For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Austroslawizm.

Austroslawizm

Mapa etnograficzna Cesarstwa Austrii, 1855

Austroslawizm − projekt wysunięty w połowie XIX wieku przez czeskich działaczy obozu narodowego (m.in. Františka Palackiego[1]), oficjalnie przedstawiony w 1848 roku na Zjeździe Słowiańskim w Pradze, w którym wzięła udział duża liczba Polaków[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Idee zbliżone do austroslawizmu pojawiły się w latach 30. XIX wieku wśród chorwackich ilirystów. W 1842 związany z Palackim hrabia Thun opublikował broszurę „O stanie obecnym literatury czeskiej i jej wadze” (niem. Über den gegenwärtigen Stand der böhmischen Literatur und ihre Bedeutung), w której przedstawił także zarys programu politycznego[3].

Program postulował zmianę charakteru państwa austriackiego w federację równouprawnionych narodów pod berłem Habsburgów i zwiększenie wpływu przedstawicieli narodów słowiańskich na rządy państwem[2]. Postulowano również stworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju narodów słowiańskich[1]. Austroslawizm przeciwstawiał się prorosyjskim trendom w panslawizmie[2], jak i hegemonii Niemców w monarchii habsburskiej. Ostatecznie nastąpił jednak spadek jego znaczenia, w wyniku przyjęcia przez Palackiego i związaną z nim partię stanowiska prorosyjskiego, niechęci galicyjskich Polaków do jego programu oraz zwycięstwa programu dualizmu austro-węgierskiego[1].

Wobec powstania Austro-Węgier, w miejsce austroslawizm w Czechach pojawiła się idea trializmu, postulująca przemianę dualistycznej monarchii austro-węgierskiej w trialistyczną austro-węgiersko-słowiańską[4]. Zgodnie z nią monarcha – obok tytułu cesarza Austrii i tytułu apostolskiego króla Węgier – miał używać również tytułu króla Czech. Stolicą części słowiańskiej obejmującej wszystkie terytoria zamieszkane przez narody słowiańskie miała zostać Praga.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Historia świata. Encyklopedia PWN A-F, wyd. 2008, s. 229–230
  2. a b c Encyklopedia szkolna. Historia Polski, wyd. 2015, s. 22
  3. Václav Žáček: František A. Zach: Život a činnost čes. vlastence, pol. emigranta, slov. dobrovolníka a srbského generála. Praga: Melantrich, 1977, s. 34–37, seria: Odkazy pokrokových osobností naší minulosti.
  4. Palacký, František, [w:] Encyclopædia Britannica, t. 20, Wikiźródła, 1911 (ang.).
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Austroslawizm
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?