Bitwa w Sundzie

wojna duńsko-szwedzka 1658-1660 II wojna północna
Bitwa Morska w Sundzie, Willem van der Velde
Czas	8 listopada 1658
Miejsce	Sund
Terytorium	Bałtyk
Przyczyna	próba opanowania basenu Morza Bałtyckiego przez Szwedów
Wynik	zwycięstwo Holendrów
Strony konfliktu
Holandia Szwecja
Dowódcy
Jacob van Wassenaer Obdam Carl Gustaf Wrangel
Siły
41 okrętów i 1413 dział 45 okrętów i 1838 dział
Straty
2 okręty 5 okrętów
Położenie na mapie Danii miejsce bitwy
55°45′N 12°45′E/55,750000 12,750000

Bitwa w Sundzie miała miejsce 8 listopada 1658 podczas wojny duńsko-szwedzkiej 1658–1660 toczonej w ramach drugiej wojny północnej w cieśninie Sund, w regionie Oresund, na południe od Kopenhagi, która oblegana była przez armię szwedzką dowodzoną przez króla Szwecji Karola X Gustawa. Była to główna bitwa w wojnie holendersko-szwedzkiej, w której Holendrzy wspierali Duńczyków, by chronić handel bałtycki.

Holendrzy pod wodzą admirała-porucznika Jacoba van Wassenaera Obdama (72-działowym galeonem flagowym „Eendracht” dowodził kapitan Egbert Bartolomeusz Kortenaer), żeglujący na Bałtyk by wesprzeć flotę duńską, mieli 41 okrętów i 1413 dział, podczas gdy Szwedzi dowodzeni przez Carla Gustafa Wrangla mieli 45 okrętów i 1838 dział. Awangardą floty holenderskiej przybyłej z odsieczą Kopenhadze dowodził wiceadmirał Witte de With, natomiast ariergardą dowodził wiceadmirał Pieter Floriszoon. Główne siły, czyli centrum floty holenderskiej, prowadził naczelny wódz Jacob Obdam. Duńska eskadra pod wodzą admirała Bjelke w sile 7 okrętów i 280 dział, mająca wesprzeć Holendrów, nie wzięła udziału w bitwie. Przyczyną były przede wszystkim niekorzystne północne wiatry. Celem floty holenderskiej było uwolnienie Kopenhagi od oblężenia.

Szwedzi z miejsca zaatakowali, jednak bez powodzenia, gdyż warunki pogodowe sprzyjały Holendrom. Holendrzy zmusili szwedzką flotę do zakończenia blokady Kopenhagi, co z kolei zmusiło Karola X Gustawa do zakończenia oblężenia.

W bitwie zginął dowodzący awangardą Witte de With. Jego okręt 59-działowy „Brederode” osiadł na mieliźnie i został otoczony przez okręty szwedzkie. Admirał holenderski w czasie walk został ciężko ranny i wzięty do niewoli, gdzie wkrótce zmarł. Na pokładzie okrętu „Jozua” zginął także wiceadmirał Pieter Floriszoon. Holendrzy stracili dwa okręty (wspomniany „Brederode” zatonął, drugi okręt 28-działowa „Breda” został zdobyty przez Szwedów, potem odzyskany przez Holendrów i później znów wpadł w ręce szwedzkie). Szwedzi stracili pięć okrętów – jeden spalony (36-działowy „Leopard”) i 4 zdobyte przez Holendrów (40-działowy „Pelican”, 48-działowy „Morgonstjerna”, 36-działowy „Delmenhorst” oraz 40-działowy „Rose”).

• Lista okrętów wojennych