For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Dombarowskij.

Dombarowskij

Budynki montażowe i testowe kosmodromu Dombarowskij

Dombarowskij (ros. Ясный lub Пусковая база Ясный, ang. Dombarovsky Air Base lub Dombarovskiy) – rosyjski kosmodrom, przeznaczony do rakiet typu Dniepr[1], zlokalizowany w obwodzie orenburskim Federacji Rosyjskiej, 5 km na północny wschód od wsi Dobranowskij, blisko miasta Jasnyj[2][3][4]. Nazwy kosmodromu utworzono od powyższych miejscowości. W Rosji używa się określenia „Jasnyj” lub potocznie „kosmodrom Kosmotrasu” od spółki ISC Kosmotras, która posiada tu swoją bazę[5].

Nadzór nad obiektem sprawuje Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej. W kosmodromie znajduje się baza startowa rakiet Dniepr, stacja paliw, kompleks administracyjny, kompleks testowy i montażowy[1]. Wszystkie starty z kosmodromu były udane[6].

Okoliczności powstania

[edytuj | edytuj kod]

W czasie zimnej wojny w pobliżu miejscowości Dombarowski znajdowała się baza lotnicza[7], przeznaczona dla myśliwców Su-9, obsługiwana przez 412 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego. W 1978 roku zaczęły lądować tu samoloty MiG-23. W obiekcie powstała baza wyrzutni rakiet międzykontynentalnych i poligon 13 Dywizji Rakietowej[8].

Wiosną 2005 roku podjęto decyzję o utworzeniu tu kosmodromu[9], korzystającego z infrastruktury bazy lotniczej. W budowę zaangażowała się międzynarodowa spółka ISC Kosmotras oraz rosyjska agencja kosmiczna Roskosmos[10].

Historia kosmodromu

[edytuj | edytuj kod]
Start rakiety Dniepr z kosmodromu Dombarowskij, wystrzelonej przez ISC Kosmotras

Pierwszy start rakiety Dniepr z satelitą Genesis I z kosmodromu Dombarowskij miał miejsce 12 lipca 2006 roku[3][11]. Był obsługiwany przez ISC Kosmotras[6].

W kolejnych latach z kosmodromu startowały rakiety Dniepr, wynoszące na orbitę sztuczne satelity agencji kosmicznych kilku krajów. Wszystkie loty miały charakter komercyjny i były prowadzone przez ISC Kosmotras na zlecenie klientów[12]. Do startów wykorzystywano infrastrukturę 13 Dywizji Rakietowej[13]. Transport urządzeń i części odbywał się przez międzynarodowe lotnisko w Orsku[5].

Do niektórych lotów wykorzystywano rakiety Dniepr, które nie przedstawiały już wartości z wojskowego punktu widzenia i miały zostać zezłomowane. Spółka ISC Kosmotras przebudowała je, aby mogły wynieść na orbitę sztuczne satelity[6].

19 czerwca 2014 roku z kosmodromu wystrzelono mikrosatelitę „TabletSat-Aurora”, pierwsze urządzenie do teledetekcji, powstałe i umieszczone na orbicie na zlecenie prywatnej firmy. Mikrosatelita ważył 26,2 kg, a jego wartość oszacowano na milion dolarów[14][15][16].

Starty rakiet z kosmodromu Dombarowskij były czasowo wstrzymywane w 2011, 2013 i 2014 roku w związku z nieporozumieniami finansowymi w spółce ISC Kosmotras, pomiędzy ukraińskimi i rosyjskimi akcjonariuszami[17]. Ostatecznie strona ukraińska straciła akcje Kosmotrasu, a głównym akcjonariuszem (i tym samym operatorem kosmodromu) stała się grupa Kaskoł[17].

W 2015 roku zainteresowanie komercyjnymi lotami z użyciem rakiet Dniepr spadło. W marcu tego roku przeprowadzono ostatni start[6].

W 2016 roku zapowiedziano, że z kosmodromu Dombarowskij będą startować turystyczne loty w kosmos. Cena biletu ma wynosić od 200 do 250 tys. dolarów za 15 minut lotu, z czego od 5 do 6 minut turyści spędzą w stanie nieważkości[18]. Zainteresowanie obsługą turystycznych lotów kosmicznych wyraziła rosyjska spółka Kosmokursk[19].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Космодром. Пусковая база Ясный [online], ecoruspace.me [dostęp 2020-10-22].
  2. Пусковая база „Ясный” [online], РИА Новости, 2010 [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  3. a b Южная Корея хочет запустить с космодрома Ясный свой спутник двойного назначения – ПОЛИТ.РУ [online], polit.ru [dostęp 2020-10-22].
  4. Географическая карта – Ясный (пусковая база) (Dombarovskiy) – MAP[N]ALL.COM [online], mapnall.com [dostęp 2020-10-22].
  5. a b Пусковая база «Ясный» [online], kosmotras.ru [dostęp 2020-10-22].
  6. a b c d Варвара Гусева, Космическая гавань Оренбуржья – а вы знали, что в Ясном есть космодром? – Наш Урал [online] [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  7. PHASEOUT OF FISHPOT IN APVO STRANYY AIRFIELDS USSR | CIA FOIA (foia.cia.gov) [online], cia.gov [dostęp 2020-10-22].
  8. Все космодромы мира [online], kommersant.ru, 25 kwietnia 2011 [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  9. INFORM.KZ, 93 метра до космодрома «Ясный» (ФОТО) [online], inform.kz, 20 czerwca 2014 [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  10. Генеральный директор „Космотраса” Владимир Андреев: „Главное преимущество программы „Днепр” – это наличие готовых ракет” – [online], militarynews.ru [dostęp 2020-10-22].
  11. Космодром Ясный [online], Космос, лунный календарь, натальная карта, 3 października 2015 [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  12. МКК „Космотрас” [online], kosmotras.ru [dostęp 2020-10-22].
  13. Ракета «Сатана» стартовала с пусковой базы «Ясный» на Южном Урале [online], ВЗГЛЯД.РУ [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  14. Спутник Таблетсат – Аврора [online], sputnix.ru [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  15. Первый российский частный спутник выведен на орбиту [online], РИА Новости, 2014 [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  16. Российский частный спутник передал на Землю первый сигнал [online], ТАСС [dostęp 2020-10-22].
  17. a b Иван Чеберко, Россия возобновляет запуски ракет «Сатана» [online], Известия, 25 lipca 2013 [dostęp 2020-10-22] (ros.).
  18. Урал56.Ру, С территории Оренбуржья туристов будут отправлять в космос [online], Урал56.Ру [dostęp 2020-10-22] (ang.).
  19. Таких не берут в космонавты: что мы знаем о суборбитальном туризме [online], news.itmo.ru [dostęp 2020-10-22] (ros.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Dombarowskij
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?