Jerzmanice-Zdrój (stacja kolejowa)
 nr rej. A-5857/1-2 z 5 lutego 2013
| |
 Budynek dworca na stacji | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Data otwarcia |
16 września 1895 |
| Poprzednie nazwy |
Hermsdorf Bad |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
2 |
| Liczba krawędzi peronowych |
3[2] |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Złotoryja  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego  | |
 51°06′46,3″N 15°53′24,7″E/51,112861 15,890194
| |
Jerzmanice-Zdrój – stacja kolejowa[3] położona w Jerzmanicach-Zdroju, w Polsce. Została otwarta w 1895 i stanowi ważny węzeł kolejowy dla lokalnych linii, eksploatowanych przez pociągi towarowe[2][4].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Stacja jest położona we wschodniej części Jerzmanic-Zdroju, w dolinie rzeki Kaczawa, niedaleko drogi wojewódzkiej nr 364. Administracyjnie stacja położona jest w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Złotoryja[5].
Stacja położona jest na wysokości 202 m n.p.m.[4]
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Do 1945
[edytuj | edytuj kod]Powstanie stacji ma związek z budową linii ze Złotoryi. Linię tą otwarto 16 września 1895, tj. po dziesięciu latach od doprowadzenia jej do Złotoryi. Linię dalej poprowadzono do Świerzawy (obecnie linia kolejowa nr 312). W dniu 15 maja 1896 omawiana stacja stała się węzłem kolejowym, gdyż oddano do użytku odcinek z Nowej Wsi Grodziskiej. Po dwóch latach budowy 18 maja 1951 uruchomiono linię Jerzmanice-Zdrój – Wilków Złotoryjski (linia kolejowa nr 342), na której w latach 1952-1957 prowadzono przewozy pasażerskie. Linia do Wilkowa wybudowana została dla transportu rudy miedzi z kopalni Lena, uruchomionej w 1939.
Po 1945
[edytuj | edytuj kod]Ruch pasażerski przez stację po 1945 stopniowo ograniczano. W latach 50. zlikwidowano połączenia do Wilkowa Złotoryjskiego, 10 października 1991 zawieszono przewozy osobowe do Lwówka Śląskiego, w 1995 do Marciszowa. W międzyczasie, w 1988 dokonano elektryfikacji odcinka Legnica - Jerzmanice-Zdrój - Nowy Kościół[6]. Po zakończeniu elektryfikacji nie prowadzono bezpośrednich pociągów na całej linii Legnica - Marciszów, tylko w Jerzmanicach pasażerowie przesiadali się z elektrycznych zespołów trakcyjnych do pociągów z trakcją spalinową i na odwrót.
W latach 2008–2009 na krótko wznowiono przewozy pasażerskie na odcinku Legnica – Jerzmanice-Zdrój, ale z powodu znikomej frekwencji dokonano ich likwidacji. Obecnie na odcinku do Krzeniowa jest prowadzony intensywny ruch towarowy na potrzeby kamieniołomów w PGP Bazalt S.A.
Linie kolejowe
[edytuj | edytuj kod]
Stacja Jerzmanice-Zdrój ma charakter stacji węzłowej. Z niej rozpoczynają się, przebiegają lub kończą się następujące linie[7][3][2]:
- 284 Legnica – Jerzmanice-Zdrój (d. Legnica – granica państwa; ruch towarowy do stacji Jerzmanice-Zdrój; 24,276 km),
- 312 Krzeniów II – Jerzmanice-Zdrój (d. Marciszów – Jerzmanice-Zdrój; ruch towarowy; 36,669 km).
- 342 Jerzmanice-Zdrój – Wilków Złotoryjski (d. Jerzmanice-Zdrój – Leszczyna; ruch towarowy; 0,000 km)
Układ torowy stacji to 2 tory główne zasadnicze, 2 tory główne dodatkowe i 9 torów bocznych[4].
Infrastruktura
[edytuj | edytuj kod]
- dworzec kolejowy z magazynem i nastawnią (obecnie pełni funkcję placówki PKP Cargo oraz mieszkalną),
- nastawnia wykonawcza,
- zabudowania gospodarcze,
- plac ładunkowy,
- 3 perony.
Ciekawostki
[edytuj | edytuj kod]- Linia do Wilkowa posiada największe nachylenie wzniesienia wśród czynnych linii w Polsce (40,9 promila). W przeszłości zdarzały się na niej wypadki. Przykładem jest zdarzenie z udziałem parowozu Tr5-65, stacjonującego w MD Legnica, który wykoleił się 30 sierpnia 1955, gdyż najechał na kozioł oporowy w Jerzmanicach-Zdroju w wyniku braku wymaganego ciężaru hamującego w pociągu zjeżdżającym z Wilkowa[8];
- Przedwojenny kilometraż niemieckich linii kolejowych był liczony od Berlina - na linii do Marciszowa Jerzmanice były na 319,60 kilometrze[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Indeks stacji, przystanków osobowych i posterunków kolejowych z nazwami aktualnymi i wcześniejszymi. W: Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas linii kolejowych Polski 2010. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2010. ISBN 978-83-926946-8-7.
- ↑ a b c Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. bazakolejowa.pl. [dostęp 2014-01-11]. (pol.).
- ↑ a b Załącznik 2.4. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013, s. 74 (pol.).
- ↑ a b c d Linia Legnica - Pobiedna. [w:] Strona MK z Jeleniej Góry [on-line]. www.jelenia.rail.pl. [dostęp 2014-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2014-01-09]. (pol.).
- ↑ Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Linia Marciszów - Jerzmanice Zdrój. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. bazakolejowa.pl. [dostęp 2014-01-11]. (pol.).
- ↑ Załącznik 1. Wykaz linii kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
- ↑ a b c Adam Pacześniak (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Kolej na Dolnym Śląsku [on-line]. www.kolej.o-to.pl. [dostęp 2013-12-11]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Pacześniak (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Kolej na Dolnym Śląsku [on-line]. www.kolej.o-to.pl. [dostęp 2013-12-11]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jerzmanice Zdrój w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Podstawowe informacje, galeria zdjęć (fotopolska.eu)
- Podstawowe informacje, galeria zdjęć (dolny-slask.org.pl)
| Jerzmanice–Zdrój | ||
| Linia 284 Legnica – Jerzmanice Zdrój (d. Legnica – granica państwa) (24,276 km) | ||
  odległość: 2,994 km
|
|
odległość: 7,006 km
|
| Linia 312 Krzeniów II – Jerzmanice Zdrój (d. Marciszów – Jerzmanice Zdrój) (36,669 km) | ||
odległość: 5,326 km
|
|
|
| Linia 342 Jerzmanice Zdrój – Wilków Złotoryjski (d. Jerzmanice Zdrój – Leszczyna) (0,000 km) | ||
|
|
odległość: 6,277 km
| |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
