For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Ibn asz-Szajch al-Libi.

Ibn asz-Szajch al-Libi

Ibn asz-Szajch al-Libi
‏إبْنُ ٱلشَّيْخِ اللّيبي‎
Imię i nazwisko

Ali Muhammad Abd al-Aziz az-Zar’ani al-Fachiri

Data i miejsce urodzenia

1963
Adżdabija

Data i miejsce śmierci

9 maja 2009
Trypolis (więzienie Abu Salim)

Zawód, zajęcie

terrorysta

Narodowość

libijska

Ibn asz-Szajch al-Libi (arab. ‏إبْنُ ٱلشَّيْخِ اللّيبي‎), właściwie Ali Muhammad Abd al-Aziz az-Zar’ani al-Fachiri (ur. w 1963 w Adżdabiji[1], zm. 9 maja 2009[2] w Trypolisie) – libijski terrorysta, członek Al-Ka’idy. Jego wymuszone torturami zeznania rząd Stanów Zjednoczonych uznał za dowód na istnienie związków między Al-Ka’idą a irackim reżimem Saddama Husajna, co było jednym z pretekstów inwazji wojsk USA i sojuszników na Irak w 2003.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Al-Libi był szefem położonego w Afganistanie obozu szkoleniowego Al-Ka’idy Al-Chaldan[3], gdzie szkolenie odbył m.in. Zacarias Moussaoui, uwikłany w organizację zamachów z 11 września 2001[4][5]. W listopadzie 2001 został zatrzymany przez służby pakistańskie[6], próbując przekroczyć granicę afgańsko-pakistańską[3]. Przesłuchiwany przez funkcjonariuszy amerykańskich i egipskich (ci ostatni poddali go torturom, m.in. stosując waterboarding, przetrzymując go przez 17 godzin w ciasnej skrzyni, a następnie bijąc przez 15 minut) zeznał, że Irak szkolił członków Al-Ka’idy do użycia broni biologicznej i chemicznej[7][3]. Administracja prezydenta Stanów Zjednoczonych George'a W. Busha przedstawiła zeznania al-Libiego jako dowód na powiązania reżimu Saddama Husajna z Al-Ka’idą[7][8], co Stany Zjednoczone wykorzystały do usprawiedliwienia inwazji na Irak w 2003[9]. DIA już w lutym 2002 wyraziła jednak opinię, że al-Libi celowo wprowadzał w błąd przesłuchujących go funkcjonariuszy[10]. Podobne wątpliwości co do wiarygodności świadectwa al-Libiego wyraziła CIA w raporcie sporządzonym latem 2002[11]. Sam al-Libi odwołał swoje zeznania w styczniu 2004, twierdząc, że sfabrykował je, chcąc uniknąć dalszej przemocy ze strony śledczych[7], co potwierdził opublikowany w 2006 raport Komisji do spraw Wywiadu Senatu Stanów Zjednoczonych[12]. Wiosną 2006 al-Libi został wydany Libii, gdzie w tajnym procesie został skazany na dożywocie[3]. Al-Libi, chorujący na gruźlicę i cukrzycę[3], zmarł w więzieniu Abu Salim w Trypolisie, krótko po wizycie zespołu z organizacji Human Rights Watch[13]. Według władz Libii, miał popełnić samobójstwo[2]. Z kolei zdaniem Ajmana az-Zawahiriego, jednego z przywódców Al-Ka’idy, al-Libi został zamęczony torturami przez władze libijskie[14].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. AL FAKHIRI ALI MOHAMED ABDUL AZIZ AL ZAR'ANI. Interpol. [dostęp 2021-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-18)].
  2. a b Ibn Sheikh al-Libi. The Rendition Project. [dostęp 2021-08-19].
  3. a b c d e Ibn al-Shaykh al-Libi. CAGE, 2014-01-08. [dostęp 2021-08-19].
  4. Indictment of ZACARIAS MOUSSAOUI. Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2021-08-19].
  5. WORLD EXCLUSIVE: New Revelations About The Torture Of Ibn al-Shaykh al-Libi. Andy Worthington, 2009-06-18. [dostęp 2021-08-19].
  6. CIA Puts Harsh Tactics On Hold (s. 2). The Washington Post, 2004-06-27. [dostęp 2021-08-19].
  7. a b c Rand Beers: No Torture. No Exceptions.. Washington Monthly, styczeń 2008. [dostęp 2021-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-23)].
  8. Michael Isikoff: Did High-Value Detainee Commit Suicide in Libya?. Newsweek, 2009-05-11. [dostęp 2021-08-19].
  9. Cliff Schecter: The Real McCain. PoliPointPress, 2008, s. 124. ISBN 978-0-9794822-9-8.
  10. Report on Postwar Findings ↓, s. 106.
  11. Michael Isikoff, Mark Hosenball: Spies, Lies and the White House. Newsweek, 2008-06-11. [dostęp 2021-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-21)].
  12. Report on Postwar Findings ↓, s. 107-108.
  13. Libya/US: Investigate Death of Former CIA Prisoner. Human Rights Watch, 2009-05-11. [dostęp 2021-08-19].
  14. Inal Ersan: Zawahri says Libya killed man who linked Iraq, Qaeda. Reuters, 2009-10-04. [dostęp 2021-08-19].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Report on Postwar Findings about Iraq's WMD Programs and Links to Terrorism and How they Compare with Prewar Assessments [online], Senat Stanów Zjednoczonych, 8 września 2006 [dostęp 2009-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-21].

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Ibn asz-Szajch al-Libi
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?