Banowie Chorwacji
Banowie Chorwacji
[edytuj | edytuj kod]Panowanie węgierskie (1102-1526)
[edytuj | edytuj kod]W 1102, Koloman Uczony zakończył podbój Chorwacji i Dalmacji. Od tej pory władzę w kraju sprawował w imieniu władcy węgierskiego Ban (wicekról).
| Imię | Lata panowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Ugra | 1102 - ok. 1105 | |
| Sergije | ok. 1105 | |
| Ugrin | 1107 | |
| Klaudije | 1116 - 1117 | |
| Aleksije lub Dominik | ok. 1130 - ok. 1141 | |
| Bjeloš lub Beloš | 1142 - 1158 | Książę serbski |
| Arpa | 1158 | |
| Bjeloš lub Beloš | 1163 | Książę serbski |
| Ampudin | 1164 - 1180 | |
| Mavro lub Dionizije | ok. 1180 - 1183 | |
| Suban | 1183 - 1185 | |
| Kálán | 1190 - 1193 | |
| Dominik | 1193 - 1195 | |
| Andrija | 1198 - 1199 | |
| Nikola + Branko lub Benedikt | 1199 - 1200 | |
| Martin Hontpázmán | 1202 - 1203 | |
| Hipolit | 1204 | |
| Merkurije | 1205 - 1206 | |
| Stjepan Mihaljevic | 1206 - 1208 | |
| Banko | 1208 - 1209 | |
| Bertold Andechs VII Meranski | 1209 - 1211 | |
| Mihajlo | 1211 - 1213 | |
| Ðula Šikloški | 1213 | |
| Ohuz lub Okic | 1214 - 1215 | |
| Ivan | 1215 - 1216 | |
| Poža | 1216 - 1217 | |
| Bank | 1217 - 1218 | |
| Ðula Šikloški | 1218 - 1219 | |
| Ohuz lub Okic | 1219 - 1220 | |
| Šalamon | ok. 1222 - ok. 1225 | |
| Mihajlo lub Aladar | 1225 | |
| trzydziestu dwóch banów | 1225-1476 | Tylko w Dalmacji i środkowej Chorwacji |
| pięćdziesieciu dwóch banów | 1225-1476 | Tylko w Slawonii |
| Matej Cak | 1272 - 1273 | Panował w Dalmacji i Chorwacji |
| Pavao Šubić Bribirski | 1273 - 1312 | Panował w Dalmacji i Chorwacji |
| Nikola Omedejev | 1272 - 1273 | Panował w Dalmacji i Chorwacji |
| Nikola Bánffy lub Lendava | 1345 - 1346 | |
| Nikola Széchy | 1346 - 1349 | |
| Pavao Ugal | 1350 | |
| Stjepan Lacković | 1351 - 1352 | |
| Nikola Banffy lub Lendava | 1353 - 1356 | drugi raz |
| Ivan z Paližna | 1386 - 1391 | |
| Stjepan Tvrtko I | 1390 – 10 marca 1391 | Ogłosił się królem Chorwacji |
| Ivan Frankopan z Krk | 1391 - 1393 | |
| Nikola Gorjanski | 1397 - 1402 | |
| Ladislav Grdevacki | 1402 - 1404 | |
| Pavao Bessenyö | 1404 | |
| Pavao Pecz | 1404 - 1406 | |
| Ladislav Grdevacki | 1402 - 1404 | |
| Hermann I z Celje | 1406 - 1408 | |
| Hermann I z Celje | 1423 - 1435 | Tylko w Slawonii |
| Nikola Frankopan | (zmarł 1432) | |
| Matko Talovac | 1435 - 1445 | Ban Slawonii |
| Friedrick II z Celje i Ulrich II z Celje | 1445 - 1454 | Tylko w Chorwacji i Dalmacji |
| János Hunyady | 1446 - 1450 | Uzurpator w Chorwacji i Dalmacji |
| László Hunyadi | 1454 - 1455 | Tylko w Chorwacji i Dalmacji |
| Nikola Frankopan | 1456 - 1458 | |
| Mirko Zapoljski | 1464 - 1465 | |
| Iwan Thuz z Lak | 1466 - 1467 | |
| Blaž Madar Podmanicki | 1470 - 1472 | |
| Damjan Horvat | 1472 - 1473 | |
| Andrija Banffy z Lendava | 1476 - 1477 | |
| Ladislav z Egervár | 1477 - 1481 | |
| Stjepan Frankopan | (zmarł 1481) | |
| Blaž Madar Podmanicki | 1482 | |
| Matija Gereb | 1483 - 1489 | |
| Ladislav z Egervár | 1489 - 1493 | |
| Emerik Derencin | 1493 | |
