For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Aletschgletscher.

Aletschgletscher

Aletsch – widok z Bettmerhorn
Jęzor lodowca Aletsch
Panorama lodowca
Zobacz w Wikiźródłach tekst Jana Kasprowicza poświęcony temu lodowcowi

Aletschgletscher, Grosser Aletschgletscher – największy lodowiec Alp, leżący w Alpach Berneńskich, w kantonie Valais w Szwajcarii.

Aletsch ma długość 23,6 km (2002 r.), zajmuje powierzchnię 117,6 km² (w 2022 podawano 80 km²)[1] i składa się z ok. 27 mld ton lodu. Jego grubość w najgłębszym miejscu szcuje się na 800 metrów[1].

W przeszłości lodowiec ten bywał znacznie dłuższy niż obecnie. W I połowie XVII w., gdy alpejskie lodowce osiągnęły jedno ze swoich maksimów w okresie małej epoki lodowej, został on uznany za zagrożenie dla niżej położonego osadnictwa do tego stopnia, że w 1653 r. zaproszono do Naters dwóch jezuitów, aby egzorcyzmowali ów lodowiec[2]. U schyłku małej epoki lodowej, w roku 1850, lodowiec miał długość 27 km. Od tego czasu jest generalnie w regresji. W ciągu ostatnich 150 lat skrócił się o ponad 3 km. Obecnie ustępuje w tempie ponad 50 metrów rocznie[1].

Lodowiec jest objęty rezerwatem znajdującym się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, razem ze szczytami Bietschhorn i Jungfrau.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Agnieszka Mularczyk: Na tyłach tej stacji kolejowej piętrzył się lodowiec. Dziś został tylko w nazwie. 2022-07-19. [dostęp 2023-01-16].
  2. Jacek Kolbuszewski: Od Filipa V Macedońskiego do Horacego de Saussure’a, od Horacego do Albrechta Hallera. O dziejach poznawania i zdobywania gór [w:] "Góry. Literatura. Kultura" Tom 9 (2015), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 11-50
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Aletschgletscher
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?