Goździk kosmaty

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	goździk
Gatunek	goździk kosmaty
Nazwa systematyczna
Dianthus armeria L. Sp. pl. 1:410. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Goździk kosmaty (Dianthus armeria L.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych. Rośnie dziko w prawie całej Europie, a także na Bliskim Wschodzie i w południowo-zachodniej Azji (Iran, Turcja, Kaukaz)^[3]. W Polsce jest dość częsty na niżu i na pogórzu, w górach jest dużo rzadszy^[4]. W niektórych krajach jest uprawiany jako roślina ozdobna^[5].

Pokrój

Roślina darniowa tworząca luźne kępki o wysokości 40 – 80 cm. Cała roślina pokryta jest woskiem i krótko owłosiona. Nie wytwarza pędów płonnych.

Łodyga

Wzniesiona, widlastorozgałęziająca się, sztywna.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe. Liście lancetowate, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków, o szerokości do 2 – 5 mm. Są zrośnięte nasadami i podobnie jak łodyga pokryte woskiem. Ich pochwy mają podobną długość jak szerokość, lub są krótsze.

Kwiaty

Mają czerwony kolor, średnicę ok. 1 cm, są siedzące lub krótkoszypułkowe. Zebrane są w zbity kwiatostan na szczycie łodygi. Zielony, cylindryczny, długi kielich składa się z 5 zrośniętych działek Łuski podkielichowe w liczbie 2-4 są prawie tak długie, jak kielich. Korona składa się z 5 ząbkowanych i nakrapianych płatków, wewnątrz niej 1 słupek i 10 pręcików z fioletowymi pylnikami.

Owoc

Torebka otwierająca się 4-ząbkami. Nasiona drobne, liczne.

• 
  Kwiatostan
• 
  Kwiat
• 
  Owoce i nasiona

Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Siedlisko: łąki, suche murawy,piaski, obrzeża lasów i zarośli^[4]. Rośnie na stanowiskach słonecznych lub nieco tylko zacienionych, głównie na glebach suchych, o odczynie kwaśnym lub nieco zasadowym^[4]. Najwyżej położone jego stanowisko w Polsce znajduje się na Łopienniku w Bieszczadach (800 m n.p.m.)^[4]. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

• Tworzy mieszańce z goździkiem kartuzkiem, goździkiem kropkowanym, goździkiem okazałym^[6]
• Występuje w dwóch podgatunkach^[3]:
  • Dianthus armeria L. subsp. armeria
  • Dianthus armeria subsp. armeriastrum (Wolfner) Velen. (syn. Dianthus armeriastrum Wolfner

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożona jest na niektórych stanowiskach przez zarastanie ich drzewami i krzewami a także wskutek działalności człowieka: zalesiania lub zaorywania tych stanowisk^[4].

• Szafer Władysław, Kulczyński Stanisław, Pawłowski Bogumił. Rośliny polskie. PWN, Warszawa, 1953.