For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Kula armatnia.

Kula armatnia

Kamienna kula armatnia z okresu średniowiecza
Żeliwna kula armatnia z XVII w.

Kula armatnia – rodzaj historycznego pocisku artyleryjskiego o kształcie sferycznym. W przeciwieństwie do granatów, kule armatnie nie zawierały materiału wybuchowego, będąc pociskiem monolitycznym. Wystrzeliwane były z dział gładkolufowych.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Kule armatnie były pierwotnie sporządzane z gładzonego kamienia, a od XVI wieku do ich produkcji zaczęto wykorzystywać żeliwo. Ich sferyczny kształt wymuszony był powszechnym stosowaniem dział gładkolufowych, dla których był on najodpowiedniejszy. Aby móc załadować broń odprzodową kaliber kuli musiał być mniejszy niż kaliber lufy z której był wystrzeliwany. Pociągało to jednak za sobą negatywne konsekwencje w postaci utraty części gazów prochowych oraz ryzykiem obijania się pocisku o wewnętrzne ściany lufy na czym cierpiała celność (aby temu zaradzić wprowadzono do użycia przybitki).

Kule armatnie powszechnie stosowano do niszczenia fortyfikacji, okrętów oraz siły żywej przeciwnika. W użyciu przeciwko piechocie sformowanej w ciasnym szyku, kula odbijając się mogła razić kolejne szeregi żołnierzy na swoim torze.

Zanik stosowania kul armatnich nastąpił wraz z popularyzacją broni gwintowanej w drugiej połowie XIX wieku, do której zaczęto stosować pociski stożkowate (lepiej współpracujące z bruzdami gwintu).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Charles Boutell: Arma and Armour in Antiquity and the Middle Ages, Combined Books 1996, ISBN 0-938289-61-6

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Kula armatnia
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?