For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Legitymizacja.

Legitymizacja

Legitymizacja, legitymacja – w szerokim sensie uzasadnienie bądź prawomocność określonej instytucji społecznej. Najczęściej mówi się o legitymizacji władzy, państwa czy prawa.

O legitymizacji można mówić w normatywnym i empirycznym sensie[1]. Legitymizacja normatywna oznacza wskazanie, dlaczego określona instytucja powinna znajdować posłuch. Instytucja jest legitymizowana, jeśli można wskazać, że realizuje wartości podzielane przez daną społeczność. Badaniem legitymizacji różnych instytucji i struktur zajmuje się filozofia polityki.

Legitymizacja w sensie empirycznym oznacza, że określona społeczność uważa określoną instytucję za prawomocną i w konsekwencji znajduje ona faktyczny posłuch (tzn. prawo jest przestrzegane, nikt nie podważa władzy). Badaniem legitymizacji w sensie empirycznym zajmują się nauki społeczne (przede wszystkim politologia i socjologia).

Legitymizacja władzy i panowania

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Legitymizacja władzy.

Legitymizacja władzy jest przedmiotem badań politologii, filozofii i socjologii polityki. Ponieważ nie można wytłumaczyć posłuchu dla władzy czystą przemocą, należy wytłumaczyć dlaczego ludzie są jej posłuszni. Każda władza oparta jest na przyzwoleniu i musi opierać się na powszechnych wartościach (lub sprawiać takie wrażenie). Do najbardziej znanych teorii legitymizacji władzy (w sensie empirycznym) należą idealne typy panowania Maxa Webera, teorie Seymoura Martina Lipseta. Davida Eastona i Davida Beethama. Do normatywnych teorii legitymizacji władzy należą m.in. teorie umowy społecznej[2]. Utrata legitymizacji to delegitymizacja władzy.

Legitymizacja prawa

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Legitymizacja prawa.

Prawo legitymizowane to prawo które odpowiada pewnym kryteriom wartości (sens normatywny) lub prawo, które jest faktycznie przestrzegane (sens empiryczny). Uzasadnienie podstaw obowiązywania prawa różniło się w zależności od doktryny filozoficznoprawnej i wywodzone było z istoty najwyższej, natury ludzkiej, rozumu filozoficznego czy procedurze[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. David Beetham: Legitimacy. W: Routledge Encyclopedia of Philosophy. Edward Craig(red.). T. 7. Routledge, 1998, s. 540-541.
  2. David Beetham: Legitimacy. W: Routledge Encyclopedia of Philosophy. Edward Craig(red.). T. 7. Routledge, 1998, s. 539.
  3. Adam Mikołajczyk: Legitymizacja prawa. W: Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. Jerzy Zajadło (red.). Warszawa: C.H. Beck, 2007, s. 169-170. ISBN 978-83-7483-519-0.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Legitymizacja
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?