flammagenitus – chmury powstałe w wyniku silnego ogrzania wilgotnego powietrza przez spalanie przy powierzchni ziemi, wyglądem najczęściej przypominające Cumulus (Cumulus flammagenitus). Nazwa ta odnosi się do chmur powstałych w sposób naturalny – np. w wyniku wybuchu wulkanu, pożaru lasu lub buszu^[1]. Ze względu na zanieczyszczenie cząstkami pyłu lub sadzy chmury takie mogą przybierać ciemne barwy. Chmury, do powstania których w jednoznaczny sposób przyczyniło się działanie człowieka, takie jak wypalanie ściernisk, pożary magazynów materiałów łatwopalnych czy budynków, formalnie powinny nosić nazwę homogenitus^[2].

Aby doszło do uformowania się chmury flammagenitus powietrze musi zostać ogrzane do tego stopnia, by utworzyło silny prąd konwekcyjny wynoszący wilgoć i cząsteczki pyłu powyżej poziomu kondensacji. Gdy ognień gaśnie i zanikają prądy konwekcyjne dostarczające wilgoci, chmura także słabnie i rozprasza się.

Nazwa flammagenitus została oficjalnie nadana wraz z publikacją nowego wydania Międzynarodowego atlasu chmur w 2017 roku. Chmury kłębiaste Cumulus flammagenitus nieoficjalnie nazywa się Pyrocumulus^[1][3].

• Richard Hamblyn: Wielka Księga Chmur. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2010, s. 126. ISBN 978-83-7243-808-9.