Iwan Szyszkin

Иван Шишкин

Postać Szyszkina według I. Kramskoja, 1873
Imię i nazwisko	Iwan Iwanowicz Szyszkin
Data i miejsce urodzenia	13 stycznia?/25 stycznia 1832 Jełabuga
Data i miejsce śmierci	8 marca?/20 marca 1898 Petersburg
Narodowość	rosyjska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Ważne dzieła
Poranek w sosnowym lesie Sosny w słońcu Na dzikiej północy
Multimedia w Wikimedia Commons

Iwan Iwanowicz Szyszkin, ros. Иван Иванович Шишкин (ur. 13 stycznia^?/25 stycznia 1832 w Jełabudze, zm. 8 marca^?/20 marca 1898 w Petersburgu) – rosyjski malarz, pejzażysta, współzałożyciel stowarzyszenia Pieriedwiżników.

Urodził się w Jełabudze (w dzisiejszym Tatarstanie), w rodzinie kupieckiej. Ukończył gimnazjum w Kazaniu. Jego ojciec po długich wahaniach zgodził się na podjęcie przezeń nauki malarstwa. Przez cztery lata studiował w Moskiewskiej Szkole Malarstwa, Rzeźby i Architektury, a następnie, w latach 1856–1860 w petersburskiej Cesarskiej Akademii Sztuk, którą ukończył z najwyższymi wyróżnieniami i złotym medalem za dwa obrazy pod wspólnym tytułem Widok z wyspy Wałaam. Kukko. Akademia umożliwiła mu także w nagrodę kontynuację studiów za granicą.

Przez trzy lata (1862–1865) Szyszkin mieszkał i pracował w Szwajcarii i w Niemczech, a także w Czechach, Francji, Belgii i Holandii. Tam zainteresował się technikami litografii i akwaforty, jego prace wzbudziły wielki podziw publiczności i krytyki w Düsseldorfie w 1865 m.in. za precyzję kreskowania i filigranowy rysunek detali. Mimo to jego technika malowania pejzaży, skłonność do szczegółowego oddawania wszelkich detali, nie znajdowała poparcia i zrozumienia u malarzy zachodnioeuropejskich, co powiększało jego zniechęcenie i pogłębiało tęsknotę za Rosją. Pod koniec pobytu w Niemczech namalował w 1865 r. Pejzaż pod Düsseldorfem, olejny obraz wystawiony i nagrodzony dwa lata później w Paryżu na Wystawie Światowej. Obraz ten stał się też przepustką dla Szyszkina do członkostwa w petersburskiej Cesarskiej Akademii Sztuk, które przyznano mu po jego powrocie do Rosji w 1865 r. Przyłączył się do utworzonego w 1870 „Towarzystwa Wystaw Objazdowych” (pieriedwiżnicy – Передвижники: Iwan Kramskoj, Ilja Riepin, Isaak Lewitan, Wasilij Surikow i in.), a także stowarzyszenia rosyjskich akwarelistów. W tym czasie prowadził także klasę pejzażu w Wyższej Szkole Sztuki. Wkrótce został także profesorem Akademii.

Wystawiał swoje prace w Akademii Sztuk, na Wystawie Ogólnorosyjskiej w Moskwie (1882), w Niżnym Nowogrodzie (1896) oraz na Wystawach Światowych w Paryżu (1867 i 1878) i Wiedniu (1873). Szyszkin w swoich technikach malarskich do perfekcji opanował studium natury, wsławił się doskonałością w malowaniu drzew i lasów, był też wybitnym rysownikiem i grafikiem.

Życie osobiste Szyszkina obfitowało w tragedie. Dwukrotnie żonaty, dwukrotnie owdowiał. Przedwcześnie zmarli także jego synowie. Swoich problemów jednak nie przelewał na płótno, jego pejzaże są pełne słońca i życia, co zresztą niektórzy jego przeciwnicy krytykowali, twierdząc, iż jego obrazy są jedynie kolorowymi pocztówkami.

Sam zmarł w roku 1898 przy sztalugach, rozpoczynając nowy obraz.

• 
  Chatka w lesie
  (Сторожка в лесу, 1870)
• 
  Las brzozowy
  (Берёзовый лес, 1871)
• 
  Zagajnik brzozowy
  (Берёзовая роща, 1878, Narodowe muzeum Azerbejdżanu)
• 
  Żyto
  (Рожь, 1878)
• 
  Na skraju sosnowego lasu
  (На опушке соснового леса, 1882, Lwowska galeria sztuki)
• 
  Skraj lasu
  (Опушка леса, 1882)
• 
  Wieczór
  (Вечер, 1882)
• 
  Strumień w brzozowym lesie
  (Ручей в берёзовом лесу, 1883)
• 
  Leśna dal
  (Лесные дали, 1884)
• 
  Sosna na piasku
  (Сосна на песке, 1884)
• 
  Krajobraz Polesia
  (Полесский пейзаж, 1884)
• 
  Mglisty poranek
  (Туманное утро, 1885)
• 
  Lasek dębowy
  (Дубовая роща, 1887)
• 
  Poranek w sosnowym lesie (Утро в сосновом лесу, 1889, Galeria Trietiakowska) – jeden z najsławniejszych obrazów Szyszkina
• 
  Deszcz w dębowym lesie
  (Дождь в дубовом лесу, 1891)
• 
  Na dzikiej Północy...
  (На севере диком..., 1891)
• 
  Po burzy w Mary-Howie
  (После шторма в Мери-Хови, 1891)
• 
  Las
  (Лес, 1895)