 lat mówi w domu po angielsku, 23,1% po hiszpańsku, 1,02% posługuje się różnorodnymi językami afrykańskimi, 0,99% wietnamskim, 0,87% chińskim i 0,63% językiem hinduskim. Inne języki nie miały więcej użytkujących niż 0,5% populacji^[19].

Aglomerację zamieszkiwało także ponad 80 tys. osób polskiego pochodzenia (1,1%)^[15]. Duże skupiska Polonii znajdują się w hrabstwach Denton (1,7%) i Collin (1,5%), w tym miasteczka: Parker (19%) i Farmersville (6,9%), oraz w pobliżu aglomeracji – Dorchester (17,4%)^[20][15].

 Zobacz więcej w artykule Dallas, w sekcji Religia.

Badanie Pew Research Center z 2014 roku obejmujące 17 największych aglomeracji USA wykazało, że obszar Dallas–Fort Worth ma najwyższy odsetek osób (78%) identyfikujących się jako chrześcijanie i najmniejszy deklarujących brak przynależności religijnej (18%). Ponadto miasto ma najwyższy odsetek ewangelikalnych protestantów (38%), oraz drugi (po Atlancie) najmniejszy katolików (15%). Łącznie 59% mieszkańców określa się jako protestanci^[21][22].

Największe organizacje religijne pod względem członkostwa w 2020 roku^[23]:

• Kościoły baptystyczne – ponad 1,1 mln członków w 2363 zborach,
• Kościół katolicki – 1 084 758 członków w 127 parafiach,
• lokalne bezdenominacyjne zbory ewangelikalne – 698 228 członków w 1040 zborach,
• Zjednoczony Kościół Metodystyczny – 329 560 członków w 270 zborach,
• zielonoświątkowcy (głównie Zbory Boże, Kościół Boży w Chrystusie i Kościół Boży) – ok. 200 tys. członków w 698 zborach,
• Kościoły Chrystusowe – 154 772 członków w 443 zborach,
• społeczność muzułmańska – 139 113 członków w 78 meczetach,
• Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (mormoni) – 105 071 członków w 199 świątyniach.

Według badania z 2024 roku, 40,5% mieszkańców stwierdziło, że ​​nigdy nie uczęszcza do domów modlitwy lub odwiedza je rzadziej niż raz w roku. Czyni to Dallas najbardziej religijną metropolią wśród największych amerykańskich aglomeracji^[24].

• Dallas, Texas | 4K Drone Footage w serwisie YouTube
• Dallas By Night | 4K Drone Footage w serwisie YouTube