Adam Jaroszewski
 pułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
25 listopada 1875 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 lipca 1920 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1894–1920 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca brygady |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
       
| |
Adam Jaroszewski (ur. 25 listopada 1875 w Wojniczu, zm. 14 lipca 1920 w Koczanowicach[1]) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 25 listopada 1875 w Wojniczu, w ówczesnym powiecie brzeskim Królestwa Galicji i Lodomerii[2]. Ukończył cztery klasy szkoły realnej w Koszycach i Szkołę Kadetów Piechoty w Łobzowie[3][2].
Jesienią 1894 został wcielony do Czeskiego Pułku Piechoty Nr 94 w Josephstadt[4]. W 1895 został przeniesiony do Bośniacko-Hercegowińskiego Pułku Piechoty Nr 1 w Wiedniu[5][6]. W latach 1903–1905 pełnił służbę w pułkowej Komendzie Okręgu Uzupełnień w Sarejewie na stanowisku oficera okręgu uzupełnień[7][8][9]. W szeregach macierzystego pułku wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach (1912–1913)[10], a następnie walczył na frontach I wojny światowej[11][12][13]. Od 1 sierpnia 1914 do 28 lutego 1915 był referentem batalionów marszowych w Oddziale II c. i k. Ministerstwa Wojny w Wiedniu[14]. Od 15 marca 1915 komendantem batalionu Bośniacko-Hercegowińskiego Pułku Piechoty Nr 1 na froncie rosyjskim[15]. Od 1 października 1916 był zastępcą przedstawiciela c. i k. Naczelnej Komendy Armii przy niemieckim Generalnym Gubernatorstwie w Warszawie[15]. Od 15 marca 1917 komendantem batalionu i tymczasowym komendantem Pułku Piechoty Nr 96 na froncie włoskim[15]. Od 1 maja do 1 listopada 1918 był zastępcą komendanta c. i k. Okręgu Kieleckiego Generalnego Gubernatorstwa Lubelskiego[15]. W czasie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie: kadeta-zastępcy oficera (starszeństwo z 1 września 1894)[16], porucznika (starszeństwo z 1 listopada 1895)[17], nadporucznika (starszeństwo z 1 listopada 1899)[18], kapitana (starszeństwo z 1 listopada 1909)[19] i majora (starszeństwo z 1 sierpnia 1916)[20][21].
Z dniem 1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia majora i przydzielony do Okręgu Wojskowego XVI „Przemyśl”[22][23]. Od 30 listopada 1918 dowodził 10 pułkiem piechoty w Przemyślu, który 25 lutego 1919 został przemianowany na 37 pułk piechoty[24]. W połowie grudnia 1918 na czele pułku walczył z Ukraińcami o Chyrów (zob. bitwa o Chyrów). Od 10 stycznia 1919 dowodził grupą swojego imienia w bitwie o Lwów[25]. Na stanowisku dowódcy pułku 22 maja 1920 został zatwierdzony w stopniu pułkownika z dniem 1 kwietnia 1920, w piechocie, w grupie oficerów byłej cesarskiej i królewskiej Armii[26]. Następnie pełnił obowiązki dowódcy VII Brygady Piechoty[27]. 25 maja 1920 został dowódcą VIII Brygady Piechoty[28].
Poległ 14 lipca 1920 w partyzanckiej zasadzce w rejonie Baranowicz[29][30]. Razem z nim poległ adiutant sztabowy VIII Brygady Piechoty, kapitan Mieczysław Rudzki, który wcześniej był słuchaczem I Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[31]. 27 lipca 1922 Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz, marszałek Polski Józef Piłsudski dekretem L. 13862/V.M. Adj. Gen. odznaczył pośmiertnie obu oficerów Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari[32][33][34].
Pośmiertnie został mianowany generałem brygady[2].
Był żonaty, miał jedno dziecko[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W czasie służby w c. i k. Armii otrzymał:
- Order Korony Żelaznej 3. klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej dwukrotnie,
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Krzyż Wojskowy Karola,
- Złoty Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii,
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy,
- Medal Pamiątkowy Bośniacko-Hercegowiński,
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 298.
- ↑ a b c d Stawecki 1994 ↓, s. 149.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 15.
- ↑ Schematismus 1895 ↓, s. 493.
- ↑ Schematismus 1896 ↓, s. 562.
- ↑ Schematismus 1900 ↓, s. 626.
- ↑ Schematismus 1904 ↓, s. 640.
- ↑ Schematismus 1905 ↓, s. 648.
- ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 656.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 620.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 64, 519.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 689.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 878.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 14, Karta kwalifikacyjna dla Komisji Weryfikacyjnej.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 14.
- ↑ Schematismus 1895 ↓, s. 246.
- ↑ Schematismus 1896 ↓, s. 254.
- ↑ Schematismus 1900 ↓, s. 279.
- ↑ Schematismus 1910 ↓, s. 287.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 68.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 109.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 2 z 12 stycznia 1919, poz. 74.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 4 z 16 stycznia 1919, poz. 178.
- ↑ Kozubal 1929 ↓, s. 4.
- ↑ Kozubal 1929 ↓, s. 6-8, grupa podpułkownika Jaroszewskiego składała się z dwóch batalionów 10 Pułku Piechoty, szwadronu jazy i baterii haubic z 1 Pułku Artylerii Polowej.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920, s. 381.
- ↑ Porwit 1986 ↓, s. 240.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 63.
- ↑ Porwit 1986 ↓, s. 252, 497.
- ↑ Kozubal 1929 ↓, s. 14.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 752.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 19 sierpnia 1922, s. 616.
- ↑ Kozubal 1929 ↓, s. 26.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-14]..
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Jaroszewski. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.220 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-07].
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-12-31].
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Adolf Kozubal: Zarys historji wojennej 37-go pułku piechoty Ziemi Łęczyckiej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Marian Porwit: Spojrzenia poprzez moje życie. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1986. ISBN 83-07-01535-9.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
