Dziobogłowiec
| Berardius | |||
| Duvernoy, 1851[1] | |||
 Dziobogłowiec południowy (B. arnuxii) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina |
Ziphioidea | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
dziobogłowiec | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Berardius arnuxii Duvernoy, 1851 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Dziobogłowiec[4] (Berardius) – rodzaj ssaków z rodziny zyfiowatych (Ziphiidae).
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w wodach półkuli południowej i w północnym Oceanie Spokojnym[5][6][7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 800–1200 cm; masa ciała 9000–12000 kg[6][8].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1851 roku francuski zoolog Georges Louis Duvernoy w artykule poświęconym osteologii żyjących i wymarłych waleni opublikowanym na łamach Annales des Sciences Naturelles[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) dziobogłowiec południowy (B. arnuxii).
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Berardius (Berardus): Auguste Bérard (1802–1846), kapitan (późniejszy admirał) francuskiej marynarki wojennej, dowódca korwety „Ren”, na której podczas rejsu, zebrano holotyp[9].
- Rostrifer: łac. rostrum ‘dziób, pysk’[10]; -fera ‘noszący’, od ferre ‘nosić’[11]. Typ nomenklatoryczny (oznaczenie monotypowe): Rostrifer nestoresmirnovi Zenkovicz, 1947 (= Berardius bairdii Stejneger, 1883).
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[12][8][5]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[4] | Podgatunki[6][5][8] | Rozmieszczenie geograficzne[6][5][8] | Podstawowe wymiary[6][8][b] | Status IUCN[13] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
Berardius bairdii | Stejneger, 1883 | dziobogłowiec północny | gatunek monotypowy | chłodniejsze wody północnego Oceanu Spokojnego, na północ do płytkich wód Morza Beringa, na południe do południowej Japonii na zachodzie i Kalifornii Dolnej (Meksyk) na wschodzie; południowa granica w środkowym Ocenie Spokojnym niejasna | DC: 1000–1200 cm MC: 10000–12000 kg |
LC |
 |
Berardius arnuxii | Duvernoy, 1851 | dziobogłowiec południowy | gatunek monotypowy | subantarktyczne i antarktyczne wody od Ameryki Południowej, Południowej Afryki, południowej Australii i północnej Nowej Zelandii do Antarktydy | DC: 800–930 cm MC: około 9000 kg |
LC |
 |
Berardius minimus | Yamada, Kitamura, S. Abe, Tajima, Matsuda, Mead & Matsuishi, 2019 | gatunek monotypowy | znany z północnego Oceanu Spokojnego u wybrzeży północnego Hokkaido w Japonii (40–60° szerokości geograficznej północnej) i wysp na zachód od Alaski (od 140° szerokości geograficznej wschodniej do 160° szerokości geograficznej zachodniej); prawdopodobnie dalej na południe | DC: 630–690 cm MC: brak danych |
NT |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, NT – gatunek bliski zagrożenia.
Opisano również mioceński gatunek wymarły[14]:
- Berardius kobayashii Kawatani & Kohno, 2021
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b G. L. Duvernoy. Mémoire sur les caractères ostéologiques des genres nouveaux ou des espèces kouvelles de Cétacés vivants ou fossiles. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Troisiéme Série. 15, s. 41, 1851. (fr.).
- ↑ J.E. Gray. On the Arrangement of the Cetaceans. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1863, s. 200, 1863. (ang.).
- ↑ Б.А. Зенкович. Китобойный промысел СССР и перспективы его развития. „Рыбное хозяйство”. 10, s. 15, 1947. (ros.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 191. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 284. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b c d e C. MacLeod: Family Ziphiidae (Beaked Whales). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 347. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Berardius. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-03-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 570–571. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 136, 1904. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 224.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 102.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-07]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Berardius – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-06]. (ang.).
- ↑ A. Kawatani & N. Kohno. The oldest fossil record of the extant genus Berardius (Odontoceti, Ziphiidae) from the Middle to Late Miocene boundary of the western North Pacific. „Royal Society Open Science”. 8 (201152), s. 6, 2021. DOI: 10.1098/rsos.201152. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
