Helen Torr

Imię i nazwisko	Helen Spangler Torr
Data i miejsce urodzenia	22 listopada 1886 Roxborough
Data i miejsce śmierci	8 września 1967 West Islip
Narodowość	amerykańska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	modernizm
Muzeum artysty	Arthur Dove-Helen Torr Cottage
Ważne dzieła
Biały obłok (latarnia morska) (1932) Styczeń (1935)

Helen Torr (ur. 22 listopada 1886 w Roxborough, zm. 8 września 1967 w West Islip) – amerykańska malarka modernistyczna, towarzyszka życia (1921–1932), a następnie żona (1932–1946) malarza Arthura Garfielda Dove’a. Z uwagi na kolor włosów nosiła przezwisko „Ruda” („Reds”)^[1].

Helen Torr urodziła się 22 listopada 1886 roku w Roxborough na przedmieściach Filadelfii^[2]. Edukację rozpoczęła w 1902 roku w Drexel Institute, a trzy lata później wstąpiła do Pennsylvania Academy of the Fine Arts, gdzie wśród jej wykładowców był William Merritt Chase. W 1913 roku wyszła za mąż za kolegę z uczelni, Clive’a Weeda. Oboje zamieszkali w Nowym Jorku, później w Filadelfii, a około 1920 roku przeprowadzili się do Westport. W tym samym roku Torr porzuciła męża dla malarza Arthura Dove’a, którego poznała rok wcześniej. W 1921 roku związała się z Dove’em, który dla niej opuścił żonę i syna^[3]. W 1924 roku Dove i Torr zamieszkali razem na łodzi zacumowanej w CDP Halesite (miasto Huntington), na północnym wybrzeżu Long Island^[4]. W 1932 roku zawarli związek małżeński. Po śmierci matki w 1933 roku Dove wraz z bratem odziedziczyli majątek rodzinny w Genevie, w stanie Nowy Jork. Dove przeniósł się tam z żoną^[3]. Oboje byli wówczas bardzo biedni, a dom pozbawiony był elektryczności i wymagał remontu. W kwietniu 1936 roku Dove z żoną odbyli pierwszą i jedyną podczas pięciu lat pobytu w Genevie podróż do Nowego Jorku. Odwiedzili tam galerię An American Place, gdzie Dove miał swoją doroczną wystawę oraz Museum of Modern Art, w którym obejrzeli przełomową wystawę Cubism and Abstract Art^[5]. W 1938 roku oboje nabyli dom na nabrzeżu Titus Mill Pond w CDP Centerport, gdzie mieszkali do końca życia^[4]. Dove po przebytym ataku serca i zdiagnozowaniu ciężkiej choroby nerek zmuszony był do prowadzenia siedzącego trybu życia, ograniczając swoją aktywność do najbliższego otoczenia wokół domu^[3]. Pozostał inwalidą aż do śmierci. Torr zaprzestała malowania, żeby zająć się chorym mężem, który dzięki temu mógł kontynuować malowanie^[2]. Zmarł na atak serca w 1946 roku^[3]. Po jego śmierci Torr pozostała w domu, ale do malowania już nie wróciła. Ostatnie miesiące życia spędziła w domu opieki w CDP Bayshore w Islip^[1]. Zmarła 8 września 1967 roku^[2] w szpitalu w pobliżu West Islip^[1].

Torr malowała obrazy olejne oraz rysowała węglem. Choć nie datowała swoich obrazów, to z dokumentacji wynika, że większość z nich powstała w latach 1924–1938. Jej wczesne prace nie zachowały się. Inspirację czerpała z krajobrazu i otaczających ją budynków. Malowała też martwe natury, których tematem były zarówno przedmioty naturalne, jak i stworzone przez człowieka. Do jej najważniejszych obrazów należą: Biały obłok (latarnia morska) namalowany w 1932 roku, przedstawiający latarnię morską w porcie w Huntington oraz Styczeń, z 1935 okazujący Genevę zimą. Oba charakteryzuje zrytmizowany deseń oraz delikatna paleta^[2]. Jej obrazy wykazują duży wpływ Dove’a, a także, nieco mniejszy, Marsdena Hartleya i Georgii O’Keeffe. Wpływy te wynikają z faktu, iż artyści ci stanowili część zwartej grupy, w ramach której wymieniano liberalne koncepcje artystyczne^[6].

Za życia Torr jej obrazy były wystawiane tylko dwa razy: w 1927 roku w pokazie grupowym, zorganizowanym przez Georgię O’Keeffe oraz w 1933 roku na wspólnej z Dove’em wystawie w galerii Alfreda Stieglitza An American Place^[7].

Jej pierwsza, indywidualna wystawa miała miejsce dopiero 5 lat po jej śmierci, w 1972 roku^[8]; zorganizowana w nowojorskiej Graham Gallery nosiła tytuł Helen Torr Stands on Her Own^[6].

17 sierpnia 2003 roku w Terra Museum of American Art zorganizowano retrospektywną wystawę 60 obrazów i grafik Torr, obejmującą 20 lat jej działalności artystycznej. Była to pierwsza obszerna, muzealna prezentacja jej prac^[7].

Dorobek Torr, doceniony po jej śmierci, reprezentuje modernizm^[2], choć jej prace są zwykle bardziej realistyczne niż prace jej męża^[1]. Największy publiczny zbiór jej dzieł znajduje się w Heckscher Museum of Art, a ich dom rodzinny (Arthur Dove-Helen Torr Cottage) został wpisany na listę National Register of Historic Places^[2].

Pod koniec 1998 roku Heckscher Museum of Art dzięki pomocy Times-Mirror Corporation i New York Department of Parks, Recreation and Historic Preservation nabyło dom Arthura Dove’a i Helen Torr (Arthur Dove-Helen Torr Cottage). W domu znajdują się pamiątki po obojgu artystach: osobista biblioteka artystyczna Arthura Dove’a z książkami zawierającymi kolorowe opracowania i odręczne notatki, jego farby, materiały malarskie, sproszkowane pigmenty i palety, przykłady jego wczesnej i późnej twórczości oraz zbiór ponad 30 szkiców i studiów kolorystycznych Helen Torr^[4].

• Anne Cohen DePietro: Torr, Helen. W: (red.) Peter R. Eisenstadt: The Encyclopedia of New York State. Syracuse: Syracuse University Press, 2005. ISBN 1-884964-21-4. (ang.).
• Ann Lee Morgan: The Oxford Dictionary of American Art and Artists. Wyd. First Edition. Oxford, New York: Oxford University Press, 2007. ISBN 978-0-19-512878-9. (ang.).

• Obrazy Helen Torr na The Athenaeum
• Wykaz muzeów, w których znajdują się prace Helen Torr