Caroline Herschel
Caroline Lucretia Herschel (ur. 16 marca 1750 w Hanowerze, zm. 9 stycznia 1848 w Hanowerze) – brytyjska astronomka pochodzenia niemieckiego; współpracując z bratem Williamem Herschelem, odkryła osiem nowych komet.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Hanowerze, a jesienią 1772 przeniosła się do brata Williama, mieszkającego w Anglii. Tam zaczęła wspólnie z bratem prowadzić obserwacje astronomiczne, a także występowała na koncertach jako śpiewaczka.
Od 1782 została asystentką swojego brata (którego król Jerzy III mianował nadwornym astronomem królewskim) i zajmowała się głównie obserwacjami oraz związanymi z nimi skomplikowanymi obliczeniami. W latach 1783, 1784 i 1787 odkryła 10 obiektów (galaktykę i gromady otwarte), które znalazły się później w katalogu NGC[1]. Jako pierwsza kobieta w historii odkryła kometę 1 sierpnia 1786, co przyniosło jej rozgłos (była to kometa C/1786 P1[2]). W następnym roku Jerzy III przyznał jej jako pierwszej kobiecie oficjalne stanowisko naukowe i pensję w wysokości 50 funtów rocznie na kontynuowanie prac jej brata[3]. Łącznie w latach 1786–1797 odkryła 8 komet, w tym powracającą w okolice Słońca kometę Enckego, o której nie wiedziano jeszcze, że jest kometą okresową[2].
W 1797 przedstawiła Royal Society Index do obserwacji Flamsteeda wraz z katalogiem 561 gwiazd, których dotąd brakowało w spisach naukowych.
Po śmierci brata powróciła do Hanoweru w 1822, gdzie kontynuowała obserwacje astronomiczne. W 1828 uzupełniła i opublikowała prace swojego brata na temat odkrytych przez niego mgławic.
Uhonorowanie
[edytuj | edytuj kod]W 1828 Królewskie Towarzystwo Astronomiczne (Royal Astronomical Society) nadało jej honorowe członkostwo oraz odznaczyło ją złotym medalem – jako pierwszą i jedyną kobietę, aż do 1996, kiedy taki medal otrzymała Vera Rubin.
W 1846 otrzymała złoty medal od króla Prus.
Na jej cześć zostały nazwane:
- kometa 35P/Herschel-Rigollet
- planetoida (281) Lucretia
- krater C. Herschel w Sinus Iridum na Księżycu[4]
14 maja 2009 roku Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) wysłała na orbitę największy w historii badań kosmosu teleskop (zwierciadło o średnicy 3,5 metra), nazwany właśnie od słynnego rodzeństwa astronomów: Williama i jego siostry Caroline – Kosmiczne Obserwatorium Herschela[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wolfgang Steinicke: Karoline Lucretia Herschel. [dostęp 2014-01-06]. (ang.).
- ↑ a b Caroline Lucretia Herschel. SEDS.org. [dostęp 2014-01-06]. (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Kosmos. Warszawa: Buchmann Sp. z o.o., 2012, s. 217. ISBN 978-83-7670-323-7.
- ↑ C. Herschel on Moon. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2022-09-05]. (ang.).
- ↑ Herschel Fact Sheet (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: Caroline Herschel w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
