Ten artykuł od 2010-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon ((Dopracować)) z tego artykułu.

Kalbidzi – dynastia muzułmańska rządząca Sycylią w latach 948-1053. Pochodzili z grupy plemion południowoarabskich o nazwie Kalb^[1].

W 827, podczas gdy w Bizancjum toczył się konflikt wewnętrzny, do Marsali przybyli Aghlabidzi z flotą 10 000 ludzi pod dowództwem Asada ibn al-Furata. Zdobyte w 831 Palermo zostało uczynione nową stolicą. Syrakuzy upadły w 878, a w 902 Taormina – ostatni bastion Bizancjum na wyspie. W tym samym czasie muzułmanie kilkakrotnie wtargnęli do południowych Włoch i założyli nowe emiraty w Tarencie i Bari. W tym okresie miały też miejsce ciągłe walki o władzę między muzułmanami. Nominalnie wyspa pozostawała pod rządami Aghlabidów, a potem Fatymidów.

Po udanym stłumieniu buntu Fatymidzki kalif mianował Hassana al-Kalbiego (948-964) emirem Sycylii jako pierwszego z dynastii Kalbidów. Fatymidzi wybrali Kalbidów na władców przed przeniesieniem swej stolicy z Ifrikiji do Kairu w 969. Wypady do południowych Włoch trwały pod rządami Kalbidów do XI wieku, a w 982 armia niemiecka pod dowództwem cesarza Ottona II została pobita w bitwie pod Stilo niedaleko Crotone w Kalabrii. Dynastia rozpoczęła nieprzerwany okres upadku od czasów emira Jusufa al-Kalbiego (990-998), który powierzył wyspę synom i stworzył tym miejsce dla ingerencji ze strony Zirydów z Ifrikiji. Pod rządami al-Akhala (1017-1037) nasilił się konflikt dynastyczny między frakcjami, które sprzymierzały się czasem z Bizancjum, a czasem z Zirydami. Chociaż żadna z tych sił nie mogła opanować Sycylii na stałe, pod rządami Hasana as-Samsama (1040-1053) wyspa została podzielona na małe lenna. Dynastia Kalbidów wygasła w 1053, a w 1061 przybyli z południowych Włoch Normanowie pod wodzą Rogera I i rozpoczęli podbój, który zakończył się w 1091. Muzułmanom pozwolono pozostać i odgrywać ważną rolę w administracji, wojsku i gospodarce królestwa Normanów aż do XII wieku.

Pod władzą dynastii Kalbidów Sycylia, a szczególnie Palermo, była ważnym centrum gospodarczym w rejonie śródziemnomorskim. Muzułmanie wprowadzili uprawę cytryn, gorzkiej pomarańczy i trzciny cukrowej, a także bawełny i morwy dla hodowli jedwabników. Wybudowali również systemy nawadniające dla rolnictwa. Sycylia była też ważnym węzłem handlowym między Bliskim Wschodem a Afryką Północną i włoskimi republikami morskimi takimi jak Amalfi, Piza czy Genua.

• Hassan al-Kalbi (948-964)
• Ahmad (964-969)
• Abu al-Kasim (970-982) – zginął w bitwie pod Stilo
• Dżabir al-Kalbi (982-983)
• Dżafar al-Kalbi (983-985)
• Abd-Allah al-Kalbi (985-990)
• Jusuf al-Kalbi (990-998)
• Dżafar al-Kalbi (998-1019)
• al-Akhal (1019-1037)
• Hasan as-Samsam (1040-1053)

• Robert F. Barkowski: Crotone 982. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-11-13732-5.

• Józef Bielawski (red. nauk.): Mały słownik kultury świata arabskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1971.
• Michele Amari: Storia dei musulmani di Sicilia. Catania: Romeo Prampolini, 1933-1939. (wł.). Brak numerów stron w książce