Krogulec krótkonogi
| Tachyspiza brevipes | |||
| (Severtzov, 1850) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
krogulec krótkonogi | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 obszary lęgowe przeloty zimowiska | |||
Krogulec krótkonogi[4] (Tachyspiza brevipes) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Zamieszkuje wschodnią i południowo-wschodnią Europę oraz zachodnią Azję, zimuje we wschodniej części Afryki Subsaharyjskiej. Do Polski zalatuje wyjątkowo, obserwowany trzykrotnie (1989, 1993, 2010)[5][6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Jest to gatunek monotypowy[1][7][8]. Blisko spokrewniony z krogulcem małym (T. badius) i nikobarskim (T. butleri), bywał uznawany za podgatunek tego pierwszego[1][8].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Wygląd
- Podobny do krogulca. W locie odróżniają go wąskie końce skrzydeł. Na ogonie widać 5 do 6 cienkich pręg, podczas gdy krogulec ma ich 4 do 5. U dorosłych dwie środkowe sterówki jednobarwne. Samiec ma wierzch niebieskoszary, spód jasny z bladymi rdzawoczerwonymi prążkami. Samica ma wierzch brązowawy, a spód z wyraźnymi rdzawoczerwonymi prążkami. Młode ptaki można poznać po ciemnobrunatnych plamach w kształcie kropel na białym spodzie ciała.
- Wymiary średnie[9]
- długość ciała 30–37 cm
rozpiętość skrzydeł 64–74 cm
masa ciała: samce 140–275 g, samice 183–290 g
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]- Biotop
- Doliny rzeczne z lasami liściastymi.
- Gniazdo
- Platforma ułożona z drobnych gałązek, na drzewie.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając 3 do 5 jaj w maju lub czerwcu.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres 30–35 dni.
- Pożywienie
- Duże owady i drobne kręgowce takie jak jaszczurki czy ptaki[9].
Status i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca krótkonogiego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji szacuje się na 10–20 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny[3].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[10].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Levant Sparrowhawk (Accipiter brevipes). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- ↑ a b Levant Sparrowhawk Accipiter brevipes. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-04]. (ang.).
- ↑ a b Tachyspiza brevipes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-23].
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 27. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2010. „Ornis Polonica”. 52, s. 117–149, 2011.
- ↑ wynik wyszukiwania: krogulec krótkonogi. [w:] Clanga.com [on-line]. [dostęp 2023-02-04]. (pol.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-02-04]. (ang.).
- ↑ a b Species account: Levant Sparrowhawk Accipiter brevipes. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2023-02-04]. (ang.).
- ↑ a b Orta, J. & Marks, J.S.: Levant Sparrowhawk (Accipiter brevipes). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2015-10-24]. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