| Iwan Bot | 1493 | |
| Ladislav Kaniški | 1493 - 1495 | |
| Ivaniš Korvin | 1495 - 1498 | |
| Ðuro Kaniški | 1498 - 1499 | |
| Ivaniš Korvin | 1499 - 1504 | |
| Franjo Balassa z Gyarmat | 1505 | |
| Andrija Bot | 1505 - 1507 | |
| Marko Mišljenovic | 1506 - 1507 | |
| Ivan Ernust z Cakovec | 1508 - 1509 | |
| Juraj Kaniški | 1508 - 1509 | |
| Andrija Bot | 1510 - 1511 | |
| Mirko Perényi | 1512 - 1513 | |
| Petar Berislavic | 1513 - 1520 | |
| Ivan Karlovic (Joannes Torquatus) z Krbava | 1521 - 1524 | |
| Iwan Tahy | 1525 | |
| Franjo Bacan (Batthyany) | 1525 - 1527 |
Pierwsze wieki panowania habsburskiego (1526-1848)
[edytuj | edytuj kod]| Imię | Lata panowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Christopher Frankopan (Frangepan) | 1527 | |
| Ivan Karlović (Joannes Torquatus) z Krbava | 1527 - 1531 | |
| Simeon Erdödy wraz z... | 1530 - 1534 | |
| Louis Pekry z Petrovina | 1532 - 1537 | |
| Thomas Nádasdy | 1537 - 1542 | |
| Petar Keglević z Buzin | 1537 - 1542 | uzurpator |
| Nikola Šubić Zrinski | 1542 - 1556 | |
| Petar Erdödy z Monyorokerek | 1557 - 1567 | |
| Lucas Zekel z Ormosd | 1567 | |
| Georgius Drašković wraz z... | 1567 - 1575 | |
| Francis Frankopan (Frangepan) z Slunj | 1567 - 1573 | |
| Gašpar Alapić (Alapy) z Veliki Kalnik (Nagy-Kemle) | 1574 - 1575 | |
| Krsto Ungnad z Sonneg | 1576 - 1583 | |
| Toma Erdödy z Monyorokerek (Eberau) | 1583 - 1595 | |
| Gašpar Stankovački | 1595 - 1596 | |
| Iwan Drašković z Trakoscan | 1596 - 1606 | |
| Micheal Raditsch | 1600 - 1608 | |
| Toma Erdödy | 1608 - 1615 | |
| Benedikt Thuroczy | 1615 - 1616 | |
| wakat | 1616 - 1617 | |
| Nikola Frankopan z Trsat (Tersacz) | 1617 - 1622 | |
| Juraj Zrinski (Zrinyi) | 1622 - 1626 | |
| Žigmund Erdödy | 1627 - 1639 | |
| Iwan Drašković | 1639 - 1646 | |
| Nikola Zrinski | 1647 - 1664 | |
| Petar Zrinski | 1665 - 1670 | |
| Nikola Erdödy | 1671 - 1693 | |
| Adam Baćan (Batthyány) | 26 sierpnia 1693 - 7 września 1703 | |
| Iwan Pállfy | 24 stycznia 1704 - 17 lutego 1732 | |
| Iwan Drašković III | 17 lutego 1732 - 4 stycznia 1733 | |
| Josip Eszterházy z Galanta | 13 sierpnia 1733 - 25 czerwca 1741 | |
| György Branyng | 1741 - 1742 | |
| Karlo Baćan (Batthyány) | 16 marca 1743 - 6 lipca 1756 | |
| Franjo Leopold Nádasdy | 1756 - 1783 | |
| Fauszty Francis | 1757 - ? | uzurpator |
| Franjo Eszterházy | 1783 - 1785 | |
| Franjo Szechenyi | 1783 - 1785 | uzurpator |
| Franjo Balassa z Gyarmat | 1785 - 1790 | |
| Iwan Erdödy | 1790 - 30 marca 1806 | |
| Ignjat Đulaj (Gyulay) z Maros-Nemethy | 1806 - 1831 | |
| Franjo Vlašić | 10 lutego 1832 - 16 maja 1840 | |
| Juraj Haulik z Varalaj/Varalya | 1840 - 16 czerwca 1842 | |
| Franjo Haller z Hallerkeö/Hallerstein | 16 czerwca 1842 - 1845 | |
| Juraj Haulik z Varalaj/Varalya | 1845 - 23 marca 1848 | tymczasowo |
Autonomiczna Chorwacja (1849-1867)
[edytuj | edytuj kod]Podczas Wiosny Ludów w 1848 ogłosiła niezależność od Węgier, ale pozostała pod zwierzchnictwem monarchii habsburskiej. Autonomię zniesiono w 1867.
