For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Jan Cieluch.

Jan Cieluch

Jan Cieluch
Ilustracja
zdjęcie z 1908 roku
Data i miejsce urodzenia

19 czerwca 1866
Wilczyska

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1956
Berdechów

Poseł do Sejmu Krajowego IX kadencji
Okres

od 1908
do 1913

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poseł na Sejm RP I kadencji
Okres

od 1922
do 1927

Przynależność polityczna

PSL „Piast”

Jan Cieluch (ur. 19 czerwca 1866 w Wilczyskach, zm. 22 grudnia 1956 w Berdechowie) – polski polityk, działacz ruchu ludowego, poseł do Sejmu Krajowego Galicji oraz Sejmu II Rzeczypospolitej

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Jana, bogatego chłopa z Wilczysk w powiecie gorlickim oraz Marcjanny z Garlickich. Ukończył szkołę ludową w rodzinnej wsi i cztery klasy Gimnazjum im. Jana Długosza w Nowym Sączu. Objął odziedziczone po ojcu gospodarstwo w Berdechowie-Wyskitnej. Interesował się polityką, był terenowym korespondentem „Wieńca” i „Pszczółki” (przez krótki czas w jego domu ukrywał się poszukiwany przez władze austriackie ksiądz Stanisław Stojałowski), w późniejszym okresie także „Przyjaciela Ludu”, został członkiem Stronnictwa Ludowego.

Grób Jana Cielucha w Wilczyskach

W 1896 roku został członkiem Rady Powiatowej w Grybowie, później pełnił funkcję jej wicemarszałka. Był uznawany za przywódcę chłopów w powiecie. W 1907 roku uzyskał funkcję zastępcy posła do Rady Państwa, w roku następnym został wybrany posłem do Sejmu Krajowego IX kadencji. Został również członkiem Rady Naczelnej PSL. W tym czasie zbliżył się do Wincentego Witosa i Adama Krężela, z którymi wspólnie wynajmowali pokój na czas obrad we Lwowie. W 1913 roku ponownie kandydował do Sejmu Krajowego, lecz przegrał wybory.

W trakcie rozłamu w Polskim Stronnictwie Ludowym (grudzień 1913) opowiedział się za Janem Stapińskim i jego PSL – Lewicą. Uczestniczył w spotkaniu lewicowych ludowców w Tarnowie 30 listopada 1918 roku, popierał politykę Gabriela Dubiela wobec rządu Jędrzeja Moraczewskiego. Wkrótce jednak przystąpił do mającego silniejszą pozycję w powiecie grybowskim PSL „Piast” i w 1922 roku uzyskał z jego listy mandat posła na Sejm I kadencji z okręgu wyborczego Tarnów. Uczestniczył w pracach komisji odbudowy kraju oraz komisji rolnej. Miał opinię człowieka flegmatycznego i małomównego. W 1926 roku był przeciwny podjęciu przez Witosa misji tworzenia nowego rządu. Po upływie kadencji Sejmu nie kandydował ponownie, poświęcając się pracy w gospodarstwie. Po zjednoczeniu ruchu ludowego w 1931 roku był przewodniczącym Zarządu Powiatowego Stronnictwa Ludowego w Grybowie, jednak pod koniec lat 30. przestał interesować się polityką. W okresie okupacji niemieckiej w jego gospodarstwie ukrywał się pod zmienionym nazwiskiem profesor Hugo Steinhaus z rodziną.

Jan Cieluch zmarł w 1956 roku i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Wilczyskach.

W 2017 roku został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przyznanym przez prezydenta Andrzeja Dudę za ukrywanie i uratowanie przed zagładą Żydów podczas okupacji niemieckiej[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Michał Kalisz: „Ludowiec, poseł, „Sprawiedliwy”. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”. 10–11/2009. ISSN 1641-9561.
  • Biblioteka sejmowa
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Jan Cieluch
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?