For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Filc.

Filc

Kolorowy filc

Filcwyrób włókienniczy otrzymywany przez spilśnianie tkanin, zwłaszcza wełnianych. Rozróżnia się dwa rodzaje filców: filce bite, uzyskiwane przez bezpośrednie folowanie włókien, oraz filce tkane, uzyskiwane przez folowanie powierzchni tkanin.

Zdolność wyrobów wełnianych do spilśniania jest jednocześnie ich wadą, ponieważ w trakcie użytkowania dochodzi do ich samoczynnego filcowania, co psuje walory estetyczne (zmienia się faktura tkaniny) i użytkowe (sfilcowany wyrób wełniany ma znacznie mniejsze wymiary).

Otrzymywanie

[edytuj | edytuj kod]
Próbki filcu

Surowcem do wytwarzania filcu może być wełna i sierść prawie wszystkich zwierząt hodowlanych oraz niektóre włókna sztuczne. Często do produkcji filców stosuje się mieszanki włókien naturalnych i sztucznych. Filce otrzymuje się w dwojaki sposób:

  1. filce bite – przez spilśnianie warstwy włókien wełnianych (runa). Często wzmacnia się takie wyroby przez igłowanie, polegające na przebijaniu warstwy włókien specjalnie naciętymi igłami. Igły te, przechodząc przez runo, przeciągają pasma włókien, przeszywają i wzmacniają wyrób. Wyroby te nazywa się również filcami igłowanymi.
  2. filce tkane – przez spilśnianie zewnętrznych warstw tkaniny wykonanej z wełny owczej, lam, sierści kóz i podobnych materiałów. W wyniku tego tkanina traci swoje dotychczasowe właściwości. Zanika struktura wewnętrzna tkaniny i tworzy się nowa, gęstsza, bardziej wytrzymała, elastyczna, miękka o doskonałych właściwościach termicznych i dźwiękochłonnych.

Produkuje się filce o grubościach od kilku milimetrów (wyroby odzieżowe), do kilku centymetrów (do zastosowań technicznych).

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
Tradycyjny filcowy kapelusz styryjski

Filce stosuje się do wyrobu kapeluszy, beretów, obuwia (walonek, pantofli domowych), wkładek do obuwia, różnego rodzaju tarcz polerskich, uszczelek, podkładek, wykładzin izolacyjnych i dźwiękochłonnych, na okleiny młoteczków klawiatur do pianin i fortepianów. Filc ma również szerokie zastosowanie w tapicerstwie. Wykorzystuje się go jako powłokę ochronną dla tkanin lub gąbek ze sprężynami, zapobiegając w ten sposób uszkodzeniom. Dodatkowo wygłusza dźwięk uginających się sprężyn. Na bocznych ścianach mebli osłania twardą płytę meblową, zapewniając komfort i wygodę użytkowania[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Filc jest jednym z najstarszych wyrobów włókienniczych wytwarzanych przez ludzi, prawdopodobnie starszym od tkactwa. Ślady filcu datowane na 6500 lat p.n.e. znaleziono na terenie dzisiejszej Turcji. Zaawansowane techniczne wyroby filcowe znaleziono także w wiecznej zmarzlinie na Syberii z około 600 roku n.e..

Filc jest wciąż wytwarzany przez nomadyczną ludność środkowej Azji, gdzie jest typowym materiałem do wyrobu dywanów, koców i ubrań. Inne, na przykład dekorowane papcie, są wytwarzane z przeznaczeniem na sprzedaż turystom.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Filc – co to jest. Jaki rodzaj filcu wybrać i gdzie kupić? [online], Punkt Tapicerski, 5 września 2019 [dostęp 2020-12-01].
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Filc
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?