For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Dryf genetyczny.

Dryf genetyczny

Model dryfu genetycznego

Dryf genetyczny[1], dryft alleli[1], zjawisko Wrighta[1] – proces polegający na fluktuacji częstości występowania danego allelu w populacji, nie wynikający z mutacji, migracji ani z doboru naturalnego[1][2][3]. Twórcą pojęcia jest Sewall Wright, który je sformułował w 1921 roku[2].

Dryf genetyczny jest czynnikiem ewolucyjnym pozbawionym charakteru przystosowawczego[1]. Szybkość eliminacji oraz szybkość fiksacji allelu w populacji zależy od jej efektywnej wielkości[4]. Im mniejsza populacja, tym szybciej allel ulegnie eliminacji bądź zdominuje populację[1]. Dlatego efekt dryfu genetycznego jest łatwiej obserwowalny w małych, izolowanych populacjach. Przypadkowa eliminacja bądź dominacja alleli jest też przyczyną zwiększenia homozygotyczności i zmniejszenia różnorodności populacji. W skrajnych przypadkach prowadzi do zwiększenia wsobności, co jest powodem recesji genetycznej. Przeciwdziała temu mechanizm mutacji.

W szczególnych przypadkach gdy w dryfie genetycznym wystąpi efekt założyciela, może dojść do powstawania nowych gatunków.

Odkrywcą neutralnej ewolucji i dryfu genetycznego był japoński naukowiec Motoo Kimura.

Wyjaśnienie powstawania

[edytuj | edytuj kod]

W celu ilustracji można posłużyć się przykładem rzutów monetą – podczas prób orzeł i reszka wypadają z jednakowym prawdopodobieństwem. Jednak wykonanie tylko kilku rzutów z rzędu nie spowoduje, że liczba orłów będzie równa liczbie reszek. Te liczby będą się do siebie zbliżały dla większej liczby prób. Jako przykład można podać fakt, że dziesięć rzutów z rzędu spowoduje wylosowanie 70% orłów raz na około 6 prób. Jednakże wylosowanie 70% orłów w stu rzutach jest możliwe tylko raz na 25000 razy.

Podobnie, w rozmnażającej się populacji, jeśli allel występuje z częstością p, to rachunek prawdopodobieństwa informuje, że w kolejnej generacji część p populacji odziedziczy ten szczególny allel. Jednakże, jak w przykładzie z monetą, występowanie alleli w prawdziwej populacji nie jest rozkładem dyktowanym przez prawdopodobieństwo, a raczej próbą losową podlegającą podobnym wahaniom statystycznym.

Kiedy allele nie różnią się ze względu na swą zdatność do przetrwania (tj. nie wchodzi w grę dobór naturalny), to średnia liczba nosicieli allelu w generacji jest proporcjonalna do tej liczby w generacji poprzedniej. Jednak średnia nigdy nie jest osiągana, gdyż generacja poprzednia jest rodzicem tylko jednej generacji. Tym samym nie ma szans na statystyczne „wyrównanie” ewentualnych rozbieżności. Stąd częstość występowania allelu u potomków (p1) jest zwykle nieco inna niż u rodziców. Mówi się, że częstość alleli dryfuje. Należy zauważyć, że częstość występowania alleli w kolejnych generacjach będzie teraz oparta o p1.

Jak w przykładzie z monetą, liczebność populacji znacząco wpływa na dryf. Kiedy populacja jest mała, dryf będzie większy.

Dodatkowym czynnikiem wpływającym na dryf są zdarzenia losowe (np. przypadkowe wyginięcie części populacji). Podobnie jak w poprzednim przypadku, gdy populacja jest duża, takie zdarzenie będzie miało mniejszy efekt.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny: biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 123. ISBN 83-7389-096-3.
  2. a b dryf genetyczny, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-06-21].
  3. Dryf genetyczny w encyklopedii Onet Wiem. [dostęp 2012-06-21].
  4. Adam Łomnicki. DRYF GENETYCZNY. „Kosmos”. 58(Numer 3-4 2009 (284-285)), s. 381, 2009. ISSN 0023-4249. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Dryf genetyczny
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?