Brodziec śniady
| Tringa erythropus[1] | |||
| (Pallas, 1764) | |||
 Szata godowa | |||
 Szata spoczynkowa | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
brodziec śniady | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym zimowiska zalatuje (sezonowość występowania niepewna) | |||
Brodziec śniady[4] (Tringa erythropus) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie jest zagrożony wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Zamieszkuje obszar od północnej części Półwyspu Skandynawskiego, poprzez północno-zachodnią Rosję, Syberię po Półwysep Czukocki. Zimuje od Europy Zachodniej poprzez basen Morza Śródziemnego do Afryki równikowej oraz poprzez Bliski Wschód, Indie po Azję Południowo-Wschodnią, południowo-wschodnie Chiny i Tajwan.
W Polsce nielicznie, lecz regularnie pojawia się podczas przelotów w kwietniu-maju i sierpniu-listopadzie.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Wygląd
- Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu godowym całe ciało łupkowo-czarne z białymi prążkami i plamkami głównie w tylnej części ciała. Kuper i ogon pozostają białe. Na ogonie czarne, poprzeczne prążkowanie. Dziób czarny z czerwoną nasadą, a nogi czerwonobrązowe. W upierzeniu spoczynkowym wierzch ciała szarobrązowy z jasnymi plamkami, a spód ciała biały z delikatnym szarawym nalotem lub deseniem. Osobniki młodociane podobne do dorosłych w szacie spoczynkowej, jednak ciemniejsze, z gęstszym plamkowaniem, szczególnie w przedniej części ciała, i z żółtopomarańczowymi nogami.
- Wymiary średnie[2]
- długość ciała 29–32 cm
rozpiętość skrzydeł 61–67 cm
masa ciała 97–230 g
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]- Biotop
- Bagna i brzegi jezior w pasie tundry i lasotundry.
- Gniazdo
- Na ziemi.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju–czerwcu 4 jaja.
- Wysiadywanie
- Czas wysiadywania lęgu sporny. Samica zazwyczaj opuszcza samca i młode przed pierzeniem się tych ostatnich.
- Pożywienie
- Wodne bezkręgowce, które zdobywa brodząc w wodzie.
Status i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje brodźca śniadego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International z 2015 roku, mieści się w przedziale 110–270 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].
W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[6].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tringa erythropus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Spotted Redshank (Tringa erythropus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-24)].
- ↑ a b Tringa erythropus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Tringinae Rafinesque, 1815 - brodźce (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-18].
- ↑ F. Gill, D. Donsker (red.): Sandpipers, snipes, coursers. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-20]. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Tringa erythropus (Brodziec śniady). W: M. Gromadzki (red.): Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 8: Ptaki (część II). Warszawa: Ministerstwo Środowiska, 2004, s. 117–120. ISBN 83-86564-43-1.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
