For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Franciszek Bryja.

Franciszek Bryja

Franciszek Bryja
Sługa Boży, prezbiter
Ilustracja
Franciszek Bryja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

31 maja 1910
Rajcza

Data i miejsce śmierci

4 maja 1942
KL Dachau

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

pallotyni

Śluby zakonne

15 sierpnia 1934

Prezbiterat

11 czerwca 1938

Franciszek Bryja SAC (ur. 31 maja 1910 w Rajczy[1], zm. 4 maja 1942[a] w Dachau) – Sługa Boży, polski duchowny katolicki, męczennik za wiarę.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Józefa i Karoliny z domu Omyła[1]. Edukację rozpoczął w szkole podstawowej w Rajczy[1]. Po ukończeniu wadowickiego gimnazjum Collegium Marianum wstąpił w 1929 roku do Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego i kontynuował naukę na wydziale teologii w Wyższym Seminarium Duchownym w Sucharach.

Profesję zakonną złożył 15 sierpnia 1931 roku, wieczną konsekrację 15 sierpnia 1934 roku, a 11 czerwca 1938 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Został przeniesiony do Warszawy, gdzie podjął studia na wydziale filologii klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego.

Po wybuchu II wojny światowej kontynuował pracę naukową biorąc udział w tajnym nauczaniu.

Został aresztowany przez gestapo 13 września 1941 roku[b] i poddany przesłuchaniu w więzieniu śledczym przy Al. Szucha, a następnie uwięziony w charakterze zakładnika na Pawiaku. Jako jedyny z czterech uwięzionych pallotynów został postawiony przed sądem i skazany na obóz koncentracyjny[2]. 23 listopada 1941 przewieziony został do hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz-Birkenau, a następnie (w grudniu[1]) do obozu zagłady Dachau i zarejestrowany pod numerem 22196. Został zagazowany w transporcie inwalidów.

W relacji ks. Stefana Treuchla w czasie pożegnania księży przeznaczonych do eksterminacji ks. Franciszek Bryja pożegnał się słowami:

„Swoje młode ledwo zaczęte kapłańskie życie, swoje marzenia i nadzieje nie ziszczone, całe serce i dusze swoją, już dzisiaj oddaję w ręce Boga i Królowej Apostołów oraz Ofiaruję to wszystko dla pomyślnego rozwoju naszej świętej wiary katolickiej w Polsce i rozwoju polskiej prowincji księży pallotynów.”

Proces beatyfikacyjny

[edytuj | edytuj kod]

Jest jednym z 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 rozpoczął się proces beatyfikacyjny drugiej grupy polskich męczenników z okresu II wojny światowej.

W kulturze masowej

[edytuj | edytuj kod]

Ks. Franciszek Bryja jest jednym z bohaterów filmu Wandy Rollny Czas wielkiej próby[3].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Słownik biograficzny Żywiecczyzny podaje datę 3 maja[1].
  2. Słownik biograficzny Żywiecczyzny podaje jako datę aresztowania Bryji sierpień 1941[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Słownik biograficzny Żywiecczyzny 1995 ↓, s. 35.
  2. Franciszek Lach: Ks. Franciszek Bryja (życiorys). [dostęp 2008-11-06]. (pol.).
  3. Filmweb: Czas wielkiej próby. [dostęp 2008-11-06]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ks. Henryk Kietliński SAC: Ks. Franciszek Bryja. [dostęp 2008-11-06]. (pol.).
  • Jan Blitz i inni, Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 35-36, ISBN 83-902605-1-4.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Franciszek Bryja
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?