For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Geografia Timoru Wschodniego.

Geografia Timoru Wschodniego

Mapa fizyczna wyspy Timor

Timor Wschodni jest niewielkim państwem leżącym w Azji Południowo-Wschodniej, na wyspie Timor, w archipelagu Małych Wysp Sundajskich, nad morzami Sawu i Banda (Ocean Spokojny) oraz Timor (Ocean Indyjski). Timor Wschodni należy do najmłodszych państw świata, niepodległość uzyskał w 2002 roku.

Powierzchnia i granice

[edytuj | edytuj kod]

Powierzchnia – 15 007 km²

Centralny punkt kraju znajduje się na 8°45′S i 126°05′E

Timor Wschodni graniczy ze wszystkich stron z terytorium Indonezji, gdzie przed uzyskaniem niepodległości był jej prowincją. Długość granicy wynosi 228 km.

Zdjęcie satelitarne wyspy Timor


Budowa geologiczna i rzeźba

[edytuj | edytuj kod]

Cały wyspa Timor należy geologicznie do platformy australijskiej i jest jej północnym przedłużeniem. Timor Wschodni jest krajem górzystym, gdzie niziny ograniczają się do strefy nadbrzeżnej. Wnętrze wyspy zajmuje pasmo fałdowych gór Ramelau, które należą do górskiego systemu sundajskiego i są efektem intensywnych ruchów skorupy ziemskiej, które wykształciły pasma górskie w niemal całej Indonezji. Najwyższym szczytem kraju jest Foho Tatamailau, który wynosi się na 2963 m n.p.m. Timor Wschodni, tak jak większość obszarów wysp indonezyjskich należy do strefy aktywnej sejsmicznie.

Do Timoru Wschodniego należą także dwie niewielkie wyspy: Atauro i Jaco, które leżą w archipelagu Małych Wysp Sundajskich.

Klimat

[edytuj | edytuj kod]

Timor Wschodni leży w strefie klimatu podrównikowego wilgotnego. Cechą charakterystyczną są stosunkowo niskie opady deszczu i typowe dla obszarów podrównikowych temperatury, a także częste burze.

Opady nie są wysokie co jest związane z niekorzystną cyrkulacją monsunową. Zaznacza się dość długa pora sucha, która jest związana z napływem suchych, kontynentalnych mas powietrza znad Australii. Okres suchy ma miejsce od maja do listopada i w tym czasie opady deszczu są niewielkie. Opady minimalne wynoszą około 550 do 1000 mm. Maksimum to 2500 mm, które ogranicza się do strefy wysokogórskiej. Największe opady występują w półroczu zimowym. W okresie pory deszczowej występują obfite opady deszczu, które powodują powodzie.

Temperatury są wysokie i wahają się od 20–33 °C w porze suchej do 29–35 °C w porze deszczowej. Amplitudy są więc stosunkowo wysokie co jest związane z cyrkulacją mas powietrza. Niższe temperatury są notowane w górach.

Górzyste wnętrze wyspy

Sieć rzeczna kraju jest gęsta i składa się z krótkich cieków (najdłuższe to Laclo i Loes), spływających symetrycznie ku północy i południu. W górach występują gorące źródła. Rzeki należą do zlewiska Oceanu Spokojnego. Charakteryzują się także zmianami wodostanów, czego przyczyną jest występowanie pory suchej.

Flora i fauna

[edytuj | edytuj kod]

Szata roślinna jest bogata, ale w wielu miejscach zdegradowana z powodu działalności człowieka. Głównych zagrożeniem jest wylesianie i postępująca erozja gleb. Naturalną szatę roślinną Timoru Wschodniego stanowią sawanny, przy niedużym udziale lasów monsunowych, gdzie dominują takie gatunki jak eukaliptus i drzewo sandałowe. Na wybrzeżu rosną niewielkie fragmenty lasów namorzynowych.

Timor Wschodni zoogeograficznie należy do Krainy Australijskiej. Występują typowe dla północnej Australii gatunki jak drewniak ciemny i prakolczatka. Bogaty jest świat ptaków. W lasach żyją liczne gady w tym węże takie jak pyton i kobra. Poza nimi występują także krokodyle. Do dużych ssaków należy rzadko występujący nosorożec rogaty.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Encyklopedia Geograficzna Świata: Azja. Kraków: Wydawnictwo OPRES, 1998. ISBN 83-85909-37-0.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Geografia Timoru Wschodniego
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?