Hugo Simberg
 Hugo Simberg, Autoportret, 1907 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
fińska |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Ważne dzieła | |
| |
.jpg)
Hugo Gerhard Simberg (ur. 24 czerwca 1873 w Haminie, zm. 12 lipca 1917 w Ähtäri) – fiński malarz, przedstawiciel symbolizmu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Hugo Simberg urodził się 24 czerwca 1873 roku w Haminie. Simberg wraz z bratem bliźniakiem Paulem dorastał w wielodzietnej rodzinie[2]. Kiedy bracia mieli osiem lat, rodzina przeniosła się do Wyborga[2]. Tam bracia chodzili do szkoły, a Hugo kształcił się w zakresie rysunku w szkole wieczorowej[2]. W 1893 roku Paul Simberg rozpoczął studia w Helsinkach i Hugo wkrótce do niego dołączył[2]. Hugo uczęszczał do szkoły Fińskiego Towarzystwa Sztuki, a jego nauczycielkami były Helene Schjerfbeck (1862–1946) i Elin Danielson-Gambogi (1861–1919)[2]. Hugo nie był jednak zadowolony z przebiegu edukacji i wkrótce skontaktował się z Akselim Gallen-Kallelą (1865–1931) prosząc go o przyjęcie do jego pracowni jako asystenta[2]. Gallen-Kallela wyraził zgodę i Simberg rozpoczął prace dla Gallen-Kalleli w jego pracowni w Ruovesi[2].
W 1895 roku, przebywając w Ruovesi, Simberg namalował jeden ze swoich najsłynniejszych obrazów – Halla (pol. „mróz”) przedstawiający dużą białą postać siedzącą na snopie zboża i wydmuchującą zimne powietrze[2]. W 1896 roku Simberg stworzył serię obrazów z małym diabłem interweniującym w życie ludzi[2]. W tym samym roku za namową Gallen-Kalleli Simberg odbył podróż studialną do Londynu i Paryża a w latach 1897–1898 do Włoch[3]. Po zakończeniu nauki u Gallen-Kalleli w 1897 roku, planował założenie własnej pracowni w sąsiedztwie w Ruovesi, jednak nie starczyło mu na to środków[2]. W 1898 roku wziął udział w wystawie fińskich artystów w 1898 roku, gdzie jego prace zostały przejęte krytycznie[2]. W 1899 roku udał się na Kaukaz na zaproszenie swojego przyrodniego brata Carla, który pracował jako inżynier kolejowy w Tbilisi[2]. Po powrocie nabył swoje pierwsze studio w Helsinkach i poświęcił się malarstwu. W okresie tym powstało wiele prac, które znalazły uznanie krytyki[2].
Latem 1902 roku wraz z innym fińskim malarzem symbolistą Magnusem Enckellem (1870–1925) udał się w podróż do Nowej Zelandii[2]. Jesienią zapadł na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i przez większą część zimy był przykuty do łóżka[2]. Po wyzdrowieniu namalował prawdopodobnie swoje najbardziej znane dzieło – obraz znany jako Ranny anioł[2].
Wkrótce potem, otrzymał wraz z Enckellem zlecenie udekorowania wnętrz katedry w Tampere[2]. Simberg namalował m.in. dwa freski – wersję Rannego anioła i Ogród Śmierci[2].
Zimą 1907 roku Simberg wyjechał do Stanów Zjednoczonych i spędził Boże Narodzenie w Niagara Falls[2]. Pobyt ten nie miał jednak wpływu na jego sztukę[2]. Po powrocie wynajął nowe studio w Helsinkach i zbudował letnie studio w Säkkijärvi w południowej Karelii (teren obecnej Rosji)[2]. Pracował jako nauczyciel w szkole rysunku prowadzonej przez Fińskie Towarzystwo Sztuki[2].
W 1910 roku ożenił się z Anni Bremer, z którą miał syna Toma i córkę Uhrę Beatę[2]. Podczas podróży poślubnej do Paryża zapoznał się z malarstwem modernistycznym[2]. Pod koniec życia zafascynował się ekspresjonizmem[2]. Jednym z najważniejszych obrazów tego okresu jest Pod wieczór z 1913 roku[2].
Simberg zmarł po nagłej i krótkiej chorobie 12 lipca 1917 roku w Ähtäri[2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]
Simberg znany jest przede wszystkim jako symbolista[3]. Wiele motywów czerpał z tradycji ludowych, tworząc obrazy, gdzie diabły, anioły i śmierć pojawiały się w świecie ludzkim[3]. Prace te charakteryzują się intensywną kolorystyką, przypominając dzieła sztuki naiwnej[3]. Simberg tworzył przede wszystkim niewielkie akwarele, rysunki i grafiki[3].
W 1899 roku jego projekt symbolicznego gryfa zwyciężył w konkursie na logo firmy UPM-Kymmene[4] – jest to najstarsze logo fińskiej firmy[5].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W 1973 roku w 100. rocznicę urodziny Simberga poczta fińska wydala znaczek z obrazem artysty[6]. W 100. rocznicę śmierci artysty w Ähtäri odsłonięto pomnik projektu jego wnuka Jana[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ YLE Uutiset, Haavoittunut enkeli on suomalaisten suosikkitaulu [online], 2 grudnia 2006 (fiń.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Biografiskt lexikon för Finland 2014 ↓.
- ↑ a b c d e Chilvers 2009 ↓, s. 654.
- ↑ UPM – metsäteollisuutta pitkällä perinteellä. [w:] www.upm.com [on-line]. [dostęp 2019-07-04]. (fiń.).
- ↑ Matti Tieaho: Suomen vanhimmalla yritystunnuksella on Kuusankoskella yli satavuotinen perinne – Hugo Simbergin ideaa esitellään kesän ajan Taideruukissa. 2018-05-17. [dostęp 2019-07-04]. (fiń.).
- ↑ Postimerkkiluettelo Suomi – Ahvenanmaa 2013. [w:] www.datafun.fi [on-line]. [dostęp 2019-07-04]. (fiń.).
- ↑ Hanne Leiwo: Hugo Simbergin kuolemasta 100 vuotta – muistomerkki paljastettiin kuolinpaikalla Ähtärissä. [w:] yle.fi [on-line]. 2017-06-11. [dostęp 2019-07-04]. (fiń.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Erik Kruskopf: SIMBERG, Hugo. W: Biografiskt lexikon för Finland. Svenska litteratursällskapet i Finland, 2014. [dostęp 2019-06-30]. (szw.).
- Simberg, Hugo. W: Ian Chilvers, John Glaves-Smith: A Dictionary of Modern and Contemporary Art. Oxford University Press, 2009. ISBN 978-0-19-923965-8. [dostęp 2019-06-30]. (ang.).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
