Briesen (Mark)

gmina
Centrum wsi z kościołem ewangelickim
Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Brandenburgia
Powiat	Landkreis Oder-Spree
Wspólnota	Amt Odervorland
Powierzchnia	110,83 km²
Wysokość	43 m n.p.m.
Populacja (2017) • liczba ludności	2796[1]
Numer kierunkowy	033607
Kod pocztowy	15518
Tablice rejestracyjne	LOS
Adres urzędu: Bahnhofstraße 3 15518 Briesen (Mark)
Położenie na mapie powiatu
52°20′N 14°17′E/52,333333 14,283333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Briesen (Mark) (hist. pol. Brzezin^[2]) – gmina w Niemczech, w kraju związkowym Brandenburgia, w powiecie Oder-Spree, siedziba Związku Gmin Odervorland^[3]. Leży na historycznej ziemi lubuskiej. Przez gminę przebiega autostrada A12, łącząca Berlin z granicą polsko-niemiecką.

Nazwa wsi wywodzi się od słowiańskiego słowa ''brezen” lub „bryzin” („brzoza”, „brzezina”)^[4].

Obszar wraz z ziemią lubuską znajdował się do połowy XIII w. w granicach Polski piastowskiej na szlaku handlowym i wojskowym z Frankfurtu nad Odrą do Berlina. Wieś zamieszkiwali wówczas głównie rolnicy oraz pasterze. Około 1400 liczyła ona mniej więcej 24 łany, czyli 185 hektarów. Najstarsza znana wzmianka o miejscowości pochodzi z 1403. W diecezji lubuskiej Briesen podlegało administracyjnie pod Falkenhagen (pol. Rokowo^[2])^[5]. Wieś należała do dóbr klasztoru kartuzów we Frankfurcie nad Odrą, którym sprzedana została w 1450. W 1540 majątek zakonu przeszedł na Uniwersytet we Frankfurcie nad Odrą, a w 1575 przejął je elektor Brandenburgii, Johann Gregor. Osada została całkowicie zniszczona w trakcie wojny trzydziestoletniej, ale wkrótce ją odbudowano. W 1696 elektor Fryderyk III upolował w okolicznych lasach rekordowych rozmiarów jelenia, co upamiętnia stosowny pomnik. W 1809, w wyniku pożaru, spaliło się całe centrum wsi. Około 1835 wzniesiono obecny kościół (na miejscu pozostałości obiektu średniowiecznego)^[6], a w 1842 powstała stacja kolejowa na wybudowanej wówczas linii z Berlina do Frankfurtu nad Odrą, co dało asumpt rozwojowi lokalnego przemysłu (np. huta szkła od 1889) i pomysłowi nadania osadzie praw miejskich, do czego ostatecznie nigdy nie doszło. Huta szkła została zamknięta w 1926. W latach 1934–1936 rozpoczęto budowanie autostrady A12. W 1953 powstało we wsi największe gimnazjum w ówczesnym powiecie Fürstenwalde^[7], a w 1956 zbudowano tu placówkę szkoleniową dla służb specjalnych NRD^[4].

1 stycznia 2014 do gminy przyłączono teren należący wcześniej do rozwiązanej gminy Madlitz-Wilmersdorf^[8].

Zabytki w Briesen:

• Pomnik jelenia, odsłonięty w 1707, zaprojektowany przez Andreasa Schlütera
• Kościół klasycystyczny z 1835
• Gmach dawnej poczty z pocz. XX w.
• Gmach dawnej szkoły wiejskiej z 1904
• Gmach szkoły z 1956

Zabytki w pozostałych częściach gminy:

• Kościół w Biegen z XIII w.
• Pałac i park krajobrazowy w Alt Madlitz z XVIII w.
• Kościół w Alt Madlitz, średniowieczny, przebudowany w XIX w.
• Śluza Kersdorf z XIX w.
• Kościół w Wilmersdorf z XIX w., neogotycki
• Kościół w Falkenberg

• 
  Pomnik jelenia
• 
  Kościół w Briesen
• 
  Pałac i park w Alt Madlitz
• 
  Gimnazjum Nexö
• 
  Śluza Kersdorf

Wykres zmian populacji Briesen od 1875 roku:

• Briesen
• Petersdorfer See (Brandenburgia)