Galsan Tschinag
 Galsan Tschinag w tradycyjnej tuwińskiej czapce (2006) | |
| Imię i nazwisko |
Irgit Szynykbaj-ogłu Dżurukuwaa |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
26 grudnia 1944 |
| Narodowość |
tuwińska |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki |
literatura, poezja |
| Ważne dzieła | |
|
Koniec pieśni | |
| Strona internetowa | |
Galsan Tschinag (mong. Чинаагийн Галсан, Czinaagijn Galsan; ur. 26 grudnia 1944 w ajmaku bajanolgijskim jako Irgit Szynykbaj-ogłu Dżurukuwaa[1][2]) – mongolski pisarz, poeta i eseista narodowości tuwińskiej piszący w języku mongolskim i niemieckim. Także szaman i zwolennik medycyny naturalnej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodzony w górach Ałtaju w rodzinie pasterskiej, jako najmłodszy syn tuwińskiego szamana[3]. Ukończył szkołę średnią w Ułan Bator, a następnie w latach 1962–1966 studiował germanistykę w Lipsku (NRD) na tamtejszym uniwersytecie[4]. Po powrocie do Mongolii pracował na Państwowym Uniwersytecie Mongolskim jako lektor języka niemieckiego.
W wyniku poważnych problemów zdrowotnych, zwrócił się ku medycynie naturalnej i naukom swojego ojca. Obecnie sam praktykuje szamanizm[5][6] oraz propaguje tradycyjną tuwińską medycynę[7].
Pochodzi z rodziny tuwińskiej i w wielu swoich książkach prezentuje tradycje tego narodu. Obecnie jest przywódcą tej mniejszości w Mongolii[4].
Opisuje głównie zmieniający się świat stepów Mongolii, walkę tradycji z nadchodzącymi zmianami. Pisze powieści obyczajowe i romanse osadzone w tuwińskich i mongolskich realiach, a także poezje i eseje[5]. Nawiązuje też do dawnej historii Mongolii – czasów Czyngis-chana.
Do tej pory po polsku ukazała się jedna jego książka: Koniec pieśni – „opowieść o podwójnej tragedii: o śmierci matki, która pozostawia czwórkę dzieci i męża, który dopiero nauczył się ją kochać; i o zrozpaczonej po utracie swojego źrebięcia klaczy, która odrzuca inne, osierocone źrebię”[8].
Był wielokrotnie tłumaczony na różne języki, a jego twórczość została doceniona – otrzymał m.in. Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Przez większą część roku mieszka w Ułan Bator, kilka miesięcy spędza w Niemczech, które objeżdża z cyklami spotkań i seminariów[9]. Wystąpił w kilku filmach dokumentalnych poświęconych Tuwińcom, Mongolii, swoim książkom i szamanizmowi[10].
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda literacka im. Adelberta von Chamisso (Adelbert-von-Chamisso-Preis), 1992
- Nagroda im. Heimito von Doderera (Heimito von Doderer Literaturpreis), 2001
- Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, 2002
Otrzymał również literackie nagrody duńskie, niemieckie, mongolskie i rosyjskie[11].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Publikacje w języku polskim
[edytuj | edytuj kod]- Koniec pieśni – powieść, tłumaczenie: Dariusz Muszer, Wydawnictwo Babel, 2008, ISBN 978-83-89933-40-9
Publikacje w języku niemieckim
[edytuj | edytuj kod]- 1981 Eine tuwinische Geschichte und andere Erzählungen
- 1992 Der siebzehnte Tag
- 1993 Das Ende des Liedes
- 1994 Der blaue Himmel[14]
- 1995 Eine tuwinische Geschichte und neue Erzählungen
- 1995 Zwanzig und ein Tag
- 1995 Alle Pfade um deine Jurte
- 1996 Nimmer werde ich dich zähmen können
- 1997 Die Karawane
- 1997 Im Land der zornigen Winde
- 1998 Wolkenhunde
- 1999 Die graue Erde[15]
- 1999 Der Wolf und die Hündin
- 1999 Sonnenrote Orakelsteine
- 2000 Der weiße Berg
- 2001 Dojnaa
- 2002 Tau und Gras
- 2002 Der Steinmensch von Ak-Hem
- 2003 Die Verteidigung des Steins gegenüber dem Beton
- 2004 Das geraubte Kind
- 2005 Mein Altai
- 2006 Das zaubermächtige Goldplättchen und andere Märchen aus der Gegenwart
- 2006 Jenseits des Schweigens
- 2007 Liebesgedichte
- 2007 Die neun Träume des Dschingis Khan
- 2007 Auf der großen blauen Straße
- 2008 Das Menschenwild
- 2008 Die Rückkehr
- 2011 Das andere Dasein
- 2012 In der Mitte ein Feuer. Geschichten und Bilder der tuwinischen Nomaden in der Mongolei.
- 2012 Gold und Staub
- 2013 Der Mann, die Frau, das Schaf, das Kind
Publikacje w języku mongolskim
[edytuj | edytuj kod]- Арван сарын тэнгэр доор
- Ноомой эрийн мөрөөр[13]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W angielskiej transkrypcji: Irgit Shynykbai-oglu Dshurukuwaa
- ↑ Biografia Galsana Tschinaga na stronie Wydawnictwa Babel
- ↑ Galsan Tschinag na stronie perlentaucher.de (niem.)
- ↑ a b Gallsan Tschinag na stronie wydawnictwa Milkweed editions
- ↑ a b The Poetry of Galsan Tschinag: An Introduction
- ↑ Visiting Galsan Tschinag in his Yurt
- ↑ Open hearts for Mongolia. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-18)].
- ↑ Koniec pieśni na stronie Wydawnictwa Babel
- ↑ Lista spotkań w 2014 roku. [dostęp 2015-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-10)].
- ↑ Galsan Tschinag w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Galsan Tschinag Reading
- ↑ RefShare: Galsan Tschinag
- ↑ a b Lista książek na stronie pisarza. [dostęp 2015-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-04)].
- ↑ Informacja o angielskim wydaniu
- ↑ Die graue Erde. [dostęp 2002-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-05-30)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Biografia Galsana Tschinaga. drzewobabel.pl. [dostęp 2016-01-14].
- Galsan Tschiang w bazie Niemieckiej Biblioteki Narodowej. portal.dnb.de. [dostęp 2016-01-14].
- Galsan Tschinag w bazie IMDb (ang.)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona Galsana Tschinaga
- Angielskie tłumaczenia poezji i esejów Galsana Tschinaga (tłumaczenie: Richard Hacken)
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
