Catherine Monvoisin

Catherine Montvoisin

La Voisin

Catherine Voisin
Imię i nazwisko urodzenia	Catherine Deshayes
Data i miejsce urodzenia	ok. 1640 Paryż
Data i miejsce śmierci	2 lutego 1680 Paryż
Narodowość	francuska
Multimedia w Wikimedia Commons

Catherine Monvoisin, Catherine Montvoisin z domu Deshayes znana jako La Voisin lub Catherine Voisin (ur. ok. 1640 w Paryżu, zm. 2 lutego 1680 tamże) – francuska trucicielka i wróżbitka, organizatorka satanistycznych czarnych mszy.

Mieszkała w Paryżu i była żoną Antoine'a Montvoisina, który prowadząc wystawny styl życia nie podejmował się żadnej pracy zarobkowej, nakłaniając żonę - według słów La Voisin na procesie w 1680^[1] - do parania się przestępczym procederem w celu zapewnienia im utrzymania. Około 1658 urodziła córkę Marguerite Monvoisin. Była ona zmuszana przez matkę do stosunkowo biernego uczestnictwa w czarnych mszach, lecz gdy zaszła w ciążę nie tylko uciekła przed matką w obawie przed tym, że Voisin zrobi mu krzywdę, ale i później zeznawała na jej procesie.

Początkowo pracowała jako akuszerka dokonująca aborcji - po jej śmierci odnaleziono pod jej domem 2 000 zwłok niemowląt. Dokonywała aborcji na pustym poddaszu nad pokojem, w którym prowadziła wróżbiarską działalność^[2]. Z kolei na niewielkim strychu znajdował się niewielki piec, w którym policjanci znaleźli wiele ludzkich kości. Później Voisin przyznała się im, że spaliła w piecu lub zakopała w ogródku zwłoki 2500 płodów albo przedwcześnie urodzonych niemowląt, a ich krew oraz popioły były używane przez nią do produkcji afrodyzjaków i znajdowały również użycie podczas odprawiania czarnych mszy^[2].

Oprócz tego zajmowała się wróżbiarstwem, chiromancją i chemią erotyczno-medyczną, wytwarzając z gorczycy i jaj raków afrodyzjaki takie jak proszek Wenus oraz "leki na wszelką okazję"^[2]. To właśnie wtedy odkryła w sobie zdolności do wyrabiania trucizn. Równocześnie poszerzała wiedzę o arkanach czarnej magii u maga Adama Lesage'a (zm. po 1683) oraz śledziła postępki upadłego księdza katolickiego Etienne Guibourga (1610?-1686). Przyjaźń z Lesage'em sprawiła, że od 1669 figurowała w aktach policji. Był on skazany na galery za uprawianie czarnej magii, zaś po odbyciu wyroku zamieszkał razem z Voisin. Oprócz niego Voisin utrzymywała związki miłosne z paryskim katem, rektorem uniwersytetu i alchemikiem^[3]. Tym ostatnim był Louis de Vanens (1647-1691), który pod koniec lat 70. uczestniczył w spisku na życie Ludwika XIV.

Trucicielską działalność prowadziła w latach 1676-1679. Wcześniej w 1676 została ścięta trucicielka Madame de Brinvilliers. La Voisin uczestniczyła w jej procesie i świadomie lub nie naśladowała jej modus operandi. La Voisin sprzedawała trucizny lub sama dokonywała otrucia na zlecenie, drastycznie podwyższając wówczas swoją płacę. Główne grono jej klientów stanowiła francuska szlachta i dworzanie, co zapewniło jej krociowe zyski. Dokonywane zabójstwa miały podłoże często erotyczno-towarzyskie, gdyż La Voisin zaopatrywała w trucizny dwórkę mordującą wszystkie kobiety stanowiące w jej mniemaniu przeszkodę dla niej w zdobyciu względów pewnego arystokraty, z kolei inna zleceniodawczyni - madame de Poulaillon - kupiła od niej koszulę nasączoną arszenikiem, by włożyć nią na swego męża, po którego śmierci mogła bez problemów romansować z dworzaninem La Riviere^[4]. Rywalizowała wówczas z innymi kobietami parającymi się czarną magią. Usiłowała je zadenuncjować, lecz życie uratowała im przyjaciółka markizy de Montespan^[5].

