Lodowiec Beardmore’a
 Widok z Lodowca Beardmore’a na Oliver Bluffs z odsłoniętymi osadami formacji Meyer Desert[1] (2016) | |
| Terytorium | |
|---|---|
Położenie na mapie Antarktyki  | |
 83°45′S 171°00′E/-83,750000 171,000000
| |
Lodowiec Beardmore’a (ang. Beardmore Glacier)[2] – lodowiec w Górach Transantarktycznych w Antarktydzie Wschodniej.
Nazwa
Nazwany przez Ernesta Shackletona (1874–1922) na cześć przemysłowca Williama Beardmore’a (1856–1936), szczodrego patrona wyprawy Shackletona[3]. Według Smitha (2014) Shackleton początkowo nazwał lodowiec Great Glacier, a dopiero później przemianował go na Beardmore Glacier[4]. Fiennes (2021) natomiast wspomina, że Shackleton obiecał żonie przemysłowca Elspeth Beardmore nazwać lodowiec na jej cześć, stąd niektórzy autorzy uważali, że nazwa lodowca upamiętnia żonę[5].
Geografia
Lodowiec Beardmore’a oddziela Góry Królowej Aleksandry od Gór Królowej Maud w Górach Transantarktycznych w Antarktydzie Wschodniej[6]. Mierzy około 200 km długości i 40 km szerokości, należy do największych lodowców górskich na Ziemi[6].
Spływa z Płaskowyżu Polarnego ku północy do Lodowca Szelfowego Rossa pokrywającego południowe Morze Rossa[6].
Późniejsze badania w rejonie tego lodowca pozwoliły znaleźć skamieniałe drewno oraz skamieniałości dinozaurów, gadów ssakokształtnych, paproci i koralowców, dowodzące, że dawniej klimat Antarktydy znacznie różnił się od współczesnego[6].
Na Górze Kirkparticka sąsiadującej z tym lodowcem, na wysokości ok. 4100 m n.p.m. w osadach formacji Hanson odkryto także dwa wcześniej nieznane gatunki dinozaurów, drapieżnego kriolofozaura i roślinożernego glacjalizaura[7].
W 2016 roku w osadach formacji Meyer Desert Oliver Bluffs przy lodowcu znaleziono skamieniałe szczątki nieznanego wcześniej gatunku chrząszcza, który żył w środkowym miocenie ok. 14–20 milionów lat temu nazwanego Antarctotrechus balli[1].
Na relatywnie niewielkim fragmencie lodowca (3×7 km), gdzie występuje niebieski lód, znaleziono ponad 1500 meteorytów[8].
Historia
Dolina lodowca stanowi jedną z „bram” w Górach Transantarktycznych, umożliwiających dostęp do Płaskowyżu Polarnego.
Lodowiec został odkryty w grudniu 1909 roku przez wyprawę Nimroda (1907–1909) pod dowództwem Ernesta Shackletona (1874–1922)[3]. Wyprawa Shackletona przeszła lodowcem w drodze na biegun południowy[3]; tamtędy też wycofała się po nieudanej próbie zdobycia bieguna[9].
W 1911 roku również tą trasą przedostała się zmierzająca w stronę bieguna południowego Ekspedycja Terra Nova pod dowództwem Roberta F. Scotta (1868–1912)[6].
Zobacz też
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
