Kultura Botai
Kultura Botai – prehistoryczna kultura archeologiczna z terenu dzisiejszego północnego Kazachstanu, datowana na lata ok. 3700–3100 p.n.e.[1] Nazwa pochodzi od miejscowości Botai w Kazachstanie. Zdaniem naukowców ludzie związani z tą kulturą jako jedni z pierwszych na świecie udomowili konie[2].
Badania archeologiczne
[edytuj | edytuj kod]Badania tej kultury przeprowadzali Sandra Olsen i Alan Outran. Odkryto ślady ponad 160 chat i konstrukcji przypominającej zagrodę dla zwierząt. Przebadano także szkielety końskie znajdując dowody na udomowienie konia (szczuplejsze nogi, kości grzbietowe nosiły ślady dźwigania ciężarów), na szkliwie zębów wykryto charakterystyczne ślady po wędzidle. Dodatkowo w naczyniach wykryto resztki kobylego mleka[3].
Ludzie związani z kulturą Botai tworzyli proste naczynia z ceramiki[4].
Być może można łączyć czas udomowienia konia przez kulturę Botai z jedną z hipotez o pochodzeniu i ekspansji Indoeuropejczyków[5].
Rekonstrukcja języka
[edytuj | edytuj kod]Profesor Asko Parpola sądzi, że języka używanego przez ludzi kultury Botai nie można jednoznacznie utożsamić z żadną rodziną językową. Spekuluje, że protougryjskie słowo lox oznaczające „konia” może być zapożyczeniem z języka ludu Botai[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Victor H. Mair, Jane Hickman, Reconfiguring the Silk Road: New Research on East-West Exchange in Antiquity, University of Pennsylvania Press, 2014, ISBN 978-1-934536-69-8 [dostęp 2020-07-14] (ang.).
- ↑ Alan K. Outram i inni, The Earliest Horse Harnessing and Milking, „Science”, 323 (5919), 2009, s. 1332–1335, DOI: 10.1126/science.1168594, ISSN 0036-8075, PMID: 19265018 [dostęp 2020-07-14] (ang.).
- ↑ wyborcza.pl: Pierwsze okiełznanie konia. [dostęp 2010-11-15].
- ↑ Carnegie Museum of Natural History: Sandra Olsen [online], web.archive.org, 28 stycznia 2012 [dostęp 2020-07-14] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-28].
- ↑ polskieradio.pl: Konie udomowiono wcześniej. [dostęp 2010-11-15].
- ↑ The problem of Samoyed origins in the light of archaeology: On the formation and dispersal of East Uralic (Proto-Ugro-Samoyed).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Larry O’Hanlon: Ancient Corral Shows Horse Domestication. Discovery Channel, 2006-10-20. [dostęp 2010-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-16)]. (ang.).
- Sandra Olsen: Rekonstrukcja osady kultury Botai. Discovery Channel, 2006. [dostęp 2010-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-16)]. (ang.).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
