Lago di Como

Lago Lario

Widok na jezioro Como z Alp i Bellagio
Położenie
Państwo	Włochy
Wysokość lustra	198 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia	146 km²
Wymiary • max długość • max szerokość	51 km 4,5 km
Głębokość • średnia • maksymalna	154 m 425 m
Objętość	22,5 km³
Hydrologia
Rzeki zasilające	Adda, Mera
Rzeki wypływające	Adda
Położenie na mapie Alp Lago di Como
46°00′N 9°16′E/46,000000 9,266667
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach

Lago di Como, Lago Lario^[1][2][3] (niem. Comosee; łac. Lacus Larius) – jezioro w północnych Włoszech (Lombardia), w Alpach.

Lago di Como jest trzecim co do wielkości jeziorem Włoch (po Lago di Garda i Lago Maggiore). Zarazem jest to najgłębsze jezioro Alp i jedno z najgłębszych w Europie; przy położeniu lustra wody na średniej wysokości 197,4 m n.p.m. tworzy kryptodepresję. Jego rozczłonkowanie powoduje, że linia brzegowa swoją długością przekracza linie brzegowe jezior Garda i Maggiore razem wziętych. Kształt jeziora na mapie przypomina odwróconą literę Y. Z tego względu jezioro dzieli się na 3 części: Ramo di Como (część południowo-zachodnia), Ramo di Lecco (część południowo-wschodnia) i Ramo di Colico (część północna).

Część północna jeziora wcina się głęboko w Alpy, a otaczające ją szczyty sięgają wysokości 2600 m n.p.m. Na krańcach południowych szczyty osiągają wysokości 1200-1470 m n.p.m., zaś najbliższe brzegom wzgórza liczą ok. 600-900 m n.p.m. Zbocza spadają ku wodzie bardzo stromo, zostawiając niewiele miejsca na osadnictwo i sieć drogową^[4].

Como jest jeziorem przepływowym, przepływa przez nie rzeka Adda. Wpada ona do jeziora na północnym krańcu Ramo di Colico, tuż na północ od miasta Colico, a wypływa na końcu Ramo di Lecco, w Lecco. Na północnym krańcu Ramo di Colico wpada do jeziora również rzeka Mera, a nieco dalej na zachód, w San Gregorio - duży potok Liro. Pozostałe cieki wodne uchodzące do jeziora to krótkie, bystre potoki spływające z otaczających je zboczy. Ramo di Lecco przez Rio Torto ma w miejscowości Valmadrera połączenie z dwuczęściowym jeziorem Lago di Annone^[5].

Jedyna wyspa na jeziorze, która nazywa się Isola Comacina, leży w północnej części Ramo di Como, niedaleko Tremezzo. Była ona zamieszkana już w starożytności, lecz istniejące na niej osady zostały zniszczone w XII wieku.

Ogromna ilość wody w jeziorze, nagrzana w ciągu lata, niweluje znacznie ostrość zimy. Z kolei woda, wychłodzona w ciągu zimy i zasilana zimnymi wodami górskich rzek, łagodzi letnie upały. Dzięki temu lokalny klimat charakteryzuje się rzadko spotykaną łagodnością^[4]. W górnej części jeziora praktycznie zawsze (oprócz miesięcy zimowych) wieje termiczny wiatr – breva. Zaczyna on wiać ok. godz. 10.00 z siłą 1-3 B, aby w porze popołudniowej osiągnąć 3-6 B.

Ze względu na łagodny klimat roślinność wokół jeziora jest bardzo zróżnicowana i bujna. Na jego brzegach rosną drzewa oliwne, cyprysy, oleandry, palmy i agawy^[4].

W przeszłości jezioro charakteryzowało się niezwykle czystymi, przejrzystymi wodami, słynnymi z bogactwa ryb^[4]. Obecnie jakość wody w jeziorze w niektórych miejscach pozostawia wiele do życzenia; spowodowane jest to brakiem oczyszczalni ścieków w nadbrzeżnych miejscowościach.

Zalety łagodnego klimatu i urokliwego otoczenia jeziora doceniano już w czasach rzymskich. Mieli tu swe rezydencje liczni patrycjusze, a uroki jeziora rozsławili w swych pismach m.in. Pliniusz Starszy i Pliniusz Młodszy^[4].

Obecnie Lago di Como jest również celem wielu turystów; znane jest z licznych ośrodków wypoczynkowych i parków, leżących nad jego brzegiem. Okres od czerwca do września jest najlepszym czasem na uprawianie windsurfingu i kitesurfingu. Każdego dnia po Lago di Como kursują promy i inne łodzie, dzięki którym sprawnie można osiągnąć nadbrzeżne miejscowości bez konieczności objeżdżania jeziora lądem. Jezioro słynie także ze znajdujących się tutaj ekskluzywnych willi. W willi La Gaeta nad jeziorem Como nagrywano sceny do filmu z Casino Royale. Nad jeziorem Como swoje posiadłości mają gwiazdy kina - George Clooney, Brad Pitt, czy Sylvester Stallone. Najważniejsze kurorty nad Lago di Como to Varenna, Bellagio i Menaggio^[6].

• Como
• Cernobbio
• Moltrasio
• Brienno
• Argegno
• Ossuccio
• Lenno
• Mezzegra
• Tremezzo
• Menaggio
• Dongo
• Gravedona
• Domaso
• Lecco
• Varenna
• Bellano
• Colico
• Blevio
• Bellagio
• Malgrate

• Starożytni Rzymianie nazywali jezioro Lacus Larius.
• Na zachodnim brzegu Como znajduje się Sacro Monte di Ossuccio, jedna z dziewięciu świętych gór w północnych Włoszech. Ów kompleks kaplic został wpisany w 2003 r. na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
• Niektóre osoby światowej sławy posiadają nad Como swoje domki wypoczynkowe, m.in. George Clooney, Madonna i Brad Pitt.
• Jezioro bardzo często jest wykorzystywane jako tło filmowe; tutaj kręcono sceny m.in. do filmów: Casino Royale o przygodach Jamesa Bonda (gdzie w roli Bonda wystąpił Daniel Craig) czy Gwiezdne wojny: część II - Atak klonów.
• W swojej willi nad jeziorem wiele czasu spędził kanclerz Niemiec, Konrad Adenauer. Tutaj spisał sporą część własnych wspomnień.

• Caratterisitche morfometriche ed idrologiche di alcuni importanti laghi italiani. [dostęp 2014-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-08)]. (wł.).
• Gestione Governativa Navigazione Laghi - Como. [dostęp 2014-06-26]. (wł.).
• Lista filmów realizowanych nad jeziorem Como w bazie IMDb. [dostęp 2014-06-26]. (ang.).

• Archiwalne publikacje o jeziorze w bibliotece Polona