For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Aspidogyne.

Aspidogyne

Aspidogyne
Ilustracja
Aspidogyne nobilis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

storczykowe

Rodzaj

Aspidogyne

Nazwa systematyczna
Aspidogyne Garay
Bradea 2: 200. 15 Aug 1977[3]
Typ nomenklatoryczny

A. foliosa (Poepp. & Endl.) Garay[3]

Synonimy

Ligeophila Garay
Platythelys Garay
Rhamphorhynchus Garay[4]

Aspidogynerodzaj rośliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae Juss.). Obejmuje około 75 gatunków[4][5] występujących naturalnie w strefie tropikalnej obu Ameryk[6].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka greckiego – słowo "aspis" oznacza tarczę, natomiast "gyne" kobietę. Słowa te odnoszą się do dużego rostellum (tworu powstającego z jednej z łatek znamienia) zaokrąglonego na bokach, które przypomina tarczę[7].

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Przedstawiciele rodzaju Aspidogyne rosną naturalnie na obszarze od Gwatemali i południowego Hondurasu aż do Boliwii, Paragwaju i północnej Argentyny[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Liście
Liście łodygowe o kształcie jajowatym do eliptycznego są skupione u nasady pędu[6].
Kwiaty
Kwiatostany są owłosione lub gruczołowate. Przysadki są nagie lub owłosione. Kwiaty rozpostarte. Listek grzbietowy okwiatu jest wklęsły i wyprostowany. Listki boczne zewnętrznego okółka są rozpostarte. Warżka jest dwuczęściowa. Posiada długą ostrogę zakrzywioną na szczycie. Hipochil jest wklęsły, w kształcie łodzi. Epichil jest ułożony poprzecznie, o gładkim brzegu bez wycięć lub wgłębień, zakrzywiony na szczycie. Rostellum jest duże i całobrzegie, w kształcie wiatraczka. Wierzchołek zwykle się łamie przy odrywaniu od pollinarium. Pylniki są wyprostowane. Clinandrium jest płytkie. Tarczka nasadowa (łac. viscidium) jest dość duża. Posiada dwa znamiona. Zalążnia jest cylindrycznie-wrzecionowata, gruczołowato owłosiona[6].
Owoce
Nasiona nie zostały zaobserwowane[6].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Rośliny z rodzaju Aspidogyne rosną w cieniu na dnie lasu (przy brzegach rzek, na bagnach) na piaszczystej, próchnicznej lub granitowej glebie. Występują na wysokościach do 2000 m n.p.m.[6]

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj sklasyfikowany do podplemienia Goodyerinae w plemieniu Cranichideae, podrodzina storczykowe (Orchidoideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae), rząd szparagowce (Asparagales) w obrębie roślin jednoliściennych[2][8][9][10].

Aspidogyne jest blisko spokrewnione z rodzajem Microchilus C. Presl, od którego różni się budową kwiatów[6].

