Konstal N3J
Dane ogólne | |
Kraj produkcji | |
---|---|
Premiera |
1957, 1961 |
Lata produkcji |
1957–1963 |
Dane techniczne | |
Liczba członów |
1 |
Szerokość |
2160 mm |
Wysokość |
3300 mm |
Rozstaw wózków |
1435 mm |
Rozstaw osi w wózkach |
3000 mm |
Moc silników |
2 × 60 kW |
Typ silników |
LT-31 |
Napięcie zasilania |
600 V DC |
N3J – typ tramwaju, który powstał w 1957 roku w wyniku modernizacji tramwaju N w warsztatach przedsiębiorstwa MPK Warszawa. Modernizacje kolejnych wagonów, o zakresie mniej lub bardziej zbliżonym do prototypu, przeprowadzono w latach 1962–1965[1].
W 1960 r. Instytut Gospodarki Komunalnej stworzył projekt modernizacji tramwajów typu N/ND zbliżony do projektu warszawskiego z 1957 r. i zlecił miastu Kraków zmodernizowanie jednego tramwaju do 1962 r. Wzorem Krakowa przebudowę wykonały także Poznań (1961) i Szczecin (1963–1964)[2][3].
Modernizacja
[edytuj | edytuj kod]Warszawa
[edytuj | edytuj kod]W 1957 r. skierowano do przebudowy warszawski wagon typu N nr 696. Usunięto drugą kabinę motorniczego i drzwi z lewej strony nadwozia, wymieniono jednoczęściowe drzwi przesuwne na czteroczęściowe harmonijkowe z napędem elektrycznym, podniesiono poziom podłogi na tylnym pomoście, zainstalowano dodatkowe miejsca siedzące. Nadwozie otrzymało fartuchy, a w przedniej ścianie wstawiono pochyloną szybę. W latach 1962–1964 przebudowano kolejne wagony typu N i ND, ale w porównaniu z prototypem z 1957 r., w prawie wszystkich wagonach zrezygnowano z elektrycznego napędu drzwi, wyrównania podłogi tylnego pomostu i montażu dodatkowych siedzeń. W latach 1965–1966 modernizacja obejmowała już tylko wymianę okien, wstawienie pochylonej szyby przedniej i zaślepienie drzwi w lewej ścianie nadwozia[1].
Kraków
[edytuj | edytuj kod]W 1960 r. Instytut Gospodarki Komunalnej stworzył projekt modernizacji tramwajów typu N. Ministerstwo Gospodarki Komunalnej zleciło wykonanie prototypowej modernizacji miastu Kraków[4]. Krakowski tramwaj typu N nr 9 zmodernizowano w 1962 r. Zdemontowano drzwi jednoczęściowe przesuwne i wstawiono czteroczęściowe harmonijkowe, zamontowano nowy pulpit motorniczego, wyrównano podłogę i pokryto ją gumową wykładziną. Wydłużono fartuch nadwozia, przykrywając wózek. Drewniane ławki zastąpiono siedzeniami obitymi dermą, identycznymi do tych w tramwajach typu 13N. Ponadto motorniczy i konduktor otrzymali fotele, dzięki czemu nie musieli wykonywać pracy na stojąco[5]. Poprzestano na przebudowie jednego egzemplarza z uwagi na wysoki koszt inwestycji. Eksploatacja liniowa jedynego zmodernizowanego tramwaju rozpoczęła się w 1963 r. i trwała do 1972 r. Wówczas wagon przekwalifikowano na techniczny i przebudowano na pług śnieżny. Użytkowany był przez zajezdnię Podgórze do 2023 r. 23 sierpnia 2024 r. uroczyście zaprezentowano tramwaj, który został odrestaurowany i przywrócony do pierwotnego stanu[6]. Dwa dni później wagon rozpoczął kursowanie z pasażerami na linii turystycznej 0[2].
Poznań
[edytuj | edytuj kod]Wzorem Krakowa modernizację zgodnie z projektem Instytutu Gospodarki Komunalnej wykonał także Poznań. Pierwszy przebudowany tramwaj uroczyście przedstawiono publicznie 4 października 1961 r. na VIII Krajowym Zjeździe Komunikacji Miejskiej[4].
Szczecin
[edytuj | edytuj kod]W latach 1963–1964 w warsztatach tramwajowych przeprowadzono modernizację jednego tramwaju typu N nr 202. Zakres modernizacji nie różnił się znacząco od krakowskiego. Nie zdecydowano się na przebudowę kolejnych tramwajów z powodu wysokich kosztów[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Tramwaje Warszawskie – wagony typu N/ND i 4N/4ND [online], tramwar.pl [dostęp 2024-09-01] .
- ↑ a b MPK Kraków pokazało wyjątkową „Enkę” [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-09-01] (pol.).
- ↑ a b Kajetan Szmuciński: Tramwaje w Szczecinie. Historyja ulicznego omnibusu z lat 1879–2017 we trzynastu księgach prozą. Szczecin, Pasewalk: 2017, s. 73–74.
- ↑ a b Wycofanie wagonów typu N [online], MPK Poznań [dostęp 2024-09-01] (pol.).
- ↑ Prezentacja wagonu typu N numer 9 [online], psmkms.krakow.pl [dostęp 2024-09-01] .
- ↑ Wyjątkowy wagon N wyjedzie na Krakowską Linię Muzealną – Magiczny Kraków [online], www.krakow.pl [dostęp 2024-09-01] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.