HMS Duke of York

Historia
Stocznia	John Brown & Company, Clydebank
Położenie stępki	5 maja 1937
Wodowanie	28 lutego 1940
Royal Navy
Wejście do służby	4 listopada 1941
Wycofanie ze służby	listopad 1951
Los okrętu	złomowany 18 maja 1957
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 38 600 t pełna: 42 900 t
Długość	227 m
Szerokość	34 m
Zanurzenie	9,9 m
Napęd
turbiny Parsonsa o mocy 110 000 KM napędzające 4 śruby
Prędkość	28 węzłów (51,8 km/h)
Zasięg	6100 mil morskich przy prędkości 10 węzłów 2600 mil morskich przy prędkości 27 węzłów
Uzbrojenie
10 dział 356 mm 16 dział 133 mm 1× armata 127 mm 90 dział 40 mm 55 dział 20 mm
Wyposażenie lotnicze
3 samoloty rozpoznawcze Supermarine Walrus
Załoga	1500

HMS Duke of York – pancernik typu King George V. Jego bliźniaczymi okrętami były jednostki HMS „King George V”, „Prince of Wales”, „Howe” i „Anson”.

Został zbudowany w szkockiej stoczni John Brown & Company w Clydebank. Wodowanie okrętu miało miejsce 28 lutego 1940 roku, a oddanie do służby w Royal Navy 4 listopada 1941 roku. W okresie od 1 do 12 marca 1942 roku eskortował konwój arktyczny PQ-12 płynący do ZSRR. 6 marca eskorta konwoju został wzmocniona, ponieważ admirał John Tovey przeczuwał, że do przechwycenia konwoju Niemcy użyją pancernika „Tirpitz”. Tego samego dnia „Tirpitz” wyszedł z portu, jednak do starcia nie doszło, oprócz nieudanego ataku brytyjskich samolotów torpedowych stacjonujących na lotniskowcu HMS „Victorious” na „Tirpitza”.

W październiku i listopadzie 1942 uczestniczył w operacji lądowania aliantów w Afryce Północnej.

26 grudnia 1943 roku wziął udział w eskorcie konwoju JW-55B. Konwój został zaatakowany przez okręty niemieckie z pancernikiem „Scharnhorst” na czele. Doszło do bitwy koło Przylądka Północnego, podczas której „Duke of York” przyczynił się w znacznym stopniu do zatopienia „Scharnhorsta”.

Po modernizacji w 1944 roku w Liverpoolu, w której dodano uzbrojenie radarowe i dodatkowe działka przeciwlotnicze HMS „Duke of York” miał dołączyć do Brytyjskiej Floty Pacyfiku. Okręt wypłynął w kierunku Pacyfiku w towarzystwie swojego okrętu siostrzanego HMS „Anson” w dniu 25 kwietnia 1945 roku. Jednak z powodu problemu z obwodami elektrycznymi na Malcie został on wyłączony z użytku. HMS „Duke of York” dopłynął do Sydney 29 lipca, zbyt późno jednak, by wziąć udział w jakichkolwiek walkach. Okręt był obecny razem z HMS „King George V” w Zatoce Tokijskiej podczas podpisania kapitulacji przez Japonię. Następnego miesiąca popłynął do Hongkongu, by wziąć udział w kapitulacji wojsk japońskich w tym mieście. Był okrętem flagowym Brytyjskiej Floty Pacyfiku, gdy Japonia ogłosiła kapitulację i pozostawał nim do czerwca 1946 roku, kiedy powrócił do Plymouth w celu remontu.

Po wojnie „Duke of York” był okrętem flagowym Home Fleet i pozostawał w aktywnej służbie do kwietnia 1949 roku. Został ostatecznie wycofany ze służby w listopadzie 1951 roku, a 18 maja 1957 roku został zezłomowany w Shipbreaking Industries, Ltd. w Faslane.

• Józef Kuczyński, Okręty typu King George V, „Technika Wojskowa” nr 6/1991, ISSN 0867-5635.

• Maritimequest HMS Duke of York Photo Gallery