| Imię | Lata panowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Josip Jelačić z Bužim | 23 marca 1848 - 19 maja 1859 | |
| Ivan Coronini-Kronberg | 28 lipca 1859 - 19 czerwca 1860 | |
| Josip Šokčević | 19 czerwca 1860 - 27 czerwca 1867 |
Ponownie pod panowaniem węgierskim (1867-1871)
[edytuj | edytuj kod]| Imię i nazwisko | Okres urzędowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Levin Rauch | 27 czerwca 1867 - 26 stycznia 1871 (tymczasowo do 8 grudnia 1868) |
Banat w Królestwie Węgier (1871-1918)
[edytuj | edytuj kod]W 1868 utworzono autonomiczny banat Chorwacji-Slawonii w ramach Królestwa Węgier
| Imię i nazwisko | Okres urzędowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Koloman Bedeković Komorski | 26 stycznia 1871 - 12 lutego, 1872 | |
| Antun Vakanović | 17 lutego 1872 - 20 września 1873 | tymczasowo |
| Ivan Mažuranić | 20 września 1873 - 21 lutego 1880 | |
| Ladislav Pejačević | 21 lutego 1880 - 4 września 1883 | |
| Hermann Ramberg | 4 września 1883 - 1 grudnia 1883 | tymczasowo |
| Károly Khuen-Héderváry | 4 grudnia 1883 - 27 czerwca 1903 | |
| Teodor Pejačević | 1 lipca 1903 - 26 czerwca 1907 | |
| Aleksandar Rakodczay | 26 czerwca 1907 - 8 stycznia 1908 | |
| Pavao Rauch | 8 stycznia 1908 - 5 lutego 1910 | |
| Nikola Tomašić | 5 lutego 1910 - 19 stycznia 1912 | |
| Slavko Cuvaj | 19 stycznia 1912 - 21 lipca 1913 (tymczasowo do 5 kwietnia 1912) | |
| Ivan Skerlecz | 21 lipca 1913 - 29 czerwca 1917 (tymczasowo do 27 listopada 1913) | |
| Antun Mihalović | 29 czerwca 1917 - 20 stycznia 1919 |
Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców (1918-1929)
[edytuj | edytuj kod]Chorwacja jako część Królestwa SHS posiadała ograniczoną autonomię [potrzebny przypis] pod rządami dynastii Karadziordziewiczów.
| Imię i nazwisko | Okres urzędowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Ivan Paleček | 20 stycznia 1919 - 24 listopada 1919 | |
| Tomislav Tomljenović | 24 listopada 1919 - 22 lutego 1920 | |
| Matko Laginja | 22 lutego 1920 - 11 grudnia 1920 | |
| Teodor Bošnjak | 23 grudnia 1920 - 2 marca 1921 | tymczasowo |
| Tomislav Tomljenović | 2 marca 1921 - 3 lipca 1921 |
Królestwo Jugosławii (1929-1939)
[edytuj | edytuj kod]W 1929 Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców przemianowano na Królestwo Jugosławii; wraz ze zmianą nazwy państwa dokonano także zmiany jego podziału administracyjnego; dwie spośród nowo powstałych banowin: banowina Sawy i banowina nadmorska (oraz fragmenty kilku innych) obejmowały ziemie chorwackie
| Banowie banowiny Sawy | Banowie banowiny nadmorskiej | ||
| Imię i nazwisko | Okres urzędowania | Imię i nazwisko | Okres urzędowania |
|---|---|---|---|
| Josip Šilović | 3 października 1929 - 1930 | Ivo Tartaglia | 1929 - 1932 |
| Ivo N. Perović | 1931 - 1935 | Josip Jablanović | 1932 - 1935 |
| Marko Kostrenčić | 1935 - 1936 | Mirko Buić | 1935 - 1939 |
| Viktor Ružić | 1936 - 24 sierpnia 1938 | ||
| Stanoje Mihaldžić | 24 sierpnia 1938 - 26 sierpnia 1939 | ||
Banowina Chorwacji (1939-1941)
[edytuj | edytuj kod]W 1939 banowina Sawy i banowina nadmorska zostały połączone w autonomiczną Banowinę Chorwacji, do której przyłączono także niewielkie obszary, dotychczas wchodzące w skład innych banowin.
| Imię i nazwisko | okres urzędowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Ivan Šubašić | 1939 - 1941 |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