Wykaz gatunków[4][5]
  • Aspidogyne alajuelae (Ormerod) Meneguzzo
  • Aspidogyne amazonica (Garay) Meneguzzo
  • Aspidogyne argentea (Vell.) Garay
  • Aspidogyne bicornuta (Cogn.) Meneguzzo
  • Aspidogyne bidentifera (Schltr.) Garay
  • Aspidogyne boliviensis (Cogn.) Garay
  • Aspidogyne brachyrrhyncha (Rchb.f.) Garay
  • Aspidogyne bruxelii (Pabst) Garay
  • Aspidogyne caraguatatubensis M.R.Miranda, Engels & E.C.Smidt
  • Aspidogyne carauchana Ormerod
  • Aspidogyne chocoensis Ormerod
  • Aspidogyne clavigera (Rchb.f.) Meneguzzo
  • Aspidogyne commelinoides (Barb.Rodr.) Garay
  • Aspidogyne confusa (C.Schweinf.) Garay
  • Aspidogyne costaricensis Ormerod & M.A.Blanco
  • Aspidogyne cruciformis Ormerod
  • Aspidogyne debilis (Lindl.) Meneguzzo
  • Aspidogyne decora (Rchb.f.) Garay & G.A.Romero
  • Aspidogyne diaphana Szlach. & Kolan.
  • Aspidogyne fimbrillaris (B.S.Williams) Garay
  • Aspidogyne foliosa (Poepp. & Endl.) Garay
  • Aspidogyne gavilanensis (Ormerod & G.A.Romero) Meneguzzo
  • Aspidogyne gigantea (Dodson) Ormerod
  • Aspidogyne goaltalensis Ormerod
  • Aspidogyne grandis (Ormerod) Ormerod
  • Aspidogyne grayumii Ormerod
  • Aspidogyne harlingii Ormerod
  • Aspidogyne herzogii (Schltr.) Ormerod
  • Aspidogyne hylibates (Rchb.f.) Garay
  • Aspidogyne hyphaematica (Rchb.f.) Garay
  • Aspidogyne jamesonii (Garay) Meneguzzo
  • Aspidogyne juruenensis (Hoehne) Meneguzzo
  • Aspidogyne jussariensis Ormerod
  • Aspidogyne kuczynskii (Porsch) Garay
  • Aspidogyne lindleyana (Cogn.) Garay
  • Aspidogyne longibracteata (Soroka) Ormerod
  • Aspidogyne lutea (Garay) Meneguzzo
  • Aspidogyne macarenae (Ormerod) Meneguzzo
  • Aspidogyne malmei (Kraenzl.) Garay
  • Aspidogyne mendoncae (Brade & Pabst) Ormerod
  • Aspidogyne metallescens (Barb.Rodr.) Garay
  • Aspidogyne miravalleana Szlach. & Kolan.
  • Aspidogyne misera (Ormerod) Ormerod
  • Aspidogyne mosaica Ormerod
  • Aspidogyne multifoliata (C.Schweinf.) Garay
  • Aspidogyne mystacina (Rchb.f.) Garay
  • Aspidogyne pachysepala (Ormerod) Meneguzzo
  • Aspidogyne pedicellata (Cogn.) Meneguzzo
  • Aspidogyne peruviana (Garay) Meneguzzo
  • Aspidogyne peteriana (Cogn.) Meneguzzo
  • Aspidogyne platensis (Hauman) Meneguzzo
  • Aspidogyne popayanensis Ormerod
  • Aspidogyne pumila (Cogn.) Garay
  • Aspidogyne querceticola (Lindl.) Meneguzzo
  • Aspidogyne rariflora (Lindl.) Garay
  • Aspidogyne reddenii Ormerod & Carnevali
  • Aspidogyne repens (Poepp. & Endl.) Garay
  • Aspidogyne robusta (C.Schweinf.) Garay
  • Aspidogyne rosea (Lindl.) Meneguzzo
  • Aspidogyne roseoalba (Dressler) Ormerod
  • Aspidogyne rotundifolia (Ormerod) Ormerod
  • Aspidogyne schlechteriana (Hoehne) Meneguzzo
  • Aspidogyne serripetala (Garay) Garay
  • Aspidogyne stenocentron (Schltr.) Szlach. & Kolan.
  • Aspidogyne steyermarkii Carnevali & Foldats
  • Aspidogyne stictophylla (Schltr.) Garay
  • Aspidogyne stigmatoptera (Rchb.f.) Meneguzzo
  • Aspidogyne sumacoensis Ormerod
  • Aspidogyne tribouillieri Archila, Chiron & Szlach.
  • Aspidogyne tuerckheimii (Schltr.) Garay
  • Aspidogyne tulamengensis Ormerod & Carnevali
  • Aspidogyne umbraticola (Garay) Meneguzzo
  • Aspidogyne unicornis (Ormerod) Meneguzzo
  • Aspidogyne utriculata (Dressler) Szlach.
  • Aspidogyne venustula (Ames) Meneguzzo
  • Aspidogyne vesiculosa Ormerod
  • Aspidogyne zonata Ormerod

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Rośliny z tego rodzaju zasadniczo nie są uprawiane[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2023-04-29] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-29] (ang.).
  3. a b Aspidogyne. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2014-05-26]. (ang.).
  4. a b c Aspidogyne. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-04-29].
  5. a b Aspidogyne. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-04-29].
  6. a b c d e f g h Aspidogyne Garay – Descriptions. e-monocot.org. [dostęp 2014-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 maja 2014)]. (ang.).
  7. Aspidogyne Garay – Overview. e-monocot.org. [dostęp 2014-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 maja 2014)]. (ang.).
  8. Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2013-01-30]. (ang.).
  9. Mark W. Chase, Kenneth M. Cameron, John V. Freudenstein, Alec M. Pridgeon i inni. An updated classification of Orchidaceae. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 177, s. 151–174, 1 luty 2015. Linnean Society of London. DOI: 10.1111/BOJ.12234. (ang.). 
  10. Aspidogyne. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-04-29].
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Aspidogyne
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?