For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Kultura Carchi-Nariño.

Kultura Carchi-Nariño

Prekolumbijskie kultury w północno-zachodniej części Ameryki Południowej - obszar kultury Carchi-Nariño oznaczony tutaj jako Narino

Kultura Carchi-Nariño – kultura prekolumbijska z terenu południowo-zachodniej Kolumbii i północnego Ekwadoru.

Kultura ta określana jest często w skrócie w Ekwadorze kulturą Carchi, a w Kolumbii - kulturą Nariño. Pod pojęciem kultury Carchi-Nariño rozumiany jest obecnie obszar trzech wzajemnie przenikających się kultur archeologicznych: Capulí, Piartal i Tuza, powiązania między którymi są obecnie elementem sporów naukowców.

Istnieje kilka koncepcji wzajemnych związków między tymi kulturami (w nawiasach nazwiska badaczy i lata wysunięcia przez nich przedstawionych koncepcji):

  • Capulí, Piartal i Tuza są trzema stylami ceramicznymi związanymi z trzema różnymi kulturami następującymi kolejno po sobie (Francisco, 1969);
  • styl ceramiczny Capulí łączy się z określonym społeczeństwem, natomiast dwa pozostałe style to dwie fazy tego samego kompleksu kulturalnego powiązanego z zamieszkującymi te tereny Indianami Pasto (Uribe, 1977/78);
  • zespoły złotnicze Capulí i Piartal-Tuza są związane z dwoma różnymi społeczeństwami (Plazas, 1977/78);
  • style ceramiczne Piartal i Tuza są wytworami dwóch różnych grup etnicznych egzystujących jednocześnie (Labbé, 1986);
  • style ceramiczne Capulí, Piartal i Tuza są przejawem zróżnicowania wewnętrznego tego samego społeczeństwa (Cárdenas, 1993, 1995);
  • nie istniały dwie grupy etniczne odmiennie się wyrażające w sztuce czy ceramice, tylko istniało jedno społeczeństwo hierarchiczne z dwoma poziomami hierarchii społecznej, z których każdy poziom prezentował inne metody wyrazu artystycznego (Doyón, 1993, 1995);
  • opierająca się na analizie wyrobów złotniczych pochodzących z tych terenów i skłaniająca do interpretacji tych wyrobów jako wytworu jednego społeczeństwa, przy czym różnice mogły łączyć się z istnieniem nie jednej, ale dwóch grup rządzącej elity politycznej (kacyków), (Gómez i Lleras, 2002);
  • styl Capulí łączy się grupą społeczną szamanów, styl Piartal z kacykami, natomiast styl Tuza ze społecznością Indian Pasto (Echevarría, 2004).

Obecnie dominuje pogląd, że kultury te współżyły na tym samym terytorium, przy czym kultura Capulí zajmowała południowo-zachodnią część regionu, natomiast kultury Piartal i Tuza są dwoma fazami rozwojowymi tej samej społeczności (związanej z Indianami Pasto) o hierarchicznym systemie władzy z dominującą rolą wodzów (kacyków).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Kultura Carchi-Nariño
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?