Starannie zacierając wszelkie dowody, była przez długi czas wyjęta z kręgu podejrzanych, wśród których figurowali np. markiza de Montespan i Jean Baptiste Racine^[6], przez co sprawę w końcu umorzono, a sama La Voisin mogła dzięki zarobionej fortunie zacząć życie w przepychu. Zarabiała 100 000 talarów rocznie, także dzięki pracy akuszerki dokonującej aborcji^[3]. Zamieszkała w pałacyku położonym w Ville-neuve-sur-Gravois między fortyfikacjami przedmieść Saint-Denis. Wybrała tę siedzibę nie tylko ze względu na luksusowość i prestiż, ale i położenie w odludnym miejscu, co sprzyjało zawieraniu dyskretnych układów. Oprócz przestępczego procederu uprawiała również działalność towarzyską, organizując huczne przyjęcia dla arystokracji.

La Voisin rozpuszczała prawdziwe pogłoski o swych romansach z dwoma paryskimi katami, którzy zaopatrywali ją w takie komponenty chemiczne, jak ludzki tłuszcz, krew i trzewia. Potrzebowała ich do produkowania trucizn, czarnych świec etc. Już wówczas wymykanie się sprawiedliwości przychodziło jej z trudem, przez co wiele razy przebywała w więzieniu. Poznała tam skazańca Godina de Sainte-Croixa, który stał się jej wybitnym uczniem i adeptem w metodach trucicielstwa, a następnie wtajemniczył w nie swoją partnerkę życiową. Poza tym oddawała się miłosnym przygodom ze znajomymi katami, z których jeden stał się jej najbliższym partnerem życiowym, co nie przeszkodziło mu w 1680 dokonać osobiście jej egzekucji.

Popularność wśród siedemnastowiecznych elit Francji zyskała również jako organizatorka seansów zwanych czarnymi mszami. Miały one miejsce w jej pałacyku przy pomocy samego księdza Etienne'a Guibourga. Występowała na nich nago, mając tylko maskę na twarzy. Na czarne msze o satanistycznym charakterze tłumnie przybywały francuskie arystokratki, a podczas jednego z seansów markiza de Montespan zjawiła się we własnej osobie, by złożyć krwawą ofiarę, mordując własne kilkumiesięczne dziecko poprzez poderżnięcie gardła. Miało to na celu uczynienie żony króla Ludwika XIV bezpłodną w celu porzucenia jej, markiza była bowiem faworytką monarchy^[7]. Pierwsza taka czarna msza miała miejsce w 1676.

Konieczność składania w ofierze dzieci podczas czarnych mszy popychały La Voisin nie tylko do kupowania nieślubnych i odtrąconych niemowląt, ale i nawet do porywania ich z paryskich ulic.^[8]

W marcu 1679 Voisin została aresztowana i postawiona przed sądem. Obciążały ją zeznania córki Marguerite oraz Etienne Guibourga, który utrzymywał, że nie zabijał on dzieci, gdyż według jego słów to Voisin miała tego dokonywać, w trakcie ceremonii podawała mu bowiem martwe dzieci^[9]. Jej proces trwał do 1682, mimo to stracono ją już w jego trakcie, tzn. w 1680. Spośród podejrzanych 442 osób 367 aresztowano, a 37^[10] skazano na śmierć, łącznie z samą La Voisin.

Sprawa trucicielki miała skomplikowany charakter, gdyż francuska szlachta obawiała się jej zeznań, które mogły pogrążyć osoby o wysokim statusie społecznym, toteż torturowano ją, aby nie składała zeznań, chociaż wcześniej robiono to w celu zmuszenia jej do mówienia^[11]. Według Marguerite Monvoisin matka wyznała jej, że za 100 000 talarów miała zabić króla Ludwika XIV na zlecenie markizy de Montespan. Zamach Voisin, która chciała to zrobić dostarczając królowi list z pismem pokrytym trucizną, możliwą do przeniknięcia przez skórę, nie powiódł się, podobnie jak następny, tym razem wymierzony przeciwko jednej z jego kochanek. Tę drugą próbę zabójstwa Voisin zleciła już w więzieniu trucicielce nazwiskiem Françoise Filastre (1645-1680), która została również skazana na śmierć i spalona na stosie. Zeznania Voisin budziły również wiele wątpliwości u ówczesnego komisarza policji.

Chociaż Voisin była bliską współpracownicą markizy de Montespan (przygotowywała m.in. miłosny środek o silniejszym działaniu^[12], by mogła wracać do łask Ludwika XIV), to markiza nie została osądzona w procesie, mimo wytknięcia jej udziału w licznych zbrodniach Voisin.

La Voisin pojawiła się w filmie Angelika i król. W rolę tę wcieliła się Joëlle Bernard.

• José María López Ruiz, Tyrani i zbrodniarze. Najwięksi nikczemnicy w dziejach świata, tłum. Agata Ciastek, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2006, s. 171-175.
• HelmutH. Werner HelmutH., Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, MonikaM. Gajowa (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Jeden Świat, 2005, s. 153-160, ISBN 83-89632-24-1, OCLC 69285636 .