Apostrof
Apostrof (gr. ἀπόστροφος apóstrophos)[1][2] – znak pisarski w kształcie przecinka, umieszczany we frakcji górnej: ’ . W ortografii polskiej służy do oznaczenia, że litera (najczęściej samogłoska) występująca przed nim jest niewymawiana. Np. w przypadku nazwiska Morse [mɔːs] ostatnia litera e nie jest wymawiana; w celu jego odmiany należy użyć apostrofu: alfabet Morse’a. Służy też często jako oznaczenie zwarcia krtaniowego w transkrypcji różnych języków (np. arabskiego). Ponadto jest stosowany jako znak zamykający cudzysłów definicyjny lub zagnieżdżony.
W normatywnej ortografii języka polskiego apostrofu nie używa się przy odmianie skrótowców – przykładowo, pisownia DJ’a jest niezgodna z normą pisowni; w poprawnym zapisie używa się łącznika: DJ-a.
Znaki apostrofu poprawne typograficznie
[edytuj | edytuj kod]| ’ |
| ' |
Poprawny z punktu widzenia typografii apostrof to ’ (Unikod: U+2019). We współczesnych krojach pisma jego kształt jest generalnie identyczny ze znakiem przecinka, natomiast w niektórych krojach historycznych może być lekko ściśnięty w pionie. Za pomocą klawiatury można wpisać poprawny typograficznie apostrof pod Windows przez kombinację klawiszy Alt+0146, pod systemem operacyjnym Mac OS X przy polskim układzie klawiatury Alt+[. Niektóre aplikacje pozwalają na wpisanie apostrofu, wprowadzając cyfry dziesiętne Unikodu np. Alt+8217, inne – z użyciem kodu szesnastkowego przez wpisanie 2019, a następnie naciśnięcie jednocześnie Alt+X, gdy kursor wciąż stoi bezpośrednio za wpisaną liczbą.
Znak zastępczy ' to prosta, pionowa kreseczka we frakcji górnej, kodowana jako U+0027. Znak ten jest bezpośrednio dostępny z klawiatury zgodnej z PC – klawisz wspólny z cudzysłowem prostym " .
| Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
|---|---|---|---|---|
| ’ | U+2019 | ’ lub ’ lub ’
|
RIGHT SINGLE QUOTATION MARK | Poprawny typograficznie apostrof i typograficzny zamykający cudzysłów brytyjski |
| ' | U+0027 | ' lub ' lub '
|
APOSTROPHE | Zastępczy znak apostrofu i pojedynczego cudzysłowu |
Znaki zastępcze apostrofu niepoprawne typograficznie
[edytuj | edytuj kod]| ´ | ` | ‘ | ′ |
Akcent silny, ostry, akut: ´ (U+00B4) jest często używanym znakiem zastępczym, ponieważ w wielu krojach czcionek znaki te są bardzo zbliżone.
Również inne znaki z racji podobieństwa stwarzają niebezpieczeństwo pomyłki:
- akcent słaby, ciężki, grawis: ` (U+0060);
- typograficzny pojedynczy cudzysłów otwierający stosowany np. w typografii brytyjskiej: ‘ (U+2018);
- innym podobnym znakiem używanym w matematyce jest prim: ′ (U+2032).
Zestawienie znaków podobnych do apostrofu
[edytuj | edytuj kod]| Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
|---|---|---|---|---|
| ´ | U+00B4 | ´ lub ´ lub ´
|
ACUTE ACCENT | Akcent silny (kreska nad literą), inaczej akcent ostry |
| ` | U+0060 | ` lub `
|
GRAVE ACCENT | Akcent słaby (grawis) |
| ‘ | U+2018 | ‘ lub ‘ lub ‘
|
LEFT SINGLE QUOTATION MARK | Typograficzny otwierający cudzysłów brytyjski, otwierający cudzysłów definicyjny |
| ′ | U+2032 | ′ lub ′ lub ′
|
PRIME | Prim, klin, znak stopy, znak minuty |
| ΄ | U+0384 | ΄ lub ΄
|
GREEK TONOS | Grecki tonos |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Władysław Kopaliński: apostrof; apostrofa. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. [dostęp 2018-07-16].
- ↑ Henry George Liddell, Robert Scott: ἀπόστροφος. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-16]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
Klawiatura komputerowa zgodna z PC (Windows, układ QWERTY)
| ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Esc | F1 | F2 | F3 | F4 | F5 | F6 | F7 | F8 | F9 | F10 | F11 | F12 | PrtSc/ SysRq |
ScrLk | Pause/ Break |
|||||||||
 |
Ins | Home | PgUp | Num | / | * | - | |||||||||||||||||
| Del | End | PgDn | 7 | 8 | 9 | + | ||||||||||||||||||
| 4 | 5 | 6 | ||||||||||||||||||||||
| ↑ | 1 | 2 | 3 | Ent | ||||||||||||||||||||
| ← | ↓ | → | 0 | . | ||||||||||||||||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
